“Okay Temiz’s Oriental Wind – Live at The Montreux Jazz Festival 1982” plağı, caz tarihimiz adına önemli bir belge. Ekip bu performansta ritim ve melodi içerisinde kalarak nasıl doğaçlama yapılacağını layığıyla göstermişti.

40 yılın ardından Oriental Rüzgârı
Fotoğraf: DepoPhotos

Erinç Güzel ve Haluk Damar ile iki binli yılların ikinci yarısında Beyoğlu Balo Sokak’taki Balans’ta müzik direktörü olduğum dönem çalışmıştık. Tutkulu, güvenilir çocuklardı; ileride müzik namına yapmak istedikleri çok şey vardı, bir de bunun için yeterli azimleri. İkisi 2016 yılında bir plak şirketi kurmuşlardı, Record Store Journal adında. İki TSU! (Hakan Dedeoğlu) albümü basıp Caz Plak adını almışlardı.


Haluk aynı yıl yurtdışı için tasarım konulu bir proje için Galata’daki Ritim Atölyesini ziyaret etmiş, Okay Temiz ile tanışmıştı. Temiz müziğin azıcık da olsa menzilinden çıktığı günlerde projeyi ilginç bulmuştu. Telif gelirleri ise yok denecek kadar azdı, çünkü başkalarının bestelerine çalan eşlikçi müzisyen olarak yer almıştı pek çok kayıtta. Müzikleri film ve reklamlarda kullanılmıştı ama telif falan hak getire!!! İsveç’ten bir emekli maaşı vardı, bir de ders verdiği atölyesi.

KAYITLARI ELDE ETMEK 2 YIL SÜRDÜ

10 yıldır yeni bir şey kaydetmeyen Temiz eski kayıtlarının plak olarak basılması fikriyle heyecanlanmıştı. Avrupalı ve Amerikalı, bizim onlar gibi çalmaya çalıştığımız işlerle değil, kendi müziğimizi çaldığımız işlerle ilgileniyordu. Bu nedenle Temiz’in gündeme getirilmesi uygun olacaktı. Öte yandan Ada Müzik plak basmaya başlamış, iki plağını (“Zikir” ve “Derviş”) sıraya koymuştu. Plakların basımında Haluk da rol almış ve Temiz ile aralarındaki hukuku ilerletmişti. Temiz, Haluk’a güvenmeye başlamış; özellikle “Zikir”in yurtdışında gördüğü ilginin ardından bir plak basmak istemişlerdi. 1982 yılındaki Montreux performansı bunun için en uygun şeydi çünkü bizden bir müzisyenin dahil olduğu kayıtlar arasında bu zirvelerden biriydi ama ellerinde kayıtlar yoktu.

Kayıtları elde etmeleri iki yıl sürmüştü. Montreux maillere hızlı yanıt vermiyordu. Kestirip atmamışlardı ama Ortadoğu’ya kolay kolay bir şey vermek istemiyorlardı. Haluk ve Erinç’in ısrarlı tutkulu yazışmaları etkili olunca ciddiye almaya başlamışlardı. Üç ayrı kapakla, ayrıca boxed içinde basılacak olması gibi konular etkili olmuştu. Hatırı sayılır bir telif ve yanı sıra kayıtların videolardan sesin aktarılması, miks, mastering gibi masrafları da talep ediyorlardı. İkili parayı (kredi vs) dişlerinden tırnaklarında artırarak yedi ay zarfında toparlamışlardı.

Montreux’den makaradan aktırılarak gelen kayıtlar iyiydi ancak Temiz zilleri zayıf bulunca, burada (Büyük Ev Ablukada) Mert Üçer tarafından ufak bir müdahalede bulunuldu ve Nora Plak Fabrikası’nda Caz Plak firmasının (Cem Yıldız’ın ardından) dördüncü plağı olarak, üç ayrı kapakla (dağıtılacak pazarın ihtiyacına göre farklı adetlerde) basıldı. Her birinin arkasına farklı dillerde (farklı içeriklerde) yazılar yerleştirildi. Çünkü nereye dağıtım yapılacaksa, o dilde basılan kapak gönderilecekti. Montreux yapılan her işin kayıtlı ve yasal olmasını zaruri kılmıştı.

CAZ TARİHİ ADINA ÖNEMLİ BİR BELGE

Temiz’e Brezilya müziğinin efsanesi Gilberto Gil öncesinde verdikleri bu konserde piyanoda Bobo Stenson, basta Palle Danielsson, saksofonda Lennart Aberg, gitarda ise (yetenekli olduğu halde Stockholm camiasından ayrılmayan ve daha sonra adına fazla rastlanmayan) Lelle Kulgren eşlik etmişti, Oriental Wind adı altında. Ekip bu performansta ritim ve melodi içerisinde kalarak nasıl doğaçlama yapılacağını layığıyla göstermişti. “Okay Temiz’s Oriental Wind – Live at The Montreux Jazz Festival 1982” plağı, caz tarihimiz adına önemli bir belge.