Yangın faciasında sorumluluk kimde; kanun ve yönetmelik ne diyor?
76 insanın ihmaller ve denetimsizlik nedeniyle yaşamını yitirdiği Kartalkaya’daki yangın faciasının ardından “Sorumluluk kimde?” sorusu gündeme geldi. BirGün’e konuşan Av. Serkan Kaya, kanun ve yönetmeliklere göre denetim yetkisinin Bakanlık’ta olduğunu vurguladı. Kaya, “Yetki Bakanlık’ta ama bu denetimi yapacak bir organizasyon da yok” dedi. Gazeteci Murat Ağırel ise medyaya servis edilen denetim belgelerine açıklık getirdi.
Bolu Kartalkaya’da bulunan Grand Kartal Otel’de ihmaller ve denetimsizlik nedeniyle meydana gelen yangın faciasında 76 kişi yaşamını yitirdi, 1’i ağır 51 kişi yaralandı.
Yangının ardından yetkinin Bakanlık’ta mı yoksa Belediye’de mi olduğu sorusuna yanıt aranmaya başlandı.
Kendisi de otel ve turizm şirketi sahibi olan Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, Bolu Belediyesi’ni hedef alırken, belediye ise Bakan’ın iddiasını reddederek sorumluluğun Bakanlık’ta olduğunu savundu.
BirGün’e konuyla ilgili konuşan Avukat Serkan Kaya, kanun ve yönetmeliklere göre denetim yetkisinin Bakanlık’ta olduğunu vurguladı.
Tartışmaların ardından mevzuat taraması yaptığını belirten Av. Kaya, Turizm Teşvik Kanunu’nun 30. maddesine dikkat çekti. Kaya, “Turizm Teşvik Kanunu’nun 30’uncu maddesinde denetime dair ‘Belge talebinde bulunan işletmelerin belgelendirilmesine esas denetimleri, belgeli yatırım ve işletmelerin niteliklerine ilişkin denetimleri ve işletmeleri sınıflandırma yetkisi Bakanlığa aittir’ ifadeleri yer alıyor. Bu maddede denetim yetkisinin Bakanlık'ta olduğu belirtiliyor” dedi.
“YETKİ BAKANLIK’TA”
“Yönetmeliğe baktığımızda da benzer bir durumla karşılaşıyoruz” diyen Av. Kaya, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Yönetmeliğin 5’inci maddesi kanundaki ilkeyi tekrar ediyor ve şöyle diyor: ‘Turizm yatırım ve işletmelerinin denetimi, Bakanlık kontrolörleri veya Bakan tarafından görev verilmesi halinde Bakanlık müfettişlerince yapılır.’ Kanunun ayarı da bu yönetmelikle bozuluyor. Yönetmelik denetim işini yapmak ‘turizm kontrolörleri kurulu’ diye bir kurum ihdas etmiş. 6 ila 18. maddeleri arasında da bu kurulun nasıl oluşacağı, kimlerin bu kurulda görev yapabileceği, sınav ve atama usulleri belirlenmiş. Ama bu maddelerin tamamı 2006 yılında yapılan değişiklikle yürürlükten kaldırılmış ve yönetmelik topal ördeğe dönmüş. Sonuç olarak yetki Bakanlık’ta ama bu denetimi yapacak bir organizasyon da yok. Üstelik bu denetimleri yapabilecek belediyelerin de yetkisi yok.”
“İKİ DERS ÇIKARILMALI”
Kaya, söz konusu maddelerin sorumluluğun Bakanlık’ta olduğunu gösterdiğini belirterek, değerlendirmesini şöyle noktaladı:
“Bu faciadan iki ders mutlaka çıkarılmalı. Birincisi denetimin ne kadar önemli olduğunu gördük İkincisi ise kanun yapma tekniği. Gece yarısı kararnameleriyle, torba kanunlarla kanun yapmaya devam edilirse bu facialar devam eder.”
MURAT AĞIREL: OTELİN KURNAZLIĞI SÖZ KONUSU
Gazeteci Murat Ağırel de sosyal medya hesabından yetki tartışmasıyla ilgili bilgiler verdi.
Harita üzerinden yaptığı inceleme üzerinden “Otelin bulunduğu bölge Belediye sorumluluk alanı içinde değil” diyen Ağırel, servis edilen “itfaiye onayı” belgesine ilişkin ise “Yönetmeliğe göre, Belediyeye ait itfaiye yetki alanı dışında bulunan iş yerleri, başvuru yapmaları halinde, itfaiye tarafından rapor düzenlenebiliyormuş. Yani, Bolu Belediyesi İtfaiye Müdürlüğü, Mudurnu Enerji San. ve Tic. A.Ş.’nin başvurusu üzerine, yanan oteldeki “70 metrekarelik kafe restoran” için denetim yapıp, yönetmeliğe uygun bir rapor hazırlamış” ifadelerini kullandı.
Bolu Belediyesi’nin otelin yaptığı denetim başvurusu (başka bir belge) üzerine eksiklikleri tespit ettiğini ve daha sonra otelin başvurusunu geri çektiğini kaydeden Ağırel, “Burada Otelin bir kurnazlığı söz konusu. Belediye’ye denetim için başvuru yaptığı zaman geçerlilik süresine bir kaç ay kalmış Özel denetleme firması tarafından verilmiş 1.Aşama belgesi var. Belgenin süre bitim tarihi 02.03.2025” dedi.
Ağırel, konuyla ilgili Belediye yetkililerinin kendisine söylediği şu sözleri aktardı:
“Biz eksiklikleri tespit ettik. Denetim Otelin kendi başvurusu ile oldu. Yoksa bizim denetleme yetkimiz yok.”
-Peki denetlemede yaptığınız tespitler neticesinde Bakanlığa bilgi verdiniz mi ? Ya da Otelin ruhsatını neden iptal etmediniz? (Ağırel’in sorusu)
“Bizim tespitlerimizi raporlaştıramadan Otel başvurusunu geri çekti.Otel Turizm belgeli bir otel.Dolayısı ile Otel ile ilgili işlemler Bakanlık yetkisindedir.”
10-Bu süre bitimine yakın Belediyeye başvuru yapan Otel Belediye denetiminden olumsuz sonuç alınca bu sefer başka bir denetleme firması Royalcert Belgelendirme adlı firmadan geçerlilik süresi 13.12.2025 tarihli belgeyi alıyor ve Belediyeden başvurusunu da geri çekiyor. pic.twitter.com/bLAFT9RMnf
— Murat AĞIREL (@muratagirel) January 22, 2025
BAKANLIK, BELEDİYEYİ SUÇLADI
Gazeteci Ağırel, Bakanlık yetkililerinin ise eksiklikleri kendilerine iletmemesi ve otelin ruhsatını iptal etmemesini gerekçe göstererek Belediye'yi suçladığını aktardı:
"Belediye şayet denetim tespitini bize bildirmiş olsaydı biz müdahale ederdik. Yaptığımız denetimler kağıt üstünde kalıyor çünkü denetimleri yapan kurumların raporları eksiksiz ise çalışmasında sorun görülmüyor.Şayet Belediye tespit ettiği eksilin neticesinde Otelin iş yeri ruhsatını iptal etseydi ki buna yetkisi var.2005 yılında çıkan 5302 sayılı İl Özel İdaresi Kanununun yürürlüğe girdiği tarihten önce verilen turizm işletme belgeleri, iş yeri açma ve çalışma ruhsatı yerine geçer.Yani o tarihte iş yeri açma yetkisi veren kurum belgeyi iptal etme yetkisine de sahiptir."
13-Bakanlık yetkililerine de sordum. Çünkü Sayın Bakan daha önce şu açıklamayı yapmıştı:
— Murat AĞIREL (@muratagirel) January 22, 2025
“Otelin 2021 ve 2024 yıllarında tür ve sınıflandırma denetimleri yapılmış. Bu denetimler kapsamında işyeri açma belgesi ve yangın yeterlilik ruhsatları talep edilmiş. Otelin, itfaiye…
