Yapay böbrekler 2020 yılında geliyor

OZAN ZALOĞLU

İki yılı aşkın bir süre önce Vanderbilt Üniversitesindeki bilim insanları, böbrek yetmezliği çeken insanların vücutlarına yapay bir böbrek takabilmeyi hedeflediklerini söylediler. Nanoteknolojideki yeni gelişmeler, böylesi hayat kurtarıcı bir sistemi mümkün kılabilir.

Doktorların organ nakline güvenmek istememelerinin sebebi açık: Dünya çapında bir organ bağışı eksikliği bulunuyor, böbrek bulunsa bile kan grubu ve uyuşmazlık konuları var. Böbrek yetmezliğine sahip insanlar diyalize girebilirler. Fakat üç yıldan sonra hayatta kalma oranı sadece yüzde 50 civarında olduğu için, bu yöntem beklentileri tam anlamıyla karşılayamıyor.

Vanderbilt araştırmacılarının geliştirdikleri düzeneğin önemli bir bölümü, atık ürünler, fazladan su ve tuz gibi istenmeyen molekülleri kandan çıkaran silikondan yapılmış bir nano-süzgeçten oluşuyor. Ancak bu yeni nanoteknolojik yöntem, klasik diyaliz makinesine kıyasla, uygun gözenek büyüklüğüne sahip “nano-süzgeçler” sayesinde bu tür moleküllerin zarlardan daha verimli şekilde giriş-çıkışını sağlıyor.
“Nano” kelimesini birkaç kez kullansak da, cihazın kendisi tamamıyla ufak değil; yaklaşık bir kahve fincanı boyutunda. Fakat ona yer açmak için böbrekleri çıkarmak gerekmiyor. Yapay böbrek, kan akışına ve idrar torbasına içeriden bağlanabilsin diye hastanın böbreklerine yakın bir yere dışarıdan takılmak için tasarlanmış. Bu yöntemin 2020 yılından önce insanlarda denenmesinin gündemde olduğu söyleniyor.