Zam artık kaşıkla bile verilmiyor

EMEK SERVİSİ

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) aralık ayı enflasyonunu yüzde 13,58 olarak açıkladı. Böylece yıllık enflasyon yıllık yüzde 36,08, yılın son 6 ayı için ise yüzde 25,65 olarak belirlendi. Memur-Sen ve hükümet arasında ağustos ayında imzalanan toplu sözleşmede ise kamu emekçisine ve emeklisine yapılacak zam 2022’nin ilk 6 ayı için yüzde 5 ve enflasyon farkı olarak kararlaştırılmıştı. Temmuz ayında yapılan yüzde 3’lük zam son 6 ayın enflasyonu olan 25,65’ten çıkarıldı. Böylece enflasyon farkı yüzde 22,65 oldu. Bu orana yüzde 5’te eklenmesi gerekiyordu. Ancak kabine toplantısı sonrası AKP’li Erdoğan yüzde 2,5’lik bir ek zam yapılacağını söyledi. Böylece kamu emekçisine ve emeklisine yapılacak zam yüzde 30,5 olarak belirlendi.

TÜİK gerçekleri söylemiyor

Kamu Emekçileri Sendikaları Konfederasyonu (KESK) ise TÜİK rakamlarının aldatıcı olduğunu açıkladı. Zam yağmuruna rağmen açıklanan enflasyonun gerçeğe aykırı olduğu vurgulanan açıklamada elektrikten doğalgaza kadar temel tüketim maddelerinde faturalara yansıtılan zamlar hatırlatıldı.

Yapılan açıklamada şu ifadelere yer verildi: “İktidarın döviz kurunun düşmesi ile övündüğü koşullarda yapılan bu zamlarla ekonomik krizin yükü yine halka, emeği ile geçim mücadelesi veren milyonlara yıkılmaktadır. Elektrikte yüzde 127, doğalgazda yüzde 25, vergi, resim ve harçlarda yüzde 36, halkın vergileri ile yapılan ve normal koşullarda ücretsiz olması gereken köprülerin geçiş ücretlerinde yüzde 25 oranında yapılan fiyat artışlarının adı zam değil zulümdür. Buna rağmen yıl boyunca yaşanan zam yağmuru TÜİK vasıtası ile açıklanan resmi enflasyon rakamlarına yansımamıştır.”

Günlük yaşamda enflasyonun çok daha ezici şekilde kendisini hissettirdiği vurgulanan açıklamada şu değerlendirmede bulunuldu: “TÜİK çok uzun süredir emekçi kesimlerin maaşlarını, ücretlerini baskılamanın, düşük maaş-ücret politikasının aracı haline getirilmiştir. Bir kez daha altını çiziyoruz. Bizi ezen suni rakamlardan ibaret TÜİK’in resmi enflasyonu değil hayatın gerçek enflasyonudur. Bizi ezen, nefes almaz hale getiren iğneden ipliğe yapılan fahiş zamlardır. Temel gıda maddelerinde sadece son bir ay içinde yaşanan artış 25’i aşmıştır. Son bir yılda yaşanan artış ise yüzde 80’i bulmuştur. Son bir yılda elektrik yüzde 155, doğalgaz yüzde 43 zamlanmıştır.”

En az yüzde 50 zam yapılsın

Memur-Sen ve hükümet arasında imzalanan toplu sözleşmeye de tepki gösteren KESK şu talepleri sıraladı:

• Zamlar geri alınsın.

• Temel tüketim maddelerinde KDV sıfırlansın.

• Kamu emekçilerinin ve emeklilerin maaşları ocak ayından itibaren en az asgari ücrete yapılan artış oranında, yani yüzde 50,4 oranında artırılsın.

• Toplu sözleşme sistemi derhal değiştirilsin, grev hakkı ile tamamlanan evrensel gerçek toplu sözleşme sistemine geçilsin.

• En geç altı ay sonra toplu sözleşme masası kurulsun. Tüm tarafların ve bağımsız iktisatçıların katılımı ile dört kişilik bir ailenin yoksulluk sınırı tespit edilsin.

• En düşük maaşı alan, eşi çalışmayan, iki çocuklu kamu emekçisinin geliri maaş zammı, kira yardımı, ulaştırma yardımı, yemek yardımı gibi kalemlerde yapılan artışla tarafların birlikte belirlediği dört kişilik ailenin yoksulluk sınırı rakamının üzerine çıkarılsın.

• Tüm kamu emekçilerinin maaşları en düşük maaşı yoksulluk sınırı üzerine taşımak üzere yapılan artış oranında artırılsın.

***

Erdoğan zammı yüzde 2,5

Kabine toplantısından sonra konuşan AKP’li Erdoğan, en düşük emekli aylığının bin 500 liradan 2 bin 500 liraya çıkarılacağını söyledi. Kamu emekçisine yapılacak zammın ise enflasyon farkının üzerine yüzde 2,5 ekleme yapılarak yüzde 30,5’a çıkarılacağını duyurdu. Erdoğan “Aile yardımları da çalışmayan eş için 521 lira, 6 yaşındak küçük çocuklar 115 TL, 6 yaşından büyük çocuklar için 57 lira olarak güncellenmiştir. Bu rakamlara memur maaşlarının asgari ücret kadar ki kısmının gelir ve damga vergilerinden muaf tutulmuştur” dedi.

Erdoğan, ülkenin önünde bir enflasyon gerçeği olduğunu ve üretici fiyat endeksi (ÜFE) ile tüketici fiyat endeksi (TÜFE) arasındaki farkın açılmasının tehlikeye işaret ettiğini söyledi. Enflasyonu küresel emtia fiyatlarına ve döviz kurunun dalgalanmasına bağlayan AKP’li Erdoğan, kurdaki dalgalanmaların ülke ekonomisine yapılan saldırılardan kaynaklandığı iddia etti.

Erdoğan elektriğe ve doğalgaza yapılan zamların arkasında durdu. Faturaların tüm dünyada yükseldiğini belirten Erdoğan, yapılan kömür yardımlarının ise doğalgaz yardımı olarak yapılabileceğini kaydetti.

***

Vergi muafiyeti belirsizliğini koruyor

Emekçilerin mücadelesi üzerine asgari ücretten gelir vergisi kaldırılmış ve diğer ücretlerin de asgari ücret kadar tutarı gelir vergisinden muaf bırakılmıştı. Meclis Genel Kurulu’nda gelir vergisi muafiyeti yasalaşırken 1 Ocak’tan itibaren yürürlüğe kondu. Ancak diğer ücretlerde bu muafiyetin nasıl uygulanacağı konusunda hâlâ belirsizlik devam ediyor. Gelir vergisinde ilk matrah ile ikinci matrah arasında fark var. İşçiler ilk matraha giriyor ve yüzde 15’lik kesinti yapılıyor. Kamu emekçileri ikinci matraha girecek ve yüzde 20’lik vergi diliminde yer alacak. KESK Eş Genel Başkanı Mehmet Bozgeyik konuya ilişkin şöyle konuştu: “Maliye Bakanlığı’nın ilgili bir tebliğ çıkarması gerekiyor. Vergi indirimi özellikle kamu emeklileri açısından nasıl uygulanacak? Asgari ücret kadar olan vergi dışı bırakılıyor, onun dışında kalandan vergi alınacağı belirtiliyor. Kamu emekçileri açısından ise durum belirsiz. Kümülatif ücret üzerinden uygulanacak deniyor. 10 bin lira ücret alan kamu emekçisi 4250 lirayı çıkardığımız zaman 5780 liralık kısmı mı vergiye dahil olacak, yoksa 10 bin lirada kümülatif olarak hesaplama olacak mı o açıdan bir belirsizlik var.”

***

En düşük emekli maaşı 5 bin 200 lira olmalı

Tüm Emekliler Sendikası, açıklanan enflasyon rakamlarıyla birlikte emekli maaşlarına yapılacak olan zammın yeterli olmayacağını, en düşük emekli aylığının 5 bin 200 TL olması gerektiğini vurguladı.

Tüm Emekliler Sendikası tarafından yapılan açıklamada “Emekliler açlığa ve sefalete mahkum değildir” dendi. Ocak zammının henüz emeklilerin eline ulaşmadan artan temel ihiyaç ürünlerine gelen zamlarla eridiğini kaydeden belirtilen açıklamada şu ifadelere yer verdi: “Maaşlarımızı ister dolar ya da avro ile, ister ekmek, et, elektrik, ulaşım, doğalgaz gibi temel ihtiyaçlar üzerinden değerlendirelim, emeklilerin gerçek aylıklarının artık açlık sınırının bile altına indiği açıkça görülmektedir. Aylık bağlama oranlarını sürekli düşürerek aylıklarımızın açlık sınırının bile altına düşürüldüğü bu sistemde yapılması gereken göstermelik, yüzdelik artışlar ile doğru ve inandırıcı olmayan enflasyon rakamlarının eklenmesi değil, en önce hak kayıplarımızın giderilmesidir. 8 milyon emekli 2 bin TL ve 2 bin TL’nin altında emekli aylığı almaktadır. Yüzdelik ve göstermelik artışlara hayır.”

***

TÜİK önünde siyah çelenkli eylem

KESK Ankara Şubeler Platformu, TÜİK binası önünde toplanarak açıklanan enflasyon rakamlarına tepki gösterdi. TÜİK’in kapısının önüne siyah çelenk bırakan KESK’liler basın açıklaması gerçekleştirdi. KESK Eş Genel Başkanı Mehmet Bozgeyik "Uzun yıllardır almış olduğumuz zamlar aslında maaş artışı değil, TÜİK’in manipülatif enflasyon rakamlarına sabitlenmiş bir maaş düzenlemesinin bir sonucudur. Açıklanan bu veriler bizleri gerçeklikten uzak, açlık sınırının çok altında bir hayata mahkum etmektedir" dedi.