Uzay bütçesine tasarruf makası
Erdoğan tarafından konulan iddialı hedeflere karşın merkezi bütçeden kuş payı verilen Uzay Ajansı’nın bütçesinin yüzde 15 kesildiği ortaya çıktı. Ajansın 1,7 milyar TL olan 2024 bütçesinin 1,4 milyar TL’ye düşürüldü.
Mustafa Bildircin
mustafamertbildircin@birgun.netTürkiye Uzay Ajansı (TUA) 13 Aralık 2018 tarihinde, "Bir rüya gerçek oluyor" denilerek Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın imzasıyla kuruldu.
Kuruluşundan 2021 yılına kadar hiçbir faaliyette bulunmayan TUA’ya Şubat 2021’de önemli görevler verildi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, 9 Şubat 2021 tarihinde düzenlenen Milli Uzay Programı’nda yaptığı konuşmada, “Türkiye’nin uzay yolculuğundaki 10 hedefini” paylaştı. TUA’ya verilen görevler arasında, “2023 yılında Ay’a sert iniş” görevi de yer aldı.
BÜTÇEDEN KESİNTİ
TUA’nın faaliyet raporları, 2023 yılı içinde gerçekleşmesi planlanan Ay’a sert iniş hedefinde ilerleme oranının 2023 yılı sonu itibarıyla yüzde 40’ta kaldığını ortaya koydu. Ajans, Ay’a sert iniş hedefinin ilerleme oranının 2024 yılının sonunda ancak yüzde 50’ye ulaşacağını bildirdi.
İddialı hedeflerine karşın 2024 yılına yalnızca 1 milyar 702 milyon 764 bin TL’lik ödenek tahsis edilen TUA’nın bütçesinin makaslandığı öğrenildi. 17 Mayıs'ta yürürlüğe giren Tasarruf Tedbirleri Genelgesi kapsamında ajansın bütçesinde yüzde 15 oranında kesinti yapıldığı belirtildi. Yüzde 15'lik kesinti yapılan ajans bütçesinin 1 milyar 468 milyon 650 bin TL’ye düştüğü kaydedildi. Kesinti ile ajansın bütçesi, Türkiye'nin ilk astronotu Alper Gezeravcı’nın Elon Musk’a ait Space X aracılığıyla gerçekleştirdiği uzay yolculuğu için ödendiği iddia edilen 1 milyar 650 milyon TL’nin de altına düştü.
CEP HARÇLIĞI
TUA’nın 2024’ün ilk yarısındaki harcamaları ise “Bütçeden TUA’ya cep harçlığı veriliyor” yorumlarının haklılığını gözler önüne serdi.
Ajansın Ocak-Haziran 2024 dönemi harcaması yalnızca 428 milyon 313 bin TL ile ifade edildi.
Ajansın bazı harcama kalemleri şöyle sıralandı:
• Sermaye transferleri: 396 milyon TL
• Personel giderleri: 19,4 milyon TL
• Mal ve hizmet alım giderleri: 8,7 milyon TL
• Cari transferler: 2 milyon TL