Yurttaşlar en fazla 2 çocuk istiyor

Anıl VARLI

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), Dünya Nüfus Günü nedeniyle doğum, evlenme ve toplumsal cinsiyet istatistiklerini açıkladı.

Doğurganlık hızı Türkiye ve dünyada düşüyor. Yurttaşlar ideal çocuk sayısının 2 olduğunu söylerken, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın “En az 3 çocuk” sözleri boşa çıktı. TÜİK’in paylaştığı son verilere göre, canlı doğan bebek sayısında geçen yıl azalma meydana geldi. Doğurganlık oranı ise nüfusun yenilenme düzeyinin altında kaldı.

Türkiye’de 1970’lerde doğurganlık hızı 4,33 iken, günümüze kadar azalma eğilimi gösterdi. 2018’de 1,99 olan doğurganlık hızı, nüfusun yenilenme düzeyi olan 2,10’un altında kaldı.

Dünyada da toplam doğurganlık hızında azalma meydana geldi.

• 1969 yılında 4,8 olan toplam doğurganlık hızı, günümüzde 2,5’e geriledi.
• Bu hız gelişmiş ülkelerde 2,3’ten 1,7’ye,
• Az gelişmiş ülkelerde ise 6,8’den 3,9’a düştüğü görüldü.

Toplam doğurganlık hızının en fazla olduğu iller sırasıyla Urfa, Şırnak, Ağrı ve Muş olurken; doğurganlık hızının en düşük olduğu iller Gümüşhane, Kütahya, Zonguldak ve Edirne’de olarak kayıtlara geçti.

Canlı doğan bebek sayısı azaldı

Türkiye’de canlı doğan bebek sayısı:

• 2017’de 1 milyon 295 bin 784.
• 2018’de 1 milyon 248 bin 847.

Bebeklerin,

• Yüzde 51,3’ü erkek, yüzde 48,7’si kız olurken,
• Yüzde 17,7’si İstanbul, yüzde 5,8’i Ankara, yüzde 5’i Şanlıurfa ve yüzde 4,1’i İzmir’de doğdu.

Kadınlarda 2014 yılında 24,2 olan ortalama ilk evlenme yaşı, 2018 yılında 24,8 olarak kayıtlara geçti. Doğum yapan kadınların ortalama yaşı ise, 2017 yılında 28,7 iken geçen yıl 28,9 oldu. Doğum yapan kadınların eğitim durumu incelendiğinde geçen yıl doğum yapan kadınların yüzde 32,5’ini ilköğretim mezunları oluşturdu.

Çocuk evlilikleri devam ediyor

Aile Yapısı Araştırması, 2016 sonuçlarına göre yurttaşların şartları uygun olsa kaç çocuk sahibi olmayı istedikleri incelendiğinde, en fazla istenen ideal çocuk sayısı yüzde 32 ile iki çocuk oldu.

• Yüzde 31,4’ü şartları uygun olduğunda üç çocuk,
• Yüzde 18’i dört çocuk,
• Yüzde 14,9’u beş ve daha fazla çocuk,
• Yüzde 3,4’ü tek çocuk isterken;
• Yüzde 0,3’ü ise hiç çocuk istemiyor.

Verilere göre, resmi çocuk evliliklerinin oranı düşse de sürüyor. 16-17 yaş grubunda olan kız çocuklarındaki resmi evlenmelerin toplam içindeki oranı geçen yıl yüzde 3,8 oldu. Bu oran, 2014 yılında yüzde 5,8 seviyesindeydi.​

Kız çocuk evlenmelerinin illere göre dağılımına bakıldığında, Ağrı ilk sırada yer aldı. Ağrı’yı Muş ve Bitlis izledi. Kız çocuk evlenmelerinin toplam evlenmeler içindeki oranının en düşük olduğu üç il Bolu, Trabzon ve Artvin oldu.