Üretici batakta

Tarımsal üretim, krediyle sürüyor. Üretimi borçla yapan çiftçi hasat sonunda kazandığıyla borç kapatmaya çalışıyor. Girdi fiyatları artıyor, destekler yetersiz kalıyor, çiftçiler borç batağında yüzüyor.

Son bir yılda gübre, süt yemi, besi yemi, elektrik ve ilaç fiyatları ciddi oranlarda artış gösterdi. TZOB’un verilerine göre gübre fiyatları yıllık yüzde 50,8-27,5 oranında, tarım ilaçları yüzde 58,2 oranında, yem fiyatları ise yüzde 34’ün üzerinde arttı. Fiyatı en fazla artan tarımsal girdi yüzde 78,5 ile mazot oldu.

Çiftçiler, özellikle mazot gibi önemli bir girdi üzerindeki vergilerin kaldırılmasını ve girdi maliyetlerindeki artışa paralel olarak tarımsal desteklerin artırılmasını talep ederken sulama maliyetlerinin yükseldiği dönemde elektrik fiyatlarına yapılan yüzde 30’luk zamla karşılaştı.

Yüksek girdi maliyetleriyle üretim yapamama riskiyle karşı karşıya kalan üreticiler, borçlanarak sezona hazırlanıyor. Tarımsal krediler 689 milyar 659 milyon TL’ye ulaştı. Çiftçilerin bankalara olan kredi borcu geçen yılın mayıs ayına göre yüzde 54 arttı.

Takibe düşen kredi borçları da 2 milyar 522 milyon TL’ye ulaştı. Takibe düşen tarım kredileri üreticilerin yeni sezona hazırlanmaya başladığı Ekim 2023’te 1 milyar 997 milyon TL düzeyindeydi. Takibe düşen tarım kredileri 8 ayda yüzde 22,5 oranında arttı.

Çiftçilerin borçlarını hafifletecek tedbirlerin alınmadığı bir dönemde, yaşanan sert hava koşulları da tarımsal verimin düşmesine ve gıda fiyatlarının artmasına neden oluyor. Hükümet tarafından açıklanan alım fiyatları ise üreticilerin beklentisini karşılamıyor. Çay, buğday ve arpa alım fiyatları, çiftçide büyük hayal kırıklığına neden olurken önümüzdeki günlerde fındık, tütün, ayçiçeği, şeker pancarı gibi ürünlerin alım fiyatlarının açıklanması bekleniyor.

ÇİFTÇİ KREDİ YÜKÜ ALTINDA EZİLİYOR (BİN TL)