Varlık değil borç fonu

Hüseyin Şimşek

Türkiye Varlık Fonu 2019 Yılı Denetim Raporu’na göre, kamunun en önemli kuruluşlarını bünyesinde bulunduran fonun borçlanma rakamlarında rekor seviyelere ulaşıldı. Devlet Denetleme Kurulu’nun hazırladığı denetim raporuna göre, 2019’da Varlık Fonu’nun borçlanma miktarı 135 milyar 347 milyon TL oldu.

Varlık Fonu ile ilgili hazırlanan finansal tablolara göre, 2018’de 177 milyar 282 milyon TL olan özkaynak miktarı, bir yıl sonra 198 milyar 401 TL’ye ulaştı. Özkaynak miktarı artan fonun borçlanma rakamları da aynı şekilde artış gösterdi. 2017 yılında 37 milyar TL, 2018’de ise 75 milyar 404 milyon TL’lik borçlanan Varlık Fonu’nun 2019 borcu ise 135 milyar TL’yi geride bıraktı.

EN YÜKSEK HASILAT BANKALARDAN

Ziraat Bankası ve Halkbank gibi önemli kamu bankalarını bünyesinde bulunduran Varlık Fonu’nun en yüksek hasılat payı da finans sektöründen oldu. 2019’da finans sektöründen 143 milyar TL hasılat elde eden fon, madencilik sektöründen ise 85 milyar TL’lik hasılata ulaştı. Lojistik sektöründeki hasılat 78 milyar TL, gıdada 2 milyar TL ve teknolojide 1.7 milyar TL oldu.

Varlık Fonu’nun ‘gecikmeli’ teslim edilen denetim raporlarının TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’ndaki görüşmeleri de başladı. Muhalefetin borçlanma ve zarar eleştirilerini yanıtlayan Türkiye Varlık Fonu Genel Müdürü Zafer Sönmez, “Varlık Fonu, bünyesindeki şirketlerin 2021 değerleri Bağımsız Denetim Kurulu tarafından hesaplanıp açıklanacak. Varlık Fonu bütçe ya da hazineyi fonlamak için kurulmadı” dedi.

‘MAHKEME’ UYARISI

Komisyon toplantısı sırasında, üzerinde ‘gizli’ ibaresi yer alan denetim raporunun kamuoyuna açıklanıp açıklanamayacağı da tartışma konusu oldu.
Plan ve Bütçe Komisyonu’nun AKP’li Başkanı Cevdet Yılmaz, bu konu hakkında, mahkemelere gönderme yaptı. Yılmaz, “Devletin organları bellidir, yürütme, yasama, yargı. Ben bir mahkemenin yerine girip kendim karar verirsem bu hukuk devletine uyar mı sizce, böyle bir şey olabilir mi?” dedi.
HDP Milletvekili Garo Paylan ise mahkeme tehdidi altında komisyon görüşmelerinin sürdürülemeyeceğini kaydetti. Paylan, “Siz, Komisyon Başkanı olarak eğer bu ‘gizli’ ibareli raporu benim okumam, açıklamam, herhangi bir şekilde paylaşmam durumunda, ‘Bunun suç olup olmadığına mahkemeler karar verir’ diyorsanız bu oturum yapılamaz, ben bu şartlarda bu denetimi yapamam” diye konuştu.