Yap-İşlet-Devret projelerine 1,3 milyar TL’lik danışmanlık

AKP döneminde, “iktidara yakın sermaye gruplarını fonlama aracı olarak kullanıldığı” gerekçesiyle eleştirilen Yap-İşlet-Devret (YİD) modelli projelerin danışmanlık giderleri hesaplandı.

Karayolları Genel Müdürlüğü’nün (KGM) bütçesinden, “Müşavirlik ve kontrollük hizmetleri” adı altında YİD projeleri için yapılan danışmanlık hizmet alım gideri 1,5 milyar TL'ye dayandı.

Karayolları Genel Müdürlüğü’nün 2025 yılı yatırımları için öngörülen ödeneklerin detayları hazırlandı. En dikkati çeken kalemlerden biri, “Yap-İşlet-Devret ve Diğer Otoyol Projelerinin Müşavirlik ve Kontrollük Hizmetleri” oldu.

PARA SAÇILIYOR

KGM’nin YİD ve diğer otoyol projelerinin danışmanlık hizmetleri için 2024 yılı sonu itibarıyla yaptığı harcamaların toplamı mali raporlara yansıdı. Buna göre Karayolları Genel Müdürlüğü’nün kasasından otoyol projelerinin müşavirlik ve kontrollük hizmetleri için 2007-2024 döneminde toplam 1 milyar 373 milyon 439 bin TL’lik harcama gerçekleştirildi.

YİD projeleri için 2028 yılına kadar kullanılması öngörülen toplam kaynak da yatırımlara yönelik mali tablolara yansıdı. KGM’nin, YİD Projeleri’nin danışmanlığı için alacağı hizmet alımlarının toplam proje tutarının 2 milyar 76 milyon 330 bin TL olduğu belirtildi.

GARANTİYE MİLYARLARCA TL

Kamu bütçesine getirdiği yük ve “iktidara yakın sermaye gruplarını fonlama aracına dönüştürüldüğü” gerekçeleriyle eleştirilen projelerin yalnızca danışmanlığı için 2 milyar TL’yi gözden çıkartan Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı, garanti ödemeleri için adeta para saçıyor. Bakanlığın, gerçekleşmeyen garantiler nedeniyle YİD Projesi müteahhitlere ödenen tutarları da içeren, “Hane Halkı ve İşletmelere Yapılan Transferler” kaleminden yapılan harcamada yıllara göre büyük değişim yaşanıyor. Ocak 2020 ve Haziran 2024 dönemini kapsayan dört buçuk yılda, “Hane Halkı ve İşletmelere Yapılan Transferler” kaleminden yapılan harcamalar şöyle sıralanıyor:

2020: 1 milyar 778 milyon 781 bin TL

2021: 2 milyar 2 milyon 440 bin TL

2022: 4 milyar 42 milyon 732 bin TL

2023: 6 milyar 295 milyon 837 bin TL

2024 (Ocak-Haziran): 2 milyar 830 milyon 155 bin TL