Yazdığınız her haber delil olabilir
İfade özgürlüğüne ve medyaya yönelik baskıların boyutu MLSA’nın raporuyla ortaya kondu. Rapora göre geçen adli yılda ifade özgürlüğü nedeniyle 1856 kişi yargılanırken bunun yaklaşık yüzde 20’sini gazeteciler oluşturdu.
Haber Merkezi
Ülkede iktidar eliyle ifade özgürlüğü ve medyaya yönelik saldırılar sürerken Medya ve Hukuk Çalışmaları Derneği (MLSA) 2024 yılı Dava İzleme Raporu bu saldırının boyutunu gözler önüne serdi. 1 Eylül 2023 – 20 Temmuz 2024 adli yılını kapsayan rapor, MLSA tarafından takip edilen ifade ve basın özgürlüğü davalarından elde edilen verilerle hazırlandı.
İzlenen 281 davada, 614 duruşma görüldü ve toplam 1856 sanık yargılandı. Yargılananlar arasında gazeteciler, aktivistler ve öğrenciler en büyük grubu oluşturdu. Aktivistler, genellikle toplantı ve gösterilere katıldıkları için yargılanırken gazeteciler ise yazdıkları haberler ve yaptıkları yorumlar nedeniyle mahkemelere sanık olarak çıkarıldı. Ancak bu dönemde yargılanan gruplar bununla da sınırlı kalmadı. Adli yıl içerisinde birçok avukat hâkim karşısına çıkarıldı. Diyarbakır’da sadece bir tanığın ifadeleri üzerine 10 avukata “örgüt üyesi olmak” suçlamasıyla ayrı ayrı davalar açıldı.
Raporda öne çıkan sonuçlar şu şekilde:
• İzlenen 107 davada AKP’li Cumhurbaşkanı Erdoğan ile ailesi, üst düzey devlet görevlileri, gibi mülki idare amirleriyle polisler şikâyetçi veya davacı olarak yer aldı. Bu davalar kapsamında 230 kişi hâkim karşısına çıkarıldı. Bu kişilerin yüzde 64’ünü gazeteciler oluşturdu.
• Eylül 2024’te 21 gazeteci tutuklu veya hükümlü olarak cezaevlerinde tutuluyordu. Gazetecilerin tutukluluk süreleri 5 günden 9 yıl 3 aya kadar değişti.
• ‘Sansür yasası’ olarak bilinen TCK’nin 217-a maddesinde düzenlenen “halkı yanıltıcı bilgiyi alenen yaymak” suçlamasıyla gazeteciler yargılandı. Bu davalar, aynı zamanda iktidarın ele alınmasını istemediği konuların, basın özgürlüğü üzerinde baskı oluşturacak şekilde hukuki süreçlere konu edildi.
• Haberler ve sosyal medya paylaşımları, davalarda delil olarak gösterildi. Bu davalarda 107 kez haberler ve köşe yazıları delil olarak sunulurken sosyal medya paylaşımları 86 kez, televizyondaki konuşmaları ve programları 8 kez ve çektikleri fotoğraflar 4 kez delil olarak gösterildi.
