Yüze göze bulaştırılan ‘5 adet’ maske meselesi

İstanbul Eczacı Odasının önceki gün yaptığı açıklama ile ücretsiz maske dağıtımı yeni bir evreye girdi. Peki, vatandaşlar neden SMS ile eczaneler arasına mekik dokumak zorunda bırakılıyor?

Covid-19 salgını 8’inci haftaya girerken, vatandaş maskeye ulaşmakta sıkıntı yaşıyor. Bir yandan maskeyi zorunlu tutup, diğer yandan satışını yasaklayan ancak ücretsiz vereceği maskeleri de vatandaşa ulaştıracak yöntemi hâlâ bulamayan iktidar, Amerika ve İngiltere başta olmak üzere dünyanın dört bir yanına maske göndermekle övünüyor.

Süreci yöneten iktidar partisinin öncelikli hedefinin bu salgından bile “her halükarda bir başarı hikâyesi” çıkarmak olduğu artık açıkça anlaşılıyor. Bu nedenle salgına karşı mücadelede gereken önlemler gerektiği zamanda alınmıyor. Plansız, programsız, aceleyle ve zoraki adımlar atılarak başlatılan vatandaşlara ücretsiz maske sağlanmasına ilişkin sorunlar hâlâ çözülememiş olup tedarikte ve dağıtımda yaşanan organizasyonsuzluk devam ediyor.

Kamuya açık alanlarda maske takılması zorunlu hale getirildiği 4 Nisan’da Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan, "İnşallah bunların satışını gerçekleştireceğiz" şeklindeki açıklamasıyla tepki toplamıştı. Bunun üzerine Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Başkanı Erdoğan, maskelerin e-devlet ve PTT üzerinden ücretsiz dağıtılacağını açıklamış, daha sonra ise Sağlık Bakanlığı’ndan vatandaşlara SMS ile gelen kodla birlikte eczanelerden alınacağını ifade etmişti.

Halka bedava maske dağıtıyoruz açıklamasından sonra, maske tedarikinde ve dağıtımında ortaya çıkan aksaklıkları vatandaşlar bizzat yaşayarak görmekte, eczane ile SMS arasında mekik dokuyor.

Yurtdışına “yardım ediyoruz” diyerek propaganda yapan iktidar, aslında kendi halkına dağıtmadığı maskeleri yurtdışına gönderiyor. Eczacılar, kendilerine açık olarak gelen ve halka verilen niteliği düşük maskelerin, merdiven altı maske üreten atölyelere yapılan baskınlardan toplanan maskeler olduğu kuşkusunu dile getiriyor.

Her konuda açıklama yapan AKP iktidarı, dağıtılmasında ve tedarikinde güçlük çekilen maske konusundaki açıklamayı neden Eczacı Odası’na bıraktı?

İstanbul Eczacı Odası’ndan önceki gün yapılan açıklamada, eczanelerde ücretsiz maske dağıtımı esnasında yaşanan yoğunluğun azaltılması için Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu ile yapılan görüşme neticesinde düzenlemeye gidildiği bildirildi. Bu kapsamda, İstanbul'daki eczanelerde 20 yaşından küçük ve 65 yaşından büyük vatandaşlar ile söz konusu çalışanlara maske dağıtımı yapılmayacak.

İstanbul Eczacı Odası’nın açıklaması ile ücretsiz maske dağıtımı, 21,7 milyon çalışanı ilgilendiren yeni bir evreye girdi. Ancak sorunun çözümü konusunda Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu henüz bir açıklama yapmadı. Vatandaşlara ücretsiz maske dağıtımında yaşanan sorunları ve organizasyonsuzluğu giderecek çözüm önerimizi tekraren kamuoyuna ve karar vericilerin dikkatine sunuyoruz:

► Maske temin ve dağıtımı kurumlar arası paylaşım ve dayanışma ile çözülebilir: Sorunun çözümü için malzeme temin ve tedarikinin SGK tarafından, dağıtım koordinasyonu ise Sağlık Bakanlığı, eczaneler ve yerel Yönetimler tarafından yapılmalı.

► SGK, kayıt altına alma ve mükerrerliği önlemek için kişisel koruyucu ekipmanı pandemi sona erene kadar “birden fazla birimlerde kullanılan malzemeler” Ek-3/A listesine tanımlamalı.

► Maskelerin T.C Kimlik No’su ile medula /eczane–SGK sistemi üzerinden dağıtımı yapılmalı.

► 20-65 yaş arasındaki vatandaşlar ile yaşına bakılmaksızın çalışmak zorunda bırakılan vatandaşlar eczanelere giderek T.C vatandaşlık numarası ile medula eczane sistemine kayıt edilerek 5 günlük toplam 15 cerrahi maskelerini paket halinde almalı.

► Ülkemizde bulunan mültecilere maske dağıtımı: Geçici koruma altına alınan ve bu kapsamda geçici kimliği olan Suriyeli vatandaşlara eczanelerden, geçici koruma altında kayıtlı olmayan Suriye, Irak, İran, Tunus, Afganistan, Bangladeş, Pakistan ve diğer Asya/Afrika ülkelerinden gelen göçmen vatandaşlara ise AFAD Göç idaresi tarafından dağıtılmalı.

► Vatandaşa dağıtılacak maskeler, kaliteli malzemeden yapılmış ve steril edilen maskeler olmalı. Kaçak, merdiven altı maske üreten atölyelere yapılan baskınlarda toplanan maskeler dağıtılmamalı.

Dağıtılan maskelerin büyük kısmının kullanıma verilmeden önce kontaminasyona karşı steril edilmediği, uygun paketleme malzemesi kullanılmadığı, sterilizasyon işlemi tamamlanmadan hazır hale getirildiği ve uygun malzemeden yapılmamış olduğunu eczacılar belirtmekte. Bu durum, kaçak maske üretimi yapan yerlere yapılan baskınlardan toplanan maskelerin mi ilk önce dağıtıldığı sorusunu akla getirmekte.

Gelinen aşamada son durum kişisel koruyucu ekipman stokların azaldığına işaret etmekte. Stokların bu denli azalmasının yurtdışına yapılan yardımlardan çok ihracata bağlı olduğu düşünülmekte. Yönetmeliklere göre uygun malzeme ile hijyen üretilen maskeler vatandaşlardan ve sağlık çalışanlardan imtina edilirken yurtdışına gönderilebilmekte.