2020 yılı, dünyada yeni normalleri yaratan bir sene olurken, kadınlara ‘normal’ diye dayatılanlar ise değişmedi. Pandemi nedeniyle uygulanan karantinada artan ev içi şiddete karşı “yan yana değil, birlikte” diyerek dayanışmayı büyüttük.

Yan yana değil birlikte

BİRGÜN/KADIN

2020 yılı, dünyada yeni normalleri yaratan bir sene olurken, kadınlara ‘normal’ diye dayatılanlar ise değişmedi. 400’den fazla kadının erkekler tarafından katledildiği bu yıl yine şiddetin, cinayetlerin sürdüğü; sadece faillerin ve katledilen kadınların isminin değiştiği bir yıl oldu. Öte yandan kadınlar, artan farkındalıkları, daha da gür çıkan sesleriyle birbirinin çaresi olmaya devam etti. Her türlü gerici, baskıcı müdahaleye rağmen dayanışmalarını, cesaretlerini sokaklara taşıyan kadınlar, dünyanın eve kapanmak zorunda olduğu bu yılda “yan yana değil birlikte” diyerek dijital eylemlerle birbirine güç oldu. 2020 yılının kadın mücadelesinde öne çıkanlarını derledik.

OCAK
GÜLİSTAN DOKU NEREDE?

Kadınlar, AKP ile MHP’nin üzerinde anlaştığı ve 2019 sonunda dillendirilmeye başlayan ‘istismarcılara af’ yasasının karşısında hızla örgütlendi. Ülkenin birçok yerinde bir araya gelen kadınlar, TCK 103 kapsamında getirilmesi planlanan ‘af teklifine’ karşı çıktı.Üniversite öğrencisi Gülistan Doku’dan 5 Ocak’ta haber alamayan ailesi, kayıp başvurusunda bulundu. Gülistan hâlâ kayıp. Olayın baş şüphelisi Zaynal Abakarov ise serbest bir şekilde dolaşmaya devam ediyor.

yan-yana-degil-birlikte-823890-1.

ŞUBAT
MOBBİNG, ŞİDDET VE TACİZ KARŞISINDA DAYANIŞMAMIZ VAR

►Hukuk fakültesi öğrencisi Öykü A.’nın Avukat Muhittin Köylüoğlu tarafından tacize maruz bırakıldığını, Harun Yıldız isimli erkeğin ise, ‘sevgilisi var’ diye kızını katletmesi üzerine kadınlar, sosyal medyada maruz bırakıldıkları şiddet olaylarını, yaşadıkları taciz ve mobbingleri anlattı.

►Meksika’da artan kadın cinayetleri nedeniyle hükümet politikalarına tepki gösteren kadınlar Sonora eyaletinde bir mahkemeyi yaktı.

yan-yana-degil-birlikte-823896-1.

MART
8 MART RUHU TÜM DÜNYAYI SARDI

Dünyanın dört bir yanında kadınlar 8 Mart’ı kutlayıp isyanlarını sokaklara taşıdı. Türkiye’de henüz koronavirüs vakası açıklanmadan önce yapılan son kitlesel eylem Feminist Gece Yürüyüşü oldu. Kadınlar, polisin İstiklal Caddesi’ni kapatması karşısında geri adım atmayarak Galata Köprüsü’nü trafiğe kapattı!

yan-yana-degil-birlikte-823893-1.

yan-yana-degil-birlikte-823892-1.

NİSAN
KADININ HAYATI EVE SIĞAR MI?

Koronavirüs salgınından en çok etkilenenlerden olan kadınlar, işten çıkarmalarda ilk gözden çıkarılanlar oldu. İktidarın şiddet faillerini de eve yollama telaşına düşmesi ev içi şiddeti artırdı. İnfaz paketinin Meclis’ten geçmesiyle birlikte kadınlar da mücadelelerini yükseltti.

MAYIS
TACİZSİZ KAMPÜSLER KURACAĞIZ

Gazi Üniversitesi Fen Fakültesi Dekanı Orhan Acar’ın 35 saniyelik kısa ancak toplumsal, cinsiyetçi çürümeyi uzunca yüzümüze vuran videosu tepki çekti. İnfial yaratan video sonrası kadınlar ‘tacizsiz kampüsler istiyoruz’ dedi. Acar, skandal sözlerin ardından istifa etti.

yan-yana-degil-birlikte-823894-1.

HAZİRAN
FAİLLER KORUNDU

►Ankara’da intihar ettiği öne sürülen Aleyna Çakır’ın, erkek arkadaşı olduğu belirtilen Ümit Can Uygun tarafından şiddete maruz bırakıldığı ve yerde baygın yattığı görüntüler sosyal medyada yayıldı. Şüpheli Ümit Can Uygun hakkında yürütülen soruşturmada, herhangi bir sonuca ulaşılamadı.

►Yeni Zelanda’da ped, tampon veya menstrual kap gibi ürünlerin ‘hijyenik malzeme, kadın hijyeni’ tarzında sansürlü ve örtük ifadelerle satışa sunulmayacağı bildirildi.

TEMMUZ
YAŞAM REÇETEMİZDEN VAZGEÇMİYORUZ

►Reddettiği Cemal Metin Avcı isimli erkek tarafından katledilen Pınar Gültekin cinayeti ülkede infial yarattı. Pınar’ın katledilmesinin ardından Türkiye’nin birçok yerinde kadınlar, adalet talebiyle sokaklara döküldü.

►Dünyaca ünlü kadın oyuncular Evan Rachel Wood, Eva Green, Jessica Biel, Florence Pugh, Jenna Ushkowitz, Anna Paquin ve şarkıcı Christina Aguilera Türkiye’de iktidar tarafından hedef haline getirilen kadınlar için hayati öneme sahip İstanbul Sözleşmesi’ne ilişkin paylaşım yaptı.

►Türkiye’de iktidarın hedefinde olan İstanbul Sözleşmesi’nin etkili bir şekilde uygulanması için kadınlar, sosyal medyada siyah beyaz fotoğraflarını #İstanbulSözleşmesiYaşatır etiketiyle paylaştı.

yan-yana-degil-birlikte-823895-1.

AĞUSTOS
KADINLAR YAŞAM HAKKI İÇİN SOKAKTA

►AKP iktidarının İstanbul Sözleşmesi’ni hedef almasına karşı “Büyük Kadın Buluşması” çağrısıyla kadınlar, ülkenin birçok şehrinde alanlara çıktı. İstanbul Sözleşmesi’nden vazgeçmeyeceklerini vurgulayan kadınlar, sözleşmenin uygulanmasını talep etti.

►Polonya’daki kadınlar, İstanbul Sözleşmesi’nin yürürlükte kalması adına Türkiye’de yapılan eylemlere, Varşova’dan destek verdi.

►Batman’da Uzman çavuş Musa Orhan tarafından cinsel saldırıya maruz bırakılan ve ardından intihar girişiminde bulunan 18 yaşındaki İpek Er’in yaşamını yitirmesi sosyal medyanın gündemine oturdu. Yurttaşların günler süren tepkisinin ardından tutuklanan Orhan, kısa süre sonra tahliye edildi.

yan-yana-degil-birlikte-823897-1.

EYLÜL
İSYANIMIZ DÜNYAYI SARDI

►Uzun yıllardır erkek oyuncularla eşit ücret almak için mücadele eden kadın futbolcuların direnişi Brezilya’da kazanım getirdi. Brezilya Futbol Federasyonu düzenlediği basın toplantısında, kadın ve erkek milli takımları oyuncularına eşit ücret ödeneceğini duyurdu.

►Şili’de Parlamento’nun alt kanadı boşanmış kadınların yeniden evlenmeleri için zorunlu bekleme süresini kaldıran bir yasa tasarısını kabul etti.

►Feminist akademisyen-yazar Dr. Shere Hite yaşama veda etti

►Türkiyeli ve Yunanistanlı kadınlar, iki ülke arasındaki artan gerilime
“dur” demek üzere bir barış çağrısı yayınladı.

►Meksika’da katledilen, kaybedilen, tecavüze maruz bırakılan kız kardeşleri için gittikleri kurumların sessizliğine karşı seslerini duyurmak isteyen kadınlar, insan Hakları Komisyonu’nun binasını işgal etti.

yan-yana-degil-birlikte-823891-1.

EKİM
NOBEL KİMYA ÖDÜLÜ’NÜ İKİ KADIN KAZANDI

►Ceren Damar’ı katleden Hikmet’in ağırlaştırılmış müebbet cezası onandı.

►Tunuslu Ons Jabeur, Aryna Sabalenka’yı yenerek Fransa Açık’ta dördüncü tura kalan ilk Arap kadın oldu.
2020 Nobel Kimya Ödülü’nün sahibi, geliştirdikleri genom düzenleme metodundan dolayı Emmanuelle Charpentier ve Jennifer A. Doudna’nın oldu.

►Avrupa’nın en katı kürtaj yasalarından birine sahip olan Polonya’da uzun zamandır tartışma yaratan kürtaj yasası hakkında Anayasa Mahkemesi, kalıtım bozukluğu olan fetüsü aldırmanın yasak olduğuna karar verdi.

KASIM
ŞİDDETE KARŞI BİRLİKTE MÜCADELE

►Cinsel Şiddetle Mücadele Derneği (CŞMD), medya ve basın mensuplarının cinsel şiddet haberlerinde hak temelli görsel kullanmalarını teşvik etmek ve görsellere ulaşmalarını kolaylaştırmak amacıyla csgorselarsiv.org sitesini kullanıma açtı.

►Kadına Yönelik Şiddete Karşı Uluslararası Mücadele ve Dayanışma Günü olan 25 Kasım, tüm dünyayı etkisi altına alan pandemi koşullarında karşılandı. Kadınlar, ülkenin dört bir yanında mahalle ve meydanlarda toplandı.

yan-yana-degil-birlikte-823898-1.

ARALIK
BİRBİRİMİZDEN GÜÇ ALIYORUZ: #UYKULARINIZKAÇSIN

►İşçi Kadın Meclisleri, Manisa’daki Vestel Fabrikası’nda koronavirüse karşı önlem isteyen üyelerinin işten çıkarılmasını 4 ilde protesto etti.

►Kendilerini hedef gösteren ve taciz eden erkekleri bir bir sosyal medyada ifşa eden kadınların mücadelesi aralık ayına damga vurdu. Sosyal medyada, yazar Hasan Ali Toptaş’ın taciz ifşasıyla tekrar başlayan ‘Me Too’ akımıyla birlikte kadınlar “Uykularınız kaçsın” diyerek, erkeklerin nüfuzlarını kullanıp kendilerini istismar etmelerine “Artık yeter” dedi.

►Yılın bitmesine günler kala İstanbul Aydın Üniversitesi Okul Öncesi Öğretmenliği Bölüm Başkanı Dr. Aylin Sözer, evinin mutfak dolaplarını yapmak için gelen ve fiyatta anlaşamadığı Kemal Ayyıldız isimli erkek tarafından katledildi. Arkadaşları, Sözer’in ardından mücadele dolu bir hayat geçirdiğini anlattı.