YSK eliyle yeni kayyum modeli… Başkanlıkları alınan HDP’liler: Tuzak kuruldu

Nurcan Gökdemir / Hüseyin Şimşek

AKP’nin 9 HDP’linin başkanlığına itiraz başvurusunu görüşen YSK, KHK ile kamu görevinden ihraç edilen Erzurum’un Tekman, Van’ın Edremit, Tuşba ve Çaldıran, Diyarbakır Bağlar ile Kars Digor’un Dağpınar beldesinde seçilen HDP’li belediye başkanlarına mazbatalarını vermeme kararı aldı.

KHK ile ihraç edildikleri gerekçesiyle belediye başkanı seçilen HDP’lilerin başkan olamayacağı, mazbatalarının ikinci sırada yer alan adaylara verilmesi kararı büyük tartışmalara yol açtı. Mazbataları ellerinden alınan başkanlar, “Bize tuzak kuruldu” derken HDP de YSK’ya başvurarak seçimlerin yenilenmesini istedi. YSK’nın dört üyesi seçimlerin yenilenmesi gerektiğini savunarak mazbataların ikinci sıradaki isimlere verilmesine karşı çıktı.

OYBİRLİĞİ YOK

BirGün’ün edindiği bilgiye göre, oybirliğiyle alınan bu karar ihraçlara ilgili KHK’deki “Bu şekilde görevine son verilenler bir daha kamu hizmetinde istihdam edilemez, kamu, kurum ve kuruluşlarında görev alamaz” hükmüne dayandırıldı. Danıştay 8. Dairesinin 2017 yılındaki “KHK ile ihraç edilenlerin belediye meclis üyeliğinin düşürülmesine” ilişkin kararı da dayanak oluşturdu.

Bu kararın ardından izlenecek yol kurulda uzun saatler boyunca tartışıldı. Dört kurul üyesinin “seçimlerin yenilenmesi gerektiği” görüşüne karşı aralarında Başkan Sadi Güven’in de bulunduğu yedi üyenin oyuyla “ikinci sırada kazanan adaya mazbata verilmesi” kararlaştırıldı.

HDP’DEN TEPKİ

Kararın duyulmasının ardından bölge illerinde HDP’liler protesto eylemleri yaparken HDP MYK da olağanüstü toplantıya çağrıldı. HDP Sözcüsü Saruhan Oluç toplantıdan önce bir basın toplantısı düzenleyerek YSK’yı kararından vazgeçmeye çağırdı. “YSK bu kararıyla kayyım atayıcı olmuştur” diyen Oluç, Türkiye’nin batısındaki seçmenlere de dayanışma çağrısında bulundu.

YSK’nin seçim öncesinde KHK ile ihraç edilenlerin adaylığı ile ilgili bir genelge yayınlamayarak tuzak kurduğunu kaydeden Oluç “YSK bu kararla AKP-MHP ittifakı tarafından tasarlanan siyasi bir komplonun açık parçası haline gelmiştir” dedi.

HDP Mardin Milletvekili Mithat Sancar başkanlığındaki bir heyet de YSK önünde açıklamaya yaparak mazbata verilmeme kararını ancak seçimlerin yenilenmesine karar verilirse sineye çekebileceklerini açıkladı.

CHP: hukuka aykırı

CHP Genel Başkan Yardımcısı Muharrem Erkek yaptığı açıklamada, YSK’nin KHK ile ihraç edilenlerin belediye başkanlıklarının iptali kararına tepki gösterdi. KHK’lıların milletvekili olabildiğinin altını çizen Erkek, şunları söyledi:

“Buna bir engel yokken belediye başkanı, belediye meclis üyesi ya da muhtar mazbatası verilmemesi açıkça hukuka aykırıdır.

KHK’lılar hakkında kesinleşmiş yargı kararı yoktur. Bu kişiler hakkında işlem bir kararnameyle yapılmıştır. Yani bu kişilerin başka bir hukuki durumları yoksa, aday olmalarına engel yoktur. Zaten YSK da aday olmalarına KHK konusunu engel görmemiştir. Peki, şimdi nereden çıktı KHK’lıya mazbata vermemek? Seçim güvenliği, seçim hukuku seçimden önce başlar ve karar kesinleşinceye kadar devam eder. Bu sürece zarar vermek, demokrasiye zarar vermektir.”

***

AÇIK İRADE GASPI

KHK ile ihraç edilen ve Bağlar Belediye Başkanlığı’na seçilen öğretmen Zeyyat Ceylan, Tuşba Belediye Başkanlığı’na seçilen sağlık emekçisi Yılmaz Berki, Çaldıran Belediye Başkanlığı’na seçilen Sosyolog Leyla Atsak ile Edremit Belediye Başkanlığı’na seçilen öğretmen Gülcan Kaçmaz Sağyiğit, halkın oyuyla kazandıkları koltuklarının Yüksek Seçim Kurulu kararıyla AKP’li adaylara verilmesi hakkında BirGün’e konuştu.

Gülcan Kaçmaz Sağyiğit: KHK ile ihraç edilen bir eğitim emekçisiyim ama bizim için her alan bir mücadele alanıdır. Bu nedenle başkanlığa aday oldum ve kazandım. Edremit iradesini bizden yana kullandı. AKP’nin seçimle alamadığı yeri hukuksuz bir kararla AKP’ye verdiler. Yaşananlar açık bir irade gasbıdır. Halkımızın buna karşı yanıtı net oldu. ‘Bizim başkanımız sensin, biz seni seçtik’ diyorlar. YSK’nin bu hukuksuz kararı iptal edilmelidir.

Zeyyat Ceylan: Bağlar’da yüzde 70 gibi rekor bir oy olarak başkanlığı kazandık. Ancak şu anda YSK’nin bir tuzağı ile karşı karşıyayız. Adaylık konusunda 19 Şubat’ta seçim kurullarına başvurduk ve 3 Mart’ta onayı aldık.

YSK, bu süre içerisinde bizimle ilgili gerekli araştırmaları yaptı, bir sorun olmadığını bizlere iletti. Birçok aday adayı değişik nedenlerle veto edilmişti. Biz de veto edilseydik partimiz ve 116 bini aşkın seçmenimiz mağdur edilmezdi. Mazbatayı vermemeleri tam anlamıyla hukuk dışı ve siyasi bir karardır. Seçimin yenilenmesi gerekir. Halk iradesine sahip çıkacağız.

AKP’Lİ ADAY BİLİYORDU

Yılmaz Berki: Seçim kurulları, adaylığımıza onay vererek seçim çalışması yapmamıza müsaade etti. Daha önce milletvekilliği seçimleriyle ilgili yapılan KHK itirazına YSK ret yanıtı vermiş ve İbrahim Kaboğlu milletvekili seçilmişti. Bizim için de aynısı olmalıydı. Unutulmamalı ki bizler kamu haklarından mahrum değiliz çünkü hakkımızda kesinleşmiş bir mahkeme kararı yok. Seçme seçilme hakkı konusunda herhangi bir engelimiz yok. Sanırım kayyumlara güvenip belediye başkanlıklarını kazanamayacağımızı düşündüler ve izin verdiler. Şimdi büyük bir farkla kazanınca yeniden belediyelere el koymanın hesabını yaptılar. Bunu, YSK’ye talimat veren Hükümet yaptı. AKP’li aday, seçimi kaybetmesinin ardından mazbatanın kendisine verileceğini söylüyordu.

KAYYUMDAN FARKI YOK

Leyla Atsak: Adaylık sürecinde inceleme yapıldı ve sorun olmadığı söylendi. YSK önceden buna müdahale edebilirdi. Yetkisi de vardı. Partimizden yeni aday isteyebilirlerdi. Bunların hiçbiri olmadı. Seçim çalışmalarımızı büyük emeklerle yürüttük. Büyük bir oy oranıyla da halkımızın emeğiyle seçimleri kazandık. Mazbata konusunda bizi sürekli oyaladılar. İlçe seçim kuruluna, il seçim kuruluna ve son olarak da YSK’ye şikayet edildik.

Sonuç olarak halk iradesi gasp edildi. Yarışı ikinci bitiren AKP’lilere mazbata verilmesinin kayyumlardan bir farkı yoktur. Kınıyoruz ve buna karşı mücadele edeceğimizi buradan duyuruyoruz. YSK’nin bu kararı, Türkiye demokrasisine, barışa ve demokrasiye bir darbedir.