Vergiyi çaktırmadan alıyorlar

Dün Resmi Gazete'de yayımlanan tebliğle beraber gelir vergisine yeni bir dilim eklendi. Öncesinde yıl içinde gelirin 98 bin lirayı aşan kısmı yüzde 35 oranında vergiye tabiiyken, yeni düzenlemeyle beraber bu durum değişti. Artık gelirin 98 bin lira ile 500 bin lira arasındaki kısmı yüzde 35 oranında vergilendirilmeye devam edecek ancak 500 bin lirayı aşan kısmı yüzde 40 oranında vergilendirilecek. Yıllık geliri 500 bin liranın altında olanlar içinse vergi oranlarında bir değişiklik olmayacak. Yapılan düzenlemeyle Hazine'nin gelir vergisi hasılatının yüzde 2-3 arasında artacağı tahmin ediliyor.

Bunun yanı sıra son 15 günde yapılan gümrük vergileri düzenlemesiyle 5 binden fazla ürüne ilave gümrük vergisi getirildi. Bu düzenlemeyle hükümet bir yandan ithalatı baskılayarak dövizi ülkede tutmaya çabalarken, bir yandan da Hazine'ye gümrük vergisi geliri elde etmeyi hedefliyor. Ancak ilave gümrük vergisi uygulaması gümrük birliği anlaşması olan AB ülkelerinden ve serbest ticaret anlaşması olan Asya ülkelerinden ithal edilen ürünleri kapsamıyor.

Bunca vergi zammı yaşanmasına rağmen Türk Vergi Sistemi vergiyi hissettirmeden alma üzerine kurulmuş durumda. Bu yüzden ilave vergiler halkın doğrudan gündemi olmuyor. Son vergi düzenlemelerinden sonra vergiyi ödedikten sonra alım gücünde azalma meydana gelen ve fiilen mükellef olan milyonların nasıl vergi ödediğini inceledik. Buna göre yurttaşlar alım güçlerine göre yüksek oranda vergi veriyor ancak vergi ürünün içine gizlendiği için hissedilmiyor.

VERGİ MÜKELLEFİNE NARKOZ VERİLMİŞ

83 milyon yurttaş mali gücüne bakılmaksızın vergi yükü altına eziliyor. Vergileri ödeyenler ise ödediğinin farkında değil. İşte 2019 yılı verileriyle Türkiye'nin vergi hasılatları.

GELİR ÜZERİNDEN ALINAN VERGİLER: 241,5 MİLYAR LİRA

Gelir vergisinin yüzde 60'ından fazlasını ücretliler ödüyor. Bu tutar şirketlerin ödediği kurumlar vergisinin üzerinde. Üstelik vergi ücretlinin gelirinden stopaj usulü kesiliyor. Böylece mükellef vergi verdiğini farkına varamıyor.

Gelir vergisi: 162,7 milyar lira

Kurumlar vergisi: 78,8 milyar lira

MÜLKİYET ÜZERİNDEN ALINAN VERGİLER: 15,6 MİLYAR LİRA

Türkiye'de servet sahipliği vergilendirilmiyor. Kısmi servet vergileri olan MTV ve VİV'i ise vatandaşlar doğrudan vergi dairesine ödediği için bu vergilere tepki daha yoğun. Ancak bu iki vergi toplam hasılatın sadece yüzde 2,3'ünü oluşturuyor.

Motorlu taşıtlar vergisi (MTV): 14,5 milyar lira

Veraset ve intikal vergisi (VİV): 1,1 milyar lira

HARCAMALARDAN ALINAN VERGİLER: 416,2 MİLYAR LİRA

Toplam vergi hasılatının yüzde 62'sini harcamalar üzerinden toplanan vergiler oluşturuyor. Bu vergileri vergi dairesine yatıranlar malı satanlar olsa da vergi tüketiciye yansıyor. Böylece hiçbir geliri olmayanlar dahi fiilen vergi mükellefi oluyor, fakat vergi malı içine gizlendiğinden farkına varılamıyor.

Katma değer vergisi: 180,3 milyar lira

■ İthal ürünlerden toplanan: 124,9 milyar lira

■ Yurtiçindeki ürünlerden toplanan: 55,4 milyar lira

Özel tüketim vergisi: 147,1 milyar lira

Banka ve sigorta muameleleri vergisi: 22,7 milyar lira

■ Şans oyunları vergisi: 1,7 milyar lira

■ Özel iletişim vergisi: 4 milyar lira

■ Gümrük vergileri: 16,8 milyar lira

■ Damga vergisi: 18,8 milyar lira

■ Harçlar: 24,1 milyar lira

TOPLAM VERGİ HASILATI: 673,3 milyar lira