Ülkenin itibarını yerle bir ettiler

Umut SERDAROĞLU

Pandemi dönemiyle başlayan vize başvurularıyla ilgili sorunlar günden güne artıyor. Öğrencilerin, yurt dışına iş için giden ya da sadece turistik ziyarette bulunmak isteyen yurttaşların vize başvuruları ya onaylanmıyor ya da onay süresi çok uzun süreler bekletiliyor. Vize başvuru sürecinde ekonomik olarak büyük zorluklar çeken yurttaş, vize reddinin ardından tekrar vize başvurusu yapmak zorunda bırakılarak daha büyük zorluklar çekiyor. Yaşanan ekonomik kriz ile büyük oranda artan vize ücretlerinde Schengen için 80 avro, ABD için ise 160-265 dolar arası bir ödeme yapılması gerekiyor. Ayrıca direkt başvuru kabul edilmediği için başvuru merkezlerine ek bir ücret daha verilmesi bekleniyor.

Özellikle Avrupa ülkelerine seyahat için alınan Schengen başvurusuna ret sayısında büyük bir artış yaşanıyor. Schengen başvurusu ret sayısının hızla artmasının en önemli sebep Avrupa ülkelerine giden Türkiye vatandaşlarının geri dönmediği veya dönmeyebileceği yönündeki endişeler gösteriliyor. Türkiye’den yapılan Schengen başvuru ret oranı 2015’te yüzde 4,29’ken 2021 de bu oran yüzde 19,02’ye kadar çıkmış durumda.

ACENTALAR DA MUSTARİP

Schengen vizesi başvurularında yaşanan sıkıntılarla ilgili açıklamalarda bulunan Türkiye Seyahat Acentaları Birliği (TÜRSAB) Başkanı Firuz Bağlıkaya acentaların da bu konuda büyük sıkıntılar yaşadığını belirtti. Bağlıkaya, "Vize başvurularında yaşanan sıkıntılar seyahat acentalarımızın üzerlerindeki yükün daha da artmasına yol açmıştır. Seyahat acentalarımızın ticari faaliyetlerini olumsuz etkileyen bu sorun, turlarda iptallere kadar varan sonuçlar yaratmaktadır" dedi. Bağlıkaya ayrıca Pandemi dönemiyle birlikte vize başvurularına yanıt sürelerinin 10 haftayı bulan sürelere ulaştığını ve vize başvurularındaki kabul oranlarının büyük düşüş gerçekleştirdiğini dile getirdi.

Yaşanan sorunla ilgili geçtiğimiz günlerde CHP İstanbul Milletvekili TBMM Avrupa Birliği Uyum Komisyonu Üyesi Sibel Özdemir, Schengen vize başvurularındaki kriz için Dışişleri Bakanlığı’na sert tepki gösterdi. Avrupa ülkelerinden kimlik kartıyla Türkiye’ye geçişin yeterli olmasının, Türkiyeli vatandaşların ise bu tür sorunlarla sık sık karşılaşmasa yönelik yurttaşın haklarının yeteri kadar savunulmadığını belirtti. Özdemir ayrıca yaşanan sorunlarla ilgili Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu’nun yanıtlaması istemiyle soru önergesi verdiğini ve hâlâ bu konuda yanıt alamadıklarını kaydetti.
ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Ned Price ise Türkiye’deki uzun vize bekleme sürelerinin covid kısıtlamalarından kaynaklandığını ve bunun Türkiye’ye özgü bir durum olmadığını belirtti.

YURTTAŞ BIKMIŞ DURUMDA

Yurtdışına belirli nedenlerden gitmek isteyen yurttaş da vize problemleri nedenlerinden bıkmış durumda. BirGün’e konuşan yurttaşlar vize almaya çalışırken yaşadıkları sancılı süreci anlattı.

Polonya’ya gitmek için vize başvurusunda sıkıntı yaşadığını aktaran Sivil Toplum Çalışanı ve Akademisyen İrem Aydemir, “Geçtiğimiz bahar aylarında eğitim vermek için gideceğim Polonya’da evraklarım tam ve hem Türkiye’den hem de Polonya’dan bakanlığa özel davet gönderilmesine rağmen eğitim süresi olan 7 günlük bir izin verdiler. Ancak ben bir sonraki ay da tekrardan eğitime gidecektim. Bu kadar kısa süreli izin verilmesinden dolayı tekrardan başvurdum. Tüm masrafların ve sorumlulukların oradaki kuruluş tarafından karşılanacak olmasına rağmen böyle oldu. Bu sefer dilekçe yazarak tekrar başvurmanın bana zorluk yaratacağını söyledim. Bu sayede vize süremi uzattılar” dedi.

Daha önce de Türkiye vatandaşı olduğu için belirli sorunlar yaşadığını dile getiren Aydemir, “2015 yılında Çin’in özerk bölgesi Makao’ya gittiğimde Türkiye pasaportum olduğu için bizi özel bir odaya aldılar. Burada bize belgeler imzalattırıp, çantamızı aradılar. Neden böyle yapıyorsunuz diye sorduğumuzda ise ‘soru sormayın, bizim sorularımıza cevap verin’ dediler” ifadelerini kullandı.

10 sendir Almanya’da vize aldığını aktaran Arzu Ezberci, son dönemde kendisinin de vize başvurularında sorunlar yaşadığını dile getirdi. Ezberci, “Eşimle sık sık Almanya’ya işimizden dolayı gidiyoruz. Orada evimiz var şu ana kadar hiçbir sıkıntı yaşamamıştık. Dana önce refakatçi vizesi olarak 6 aylık, 1 yıllık, 3’er yıllık vize aldım. Eylül ayında ise bana sadece 4 günlük bir vize verdiler. Senelerdir refakatçi olarak gitmeme rağmen refakatçi vizesi vermiyoruz dediler” şeklinde konuştu.

SORUN TÜRKİYELİ OLMAM

Ablasının Almanya’da mühendis olarak 5 yıldır çalışmasına, 8 yıldır da orada yaşamasına rağmen vize başvurusunun reddedildiğini söyledi. Başvuru reddi gerekçesi olarak iki sebep gösterdiklerini söyleyen Özgür, “Biri maddi yetersizlik, diğeri de Türkiye’ye geri döneceğime inanmamalarından kaynaklıymış. Belgelerimin hepsi tam olmasına rağmen, hesabımda da yeteri kadar param olmasına rağmen bu şekilde reddettiler. Daha sonra Almanya’dan bir avukata sorduğumuzda belgelerle ilgili hiçbir sorun olmadığını, tek sorunun Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmam olduğunu söyledi” ifadelerini kullandı.

***

‘Yerli ve milli pasaport’a geçilecek

Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü, 'yerli ve milli pasaport'un 25 Ağustos itibarıyla üretilmeye başlanacağını duyurdu. Genel müdürlükten yapılan yazılı açıklamada, AKP’li Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın talimatıyla şubat ayında çalışmalarına başlanan yerli ve milli pasaportta sona gelindiği belirtildi. Genel müdürlük ve Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğü’nce yürütülen çalışmaların tamamlandığı belirtilerek, "Yerli ve milli pasaportumuzun 25 Ağustos itibarıyla üretimine başlanacaktır. Yerli ve milli olmasının yanında holografik şerit, hayalet resim, harflerle oluşturulan portre fotoğraf, metamorfik desen gibi birçok özellikle de dünyanın en güvenli pasaportu olma özelliğine sahip olacaktır. Pandemi kısıtlamaları sonrasında oluşan uluslararası seyahat ihtiyaçları sonucunda dünyada olduğu gibi ülkemizde de pasaport talebinde olağanüstü artışlar görülmektedir. Küresel ölçekli tedarik zincirinin bozulması nedeniyle pasaport üretiminde kullanılan çip ve diğer malzemelerin temininde tüm dünyada sorunlar yaşanmaktadır" denildi. Yapılan açıklamada ayrıca bu yıl çerisinde pasaport alan kişilerden yüzde 58'inin yurt dışına çıkış yapmadığının tespit edildiği belirtildi.