YİD projelerinde gelir çok, vergi yok
Yap-İşlet-Devret kapsamındaki projeleri hayata geçiren şirketlerin vergi karnesi açığa çıktı. Ankara-Niğde Otoyolu ve YSS Köprüsü’nü işleten şirketler ile pek çok işletmenin 2021-2023 arasında vergi ödemediği belirlendi.

Mustafa Bildircin
mustafamertbildircin@birgun.netAKP iktidarında Kamu-Özel İşbirliği (KÖİ) ve Yap-İşlet-Devret (YİD) yöntemiyle hayata geçirilen projeler, kamunun bütçesinde adeta karadelik açtı.
KÖİ ve YİD projeleri, büyük tutarlardaki kamu kaynaklarının belli şirketlere aktarılmasına neden oldu. Hesapsızca verilen geçiş garantileri nedeniyle köprü ve otoyolları işletmeci şirketlerin sermayelerine sermaye kattı.
Yap-İşlet-Devret modeliyle inşa edilen ve Türkiye’nin en bilinen projeleri olarak öne çıkan sekiz tünel, köprü ve otoyol projesini işleten şirketlerin vergi ödeme bilgileri ise bir skandalı açığa çıkardı. Toplam sekiz büyük projeyi işleten sekiz işletmenin 2021-2023 döneminde yalnızca 642 milyon 220 bin 867 TL vergi ödediği öğrenildi.
VERGİSİZLER
Verilere göre, Çanakkale Otoyol ve Köprüsü’nü (YSS) işleten Çanakkale Otoyol ve Köprüsü İnşaat Yatırım ve İşletme A.Ş. 2021 ve 2023 yıllarını da kapsayan üç yıllık dönemde hiç vergi ödemedi. Yavuz Sultan Selim Köprüsü’nün işletmecisi ICA İçtaş Altyapı Yavuz Sultan Selim Köprüsü ve Kuzey Çevre Otoyolu Yatırım ve İşletme A.Ş’nin de 2021-2023 döneminde hiç vergi ödemediği tespit edildi. Gebze-Orhangazi-İzmir Otoyolu’nun işletme hakkını elinde bulunduran Otoyol Yatırım ve İşletme A.Ş. de vergi ödemeyen şirketler arasına ismini yazdırdı.
YİD kapsamındaki projeleri işleten ve tek kuruş vergi ödemeyen diğer şirketler ise Avrupa Otoyolu Yatırım ve İşletme A.Ş, Avrupa Otoyolu Yatırım ve İşletme A.Ş, Avrupa Otoyolu Yatırım ve İşletme A.Ş. oldu.
DEVEDE KULAK
Ankara-Niğde Otoyolu’nu işleten ERG Otoyol Yatırım ve İşletme A.Ş. ve Avrasya Tüneli’ni işleten Avrasya Tüneli İşletme İnşaat ve Yatırım A.Ş’nin ödedikleri vergi tutarları ise kazançları karşısında adeta devede kulak kaldı. Buna göre, 2021-2023 döneminde 2 milyar 558 milyon 275 bin TL kazanç beyan eden Avrasya Tüneli İşletme İnşaat ve Yatırım A.Ş’nin vergi ödemesi kayıtlara, 635 milyon 343 bin TL olarak geçti. ERG Otoyol Yatırım ve İşletme A.Ş’nin ise 29 milyon 900 bin TL’lik kazanç beyan ettiği, 6 milyon 877 bin TL’lik ise vergi ödediği bildirildi.
ŞİRKETLERİN VERGİ BİLANÇOSU