Yükseköğrenime son çivi de çakıldı

Mustafa KÖMÜŞ

AKP uzun süredir sürdürdüğü seçim yatırımlarına bir yenisini ekledi. ‘Her ile üniversite’ politikasıyla akademide eğitimin niteliğini aşağı çeken AKP’nin son darbesi önceki akşam geldi. Yükseköğretim Kurulu (YÖK) aldığı kararla üniversiteye girişte baraj puan uygulamasını kaldırdı. Uygulamayla Türkçe ve matematikten birer soru doğru çözenler üniversiteye girebilecek.

Barajın kaldırılmasıyla üniversiteye girişte elemelerin de ortadan kalkması tepkiye neden oldu. Özellikle 2021 Yükseköğretim Kurumları Sınavı’nda yüz binlerce öğrencinin baraj altında kalması ve bini aşkın bölümün boş kalmasının ardından bu kararın alınması ise dikkat çekti. Sınavın ilk bölümü olan Temel Yeterlilik Testi’nde (TYT) baraj altında bir milyona yakın öğrenci kaldı. İkinci bölüm olan Alan Yeterlilik Testi’nde ise barajı geçenlerin sayısı şöyle: Sayısal 390 bin 132, Sözel 565 bin 808, Eşit Ağırlık 587 bin 678.

Sonuçlar böyle olunca da üniversitelerin büyük kısmı boş kaldı. 2021 YKS sonucunda tam 195 bin 304 kontenjan boş kaldı. 169 bölüm hiç kimse tarafından tercih edilmedi. 819 bölüme 5 ve altında öğrenci yerleşti. 1280 bölüme ise yerleşen öğrenci sayısı 10’un altında kaldı. Durum böyle olunca da ilk olarak geçen yıl baraj aşağı çekildi ve bunun geçici olduğu duyuruldu. Son olarak ise YÖK aldığı kararla başarı sırası şartı olan bölümler hariç barajı tamamen kaldırdı. Uzmanlar bunun hem kaliteyi düşüreceğini hem de hayal satmak olduğunu aktardı.

Prof. Dr. Erhan Erkut

SEÇİM YATIRIMI

MEF Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Erhan Erkut kararı şöyle yorumladı: “Kararı tamamen popülist buluyorum. Seçim yatırımı olarak görüyorum. Rasyonel bir karar değil. Bir kere eski YÖK başkanlarına hakaret bu. Onların neden aklına gelmedi bu? Üniversiteye girmek için insanların minimum yetkinliğe sahip olması gerekir. Türkiye’de lise bitirme sınavı yok. Buradan da baraj kaldırıldı. O zaman sınavı tamamen kaldırsınlar. Artık gerek yok.”
Bu kararın yükseköğrenim kalitesini kesinlik aşağıya çekeceğini söyleyen Erkut “Bunun iyileştirme olarak sunulması da yanlış. Başka kariyer patikalarına ilerlemesi gereken gençleri üniversiteye yönlendirmeye çalışıyorlar. Tamamen bir hayal ticareti. Bu karar, diğer öğrencilere kötülük. Daha önce 400 bininci sıradan girilen bir bölüme artık bir milyonuncu sıradan girilecek. Bu girenler de eğitimi daha da aşağıya çekmek isteyecek. Kimse bu kararı desteklemeyecek. Zor durumda olan vakıf üniversitelerinin de ihya edilmesi isteniyor olabilir. Umarım kontenjanlarda aynı sonuçla karşılaşmayız. Eğer bunun üstüne bir de kontenjanlar artırılırsa çok kötü sonuçlarla karşılaşırız” dedi.

Prof. Dr. Ural Akbulut

DOĞRU DEĞİL

Orta Doğu Teknik Üniversitesi’nin eski rektörlerinden Prof. Dr. Ural Akbulut ise barajın doğru bir uygulama olduğunu belirterek şunları aktardı: “Ülkenin geleceği için limitlerin altındaki insanların üniversite mezunu olmaları Türkiye’de yapılan işlerin standardını düşürür. Bu nedenle barajın olması doğruydu. Değiştirilmesinin ülkenin yararına olacağını düşünmüyorum. Zaten şu anda pandemi nedeniyle Türkiye’de eğitimin kalitesi düştü ve çok sayıda üniversite açılınca daha önceden üniversitenin yakınından geçemeyecek insanlar üniversite mezunu oldu. Pedagojiden uzak öğretmenler mezun ediliyor. Hangi meslek olursa olsun barajın düşürülmesi sorun yaratır. Hak etmeyen insanlar, hak etmedikleri meslekleri yapması ülkenin geleceği için doğru değil ve zaten dünyadaki hızlı gelişmelere yetişemiyoruz.”

LİYAKATSİZLİK KAYGI YARATIYOR

ODTÜ Eğitim Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Soner Yıldırım ise kararla “Teknik liselere, ara mesleklere hiç özenmenize gerek yok. Direkt üniversiteye gelin” mesajı verildiğini aktardı. Yıldırım şöyle devam etti: “Bu nedenle tehlikeli görüyorum bunu. Zaten bu çocukların çok düşük puanlarla girebilecekleri üniversitelerde bölümler belli. Buralardan aldıkları diplomalar bu çocukları bir iş sahibi yapmıyor. Ellerindeki diplomayla bir üniversite mezunu sıfatı taşıyorlar. Eğer üniversite bittikten sonra insanların kariyerleri liyakat üzerine kurulu olsaydı belki kaygılanmazsınız. Ancak şimdi liyakat sistemi de kalmadığı için çok yüksek makamlara gelmek için o 3 doğru ile girdiğiniz üniversitenin diploması yeterli olacaktır ve burası da çok tehlikeli.”

Prof. Dr. Soner Yıldırım

Barajın kalkmasıyla belli bir dönem yaş grubunun okulda gösterilerek işsizlik oranının aşağıya çekebileceğini aktaran Yıldırım, “Belki vakıf ve Anadolu’da kurulan yeni üniversitelerin dolmayan kontenjanları dolduruyormuş gibi olabilir. Ancak bunların hiçbiri yükseköğretimdeki kalite sorununa bir katkı yapmıyor. Üniversitede eğitimini çok sıradanlaştırıp, lisenin bile altına indirip toplumun gözündeki değerini ve saygınlığını düşürebilirsiniz ki bu da çok tehlikeli. Bu sınava 2,5 milyon insan giriyor ve 700 binlerin üzerinde bir rakam bu barajları geçemiyor. Şimdi artık bunlar da hesaplanmayacak. Eğer mesele dolmayan kontenjanlarsa bunun tek bir nedeni var, gençler rasyonel tercihler yapıyor. Kendilerine bir şey getirmeyecek bölümlere rağbet etmiyorlar. Yükseköğretim, temel bilimler, bilişim gibi alanlar bizim kurtuluşumuzun olduğu alanlar. Üniversitelerdeki öğretim görevlilerinin önüne koyduğunuz öğrencilerin kalitesi belli bir zaman sonra öğretim görevlisinin de kalitesini şekillendirecek. Artık lise ve ortaokul eğitimi ile uğraşan öğretim üyelerine dönüşüyor insanlar. Böylelikle üniversite fonksiyonlarını kaybediyor” dedi.

ÖSYM’DEN ZAM

Öte yandan Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Merkezi de (ÖSYM) 2020 YKS için başvuru kılavuzunu yayımladı. Buna göre geçen yıl oturum başına 95 TL olan sınav ücreti 115 TL’ye çıkarıldı. Sınav ise 18-19 Haziran tarihlerinde gerçekleşecek. TYT 18 Haziran’da AYT ve Yabancı Dil Testi ise 19 Haziran’da olacak.