Yayıncılık sektörü destek bekliyor

KÜLTÜR SANAT SERVİSİ

Ekonomik dalgalanmalar, dövizde yaşanan yükseliş, kağıt teminine ilişkin sorunlar, uygulanan enflasyonist politikalar ve kitap üretiminin yaklaşık yarısının gerçekleştirildiği eğitim kategorisinde Milli Eğitim Bakanlığı’nın bandrolsüz ders ve yardımcı kaynak kitabı basarak, bedava dağıtmaya başlaması gibi nedenlerle tarihinin en zor döneminden geçen yayıncılık sektörü bu yılın ilk iki ayında son 9 yılın en düşük kitap baskı sayılarını gördü. Kitap üretimi bu dönemde bir önceki yıla göre yaklaşık yüzde 15 düştü.

Yayıncılar Meslek Birliği YAYBİR Başkanı Mustafa Aksoy, Kültür Bakanlığı Özel Kopyalama Harcı’nda 1984’ten bu yana 1.5 trilyon liraya yakın para toplandığını, sektörün yaşadığı krize karşı bu paranın ilim edebiyat, müzik ve sinema alanında faaliyet gösteren Meslek Birlikleri aracılığıyla hak sahiplerine dağıtılmasının aciliyet kazandığını ve bunun sağlanması için 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu FSEK’te değişikliğe gidilmesini istedi.
Aksoy, “FSEK’in 44. maddesi 2. ve 3. fıkraları uyarınca boş video ve ses kaseti, bilgisayar disketi, CD, DVD gibi taşıyıcı materyaller ile fikir ve sanat eserlerinin çoğaltılmasına yarayan her türlü teknik cihazın imal veya ithalinden Kültür Bakanlığı yüzde 05 ile yüzde 3 arasında değişen oranlarda Özel Kopyalama Harcı topluyor. Bu fonda ne kadar para toplandığı tam bilinmemekle birlikte son 38 yıla ait TÜİK verilerinden yaptığımız çalışma sonucu sadece ithalattan elde edilen gelirin 1 trilyon 455 milyar 848 milyon 178 bin 338 TL olduğunu belirledik. Bu rakama imalattan elde edilen gelir dahil değil” dedi.
Kültür Bakanlığı’nın meslek birliklerinin yeterli bulmamasına rağmen FSEK’te yapılacak değişiklikle, Özel Kopyalama Harcı’nda biriken paraların yüzde 37,5’unu hak sahiplerine dağıtılmasına karar verdiğini anımsatan Mustafa Aksoy, 2018’de Meclis’e gelmesi beklenen yasa taslağının o gün bugündür rafa kaldırıldığını belirtti.

Mustafa Aksoy

Aksoy, dünyada, 'Copyrigt Levi' olarak tanımlanan Özel Kopyalama Harcı’nın, ilim edebiyat, müzik ve sinema alanında faaliyet gösteren Meslek Birlikleri aracılığıyla hak sahiplerine dağıtıldığını ve AB’ye uyum yasaları çerçevesinde de Türkiye’de de ilgili düzenlemenin yapılması gerektiğini söyledi.
Aksoy “Türkiye’de de Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu, 2001 yılına kadar Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından toplanan Özel Kopyalama Harcı gelirlerinin yüzde 75’ini meslek birlikleri aracılığıyla hak sahiplerine dağıtılmasını öngörmekteydi. O tarihe kadar çok küçük miktarlarda ödemeler yapıldı. 2001’de ise yasada yapılan değişiklikle meslek birliklerine dağıtım şartı ortadan kaldırıldı. Şahsi kopyalama istisnası yasamızda var ama onun ayrılmaz parçası olan harç hak sahiplerine dağıtılmıyor. Bu kabul edilemez” dedi.

Aksoy, “Bizler hakkımız olanın iade edilmesini istiyoruz. Muhalefet partilerinin de destek verdiği Bakanlık tarafından hazırlanan FSEK’te değişiklik öngören taslağın yeniden gündeme getirilmesi ve kültür, sanat dünyamızın yaşadığı mağduriyetin giderilmesini talep ediyoruz” dedi.