Yoksulun sofrası Saray’ın bekası
Ülke kaynakları bir avuç ihaleciye peşkeş çekilirken milyonlar yoksulluğu paylaşıyor. Yer sofralarına ‘konuk’ olan Saray yönetimi basına boy boy fotoğraflar veriyor. Patates dağıtımı bile propagandanın bir parçasına dönüşüyor. İktidarın bekası için sürdürülebilir yoksulluk gerekiyor.
Mehmet Emin Kurnaz
Salgınla artan yoksulluk ülkenin en yakıcı sorunu haline geldi. Geçim sıkıntısı yaşayan milyonlar, temel besin maddelerini bile karşılayamıyor. Muhtarlara borç tebligatı yağarken yurttaşlar çürük sebze kuyruklarına giriyor. Halkın “eve ekmek götüremiyoruz” mesajına kulak tıkayan iktidar, yoksulluğu bile piar çalışmasına çeviriyor. İstanbul Valiliği yoksullara dağıtılacak patates için karşılama töreni düzenliyor. Bir hafta uzaya çıkmaktan bahseden Saray ittifakının ortakları, öteki hafta askıda ekmek kampanyası başlatıyor. Patates soğan bile propagandanın bir parçası haline geliyor.
Ülkenin kaynakları bir avuç şirkete peşkeş çekilirken iktidar, Merkez Bankası’ndaki 128 milyar dolarının nereye gittiğinin hesabını veremiyor. Yoksul hanelere iftar konuğu olan Cumhurbaşkanı Erdoğan, yer sofrasından basına boy boy fotoğraflar servis ediyor. Zenginlik bir avuç şirkete pay edilirken yoksulluk milyonların sofrasında bölüşülüyor. Yurttaşa sunacağı hiçbir şey kalmayan Saray yönetimi, halka adeta yoksulluk satıyor.
BELEDİYELERDEKİ RANT KAYBEDİLDİ
Açlıkla sınanan milyonlar artık ne mega projelere ne de kürsülerden anlatılanlara inanıyor. Yerel seçimlerde belediyelerdeki etkisi kırılan AKP, sosyal yardımları belediyelere ayırdığı kamu kaynaklarıyla yapıyor. Belediyeler elden çıkınca da doğrudan yurttaşa temas etmeye çalışıyor. Yoksulluk Saray’ın iktidarı için kullandığı bir aparata dönüşüyor. Açlığa mahkum edilen milyonlar ancak sosyal yardımla yaşamını sürdürüyor. İktidar, önce yardıma muhtaç hale getiriyor ardından aldıklarının kırıntılarını lütfediyor. Ancak sürdürülebilir bir yoksulluk ile iktidarda daha fazla kalabilmeleri mümkün görünmüyor.
İKTİDAR EŞİTSİZLİĞİ MEŞRULAŞTIRAMIYOR
Sürdürülebilir yoksulluğu BirGün’e değerlendiren Çalışama Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Uzmanı Prof. Dr. Metin Özuğurlu, işçi sınıfı mücadelesinin kazanımlarını tasfiye eden neoliberalizmin sürdürülebilir yoksulluk programını getirdiğine dikkat çekti.
“Kamunun kaynaklarını işgücü piyasasına çıkamayan daha sınırlı bir nüfusa uydurmak için bu programı uydurdular” diyen Özuğurlu, “Tüm bunlar işçi sınıfının kanlı mücadelelerle elde ettiği haklardı, bunu ellerinden aldı. Yoksullukla ilgili tüm tarihsel olaylar çok açık bir şekilde yoksulluğu güç sahibi sınıfların merhametleri çözmüyor. Yoksulluğu çözen toplumları refah rejimi çerçevesinde insanca yaşanabilir bir seviyeye kavuşturan işçi sınıfı mücadelesi olur” değerlendirmesinde bulundu. “Patates soğan yerine bonfile de koysalar bu yardımlar geçmişte yarattığı etkiyi asla yaratmayacak” diyen Özuğurlu sözlerini şöyle sürdürdü: “Artık bu düzen yarattığı eşitsizliği meşrulaştıracak tüm kodları kaybetmiş durumda. Dolayısıyla geçmişteki işlevini görmeyecek ama bu durum bekle gör durumu değil. Bu durum ancak yoksulluk siyasallaşırsa yoksulların durumu iyileşebilecek.”
***
Patatesler 128 milyar doları unutturmaz
Saray'ın yoksulluğu piar çalışmasına dönüştürmesinin seçmen nezdinde ciddi bir karşılığı bulunmuyor. İktidar, açlıkla sınanan milyonların rızasını artık alamıyor. Patates soğan dağıtımı ile Saray'ın iftar sofralarına konuk olmasının seçmen nezdindeki karşılığını MAK Araştırma Başkanı Mehmet Ali Kulat ile konuştuk. "AKP, iftar görüntüleri ile 30-55 yaş arası seçmene kendisini hatırlatıyor. Erdoğan’ın, 'halkın adamı' olduğunu ifade eden sloganları yeniden gündeme getiriyor" diyen Kulat, "Bu telaşı aslında bir seçim ihtimalini de düşünerek değerlendirmek gerek. İftar yemeği ile dindar seçmen kitlesine göz kırpılıyor. Bunlara yönelik çalışmalar yapılıyor. Bu hamlelerin AKP’nin kendi saflarını sıklaştırma dışında bir işe yarayacağı açık" diye konuştu.
Kulat sözlerini şöyle sürdürdü: "AKP’nin bir kısım seçmeninin diğer partilere kaymaması için patates dağıtıyorlar. Vatandaşın aşı yok, işi yok. Böyle hamlelerde bir süre zaman kazanılır ama ileri gidilemez iktidar açısından. Araştırmalarda da 128 milyar dolar meselesi toplumda çok ciddi karşılık buldu. Muhalefet bunu fark ettiği için üzerine gidiyor. Bu şekilde devam ederse muhalefet mutlaka karşılığını bulacaktır. Patates, soğan 128 milyar doları kapatamaz."