Yağ gemisi için tek eksik tören

Abidin YAĞMUR

Rusya’dan yola çıkan ayçiçek yağı yüklü gemi Mersin Limanına ulaştı. Ulaştırma Bakanlığı'nın, haber ajanslarının günlerdir adım adım takip ettiği geminin getirdiği ayçiçek yağları, antrepo sahasına alındı. Mersin menşeili bir ihracat firmasının sipariş ettiği ayçiçek yağının akıbeti ise belirsiz. Sipariş eden firma normalde 77 ülkeye yağ ihraç eden bir ihracatçı konumunda. Firmanın ayçiçek yağı markası bugüne kadar iç piyasada çok yaygın bir satış grafiği göstermedi. Bir kesim, Rusya’dan gelen ayçiçek yağının ihracata gönderileceğini iddia ederken bir kesim “Burada işlenecek ve iç piyasaya sürülecek” diyor.

Rusya’nın Yisk Limanı'ndan 9 Mart'ta çıkış yapan 6 bin 99 ton ayçiçek yağı yüklü Lilac isimli gemi dün sabah Mersin Limanına ulaştı ve yükünü teslim etti.
Ayçiçek yağının alıcısı konumunda olan firmanın Mersinli ihracatçı bir firma olan AVES olduğu öğrenildi.

Petrol ve gıda alanında faaliyet yürüten AVES, aynı zamanda kendi tesislerinde ayçiçek yağı da üretiyor.

Firmanın Safya adı verilen bir yağ markası da var ancak bu marka Türkiye’de pek yaygın değil. Belli başlı marketlerde satılan Safya daha çok ihracata yönelik bir ürün.

Firmanın internet sitesinden edinilen bilgiye göre ayçiçek yağı ve diğer gıda ürünleri bölge ülkelerine ihraç ediliyor.

Firmanın ihracatçı olması Rusya’dan gelen yağın Irak’a gönderileceği yönündeki savları destekler nitelikte ancak geminin rotasını sürekli kamuoyuyla paylaşan ilgili bakanlıklar bu konuda resmi bir açıklama yapmadı. Yani Rusya’dan gelen bu ilk parti yağın ihracata mı gideceği yoksa iç piyasaya mı sürüleceği henüz beli değil.

“İŞLENİP İÇ PİYASAYA VERİLECEK”

Ulaştırma Bakanlığı, dün limana ulaşan yağ yüklü geminin yanı sıra 9 geminin daha Türkiye’ye yağ getireceğini açıklamıştı.

Gıda Mühendisleri Odası Mersin Şube Başkanı Yusuf Değirmenci, ithal edilen yağların işlenip iç piyasaya sürülmek üzere getirildiğini söyledi.
Değirmenci, “Gelen yağlar daha önceden üretim programlarında var olan ürünlerdi. Rusya ve Ukrayna arasında yaşanan savaştan dolayı bir duruldu. Gelen yağlar üretime girecek, iç piyasaya sunulacak. Şu an ihracatla ilgili kısıtlama bitmiş değil. Yağlar fabrikaya işlenmek için girecek daha sonra iç piyasada satılacak” dedi.

AYÇİÇEK YAĞI FİYATLARI DÜŞER Mİ?

Peki, Rusya’dan gelen bu yağ takviyesi Türkiye’de yağ fiyatlarına etki edecek mi, fiyatlar düşecek mi? Değirmenci bu konuda iyimser değil. Arz talep dengesinin son birkaç hafta içerisinde bozulduğunu söyleyen Değirmenci şunları söyledi:

“Ondan dolayı yağ fiyatları dünyada ve ülkemizde yükseldi Girdi maliyetleri, akaryakıttaki artışlar, nakliyenin yükselmesi gibi etkenlerden dolayı tüm gıda ürünlerinde artış söz konusu olacaktır. Toplu olarak bunlar da indirim olmadığı için fiyatları çok etkileyeceğini düşünmüyorum. Yağ geliyor ama girdi maliyetleri, akaryakıt maliyetleri, aynıyken bu fiyatların düşmesini nasıl bekleyebiliriz?”

***

Zincir marketlere fason üretim yapıyor

Şirket yetkilisi Tolga Ağaoğlu'nun verdiği bilgilere göre firmanın sipariş ettiği ürünlerin yüklü olduğu 4 gemiden ilki Mersin'e ulaştı. Ağaoğlu, ihracat yasağı nedeniyle izin alamadıklarını belirterek yağların iç piyasaya sunulacağını açıkladı. Ağaoğu şu bilgileri verdi: "Safya adında bir markamız var. Normalde ihracat ağırlıklı olarak çalışıyoruz. Yurtdışı firmalara fason üretim yapıyoruz. Bunun yanı sıra bir miktar üretimimizi yurtiçinde Şok ve A101'e fason üretim olarak veriyoruz. Şimdi de iç piyasaya sunacağız, yasak nedeniyle izin alamadık"