Ya HES yapılacak ya da dereler akacak
28 köyün içme suyuna el koyan eski valinin HES projesine tepkiler sürüyor. Hukuki kazanımlara rağmen projenin hayata geçirilmeye çalışıldığını belirten bölge halkı, ‘derelerimizi özgür bırakın’ çağrısı yaptı.
Barış Sarıkaş
Artvin’in Şavşat ve Ardanuç ilçelerine bağlı toplam 28 köyün geleceğini tehdit eden Hanlı HES projesine karşı bölge halkının tepkisi sürüyor.
Artvin’de valilik, Şavşat’ta ise kaymakamlık yapmış olan Selahattin Akyurt’a ait Akyurt Enerji Üretim A.Ş. tarafından yapılması planlanan Hanlı HES projesine tepki hösteren gösteren Şavşat Dernekleri Federasyonu üyeleri ve bölge halkı açıklama yaptı. Yapılan açıklamada, “Toprak ve su bizim anayasal hakkımızdır. Kimseye veremeyiz. Derelerimizi özgür bırakın. Kadim su hakkımıza dokunmayın. Cennet memleketimizi cehenneme çevirmeyin” çağrısında bulunuldu.
Bölgedeki derelerde suyun, bütün zorluklara rağmen üretim yapmaya çalışan köylünün hakkı olduğu belirtilen açıklamada, “Yalnız biz köylülerin değil binlerce börtü böceğin hakkı var. Sularımız biterse bu köylerde yaşam da biter. Bu güzelim doğa gelecekte yok olacaktır. Zaten son yıllarda küresel ısınmanın da etkisi olsa gerek, su kaynaklarımızda ciddi bir kuruma var. Bu işin şakası yok. Bu katliamın önlem alınmaması halinde geri dönüşü de mümkün değil. Lütfen çığlığımızı duyun. Bu hukuksuz çalışmalara, bu katliama derhal son verin.”
CITTASLOW TEHLİKEDE
2015 yılında Cittaslow (Yavaş Şehir) unvanı alan Şavşat’ın bu özelliği de tehlike altında. Son yıllardaki HES’lerden dolayı unvanın tehlikeye girdiğini belirten Şavşat Belediye Başkanı Nihat Acar da HES'lere bu derelerde yer olmadığını ifade etti.
SU DEĞİRMENLERİ TARİH OLMASIN
Bölgede bulunan su değirmenlerinin kaliteli ve lezzetli un elde edilmesi bakımından hayati öneme sahip olduğu belirtilen açıklamada şu ifadelere yer verildi: “Şavşat derelerinin nadide yapılarındandır. Tarih kokarlar, tarihin izlerini taşırlar. Üretim kültürünün önemli bir zinciri olma özelliğini taşır. Derelerde özgürce akan sular bu değirmenlerin can suyudur. Lakin son yıllarda Şavşat derelerine kondurulan HES’ler yüzünden yok olma tehlikesiyle karşı karşıya.”
NE OLMUŞTU?
Hanlı HES için 2018 yılında ÇED olumlu kararı verildi. Kararı yargıya taşıyan bölge halkı Rize İdare Mahkemesi’ne dava açtı. Erozyon tehlikesine dikkat çeken mahkeme, projenin çevreye vereceği sebepler nedeniyle kararı iptal etti.
Şirket karar üzerine projede ufak revizyonlar yaparak santralın 10 megavatın altında olduğunu belirterek ÇED gerekli değildir kararı aldı. Bölge halkı projenin yapılmasına neden olacak kararı yeniden yargıya taşıdı.
Yeniden hukuki süreç başlattıklarını belirten Şavşat Dernekleri Federasyonu Başkanı Halis Yıldırım, “Proje ile ilgili olarak mahkeme kararıyla hukuka ve mevzuata aykırılık kararı verilmişken ve mahkeme kararında belirtilen aykırılıklar ortada dururken, aynı coğrafyada, aynı derede, sırf 10 megavat altında olduğu için hukuka ve mevzuata uygun hale mi gelecek?” diye sormuştu.