Bayrou’nun düşmesiyle, Kral Macron çıplak kalacak

Prof. Dr. Ali ARAYICI / PARİS
Fransa'da Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’dan 23 Aralık’ta hükümetin kurulması görevini alan merkez sağ Demokratik Birlik Partisi (MoDem) Başkanı François Bayrou'nun kurduğu hükümete dair tartışmalar sürüyor. Bayrou’nun eski hükümette de yer almış 18 gensorulu bakanla birlikte, farklı hükümetlerde başbakanlık yapmış Sosyalist Parti’den (PS) ve merkez sağdan dört üyeyi, en önemli bakanlıklara atayarak hükümete “makyaj” yapmaya çalışması da tepkileri gidermedi.
PS'li eski başbakan Manuel Valls, Macron döneminde Başbakanlık yapmış PS'li Élisabeth Borne, eski İçişleri Bakanı Gérald Darmanin ve LR'den Bruno Retailleau gibi isimlerin hükümete alınması ve en önemli bakanlıklara atanması inandırıcı bulunmadı. Hükümetin programı ve kadroları bir önceki hükümetin devamı gibi.
SOL PARTİLER ENDİŞELİ
Bayrou'nun aşırı sağcı, ırkçı parti Ulusal Birleşme Cephesi'ne (RN) verdiği tavizler solun yanında kimi merkez sağdaki figürleri dahi öfkelendirdi. Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron yanına almayı umduğu merkez sağın önemli figürlerinden Xavier Bertrand yaptığı açıklamada “Marine Le Pen'in desteğiyle kurulan bir hükümete katılmayı reddettiğini” duyurdu.
Duyurunun ardından, Sosyalist Partisi (PS) Genel Sekreteri Olivier Faure de, “aşırı sağın gözetiminde iktidarda olan aşırı sağ hükümeti” kınadı. Sol partiler, aşırı sağcı RN'ın insafına kalmış bir hükümeti kabullenemiyor ve reddediyor.
Bayrou hükümetine en sert eleştiri Yeni Halk Cephesi (NFP) bileşenlerinden Boyun Eğmeyenler Fransa’dan (FLI) geldi. Bu hükümet ile ilgili FLI, “Sandıkta reddedilen, ırkçı Marine Le Pen ve lideri olduğu Ulusal Birleşme Cephesi'nin (RN) desteğiyle ülkemizin batmasına yardımcı olan insanlarla dolu bir hükümet” olduğuna işaret etti.
SOLU TATMİN ETMİYOR
Fransız Komünist Partisi (PCF) senatörü İan Brossat, derhal “bu hükümet merkez sağ ailesinin yeniden kurulmasından başka bir şey değil” diyerek "hayaletler ve zavallılardan oluşan bir hükümet" olduğunu söyledi. PCF Genel Sekreteri Fabien Roussel de hükümeti kınadı. Roussel, “Yenilmiş, kınanmış Macron'un 7 yıldır yaptıklarını devam ettirecek kişiler tarafından kurulan bir hükümet aynı politikaya sahip olacak. Hâlâ daha Macron'dan, LR'den, RN'den ilham alan ve bonus olarak Manuel Valls ile 4. bir hükümet! Yeni dünyadan çok uzaktayız! Yeni bir şey için bekleyemeyiz” diye ekledi.
Her geçen gün, sansürün hızlı bir biçimde yaklaştığına vurgu yapan Yeni Halk Cephesi'ni (NFP) oluşturan bileşenler; hükümetin izlediği yabancı düşmanı, ayrımcı ve ırkçı politikayı kınadı. Çevreci-Yeşiller Partisi (EELV) Ulusal Genel Sekreteri Marine Tondelier, Başbakan Bayrou için, “son 10 gündür her eylemiyle kendi sansürünün önünü açıyor” diye vurgu yaptı.
BAYROU'NUN İŞİ ÇOK ZOR
Bu hükümetin “tek bir geleceği var, o da gensoru” diyen Boyun Eğmeyenler Fransa (FLI) grubu başkanı Mathilde Panot, Macron'u istifaya zorlamak amacıyla; başlatılan çalışmaların hızla devam ettiğini belirterek şöyle dedi: “Bayrou'nun düşmesiyle birlikte, Kral Macron çıplak kalacak. Ayrılması kaçınılmaz.” Panot, FLI’in 16 Ocak'ta bir gensoru önergesi vermeyi planladığını da sözlerine ekledi.
Sosyalist Partisi (PS) Genel Sekreteri Olivier Faure ise, “Bu, bir hükümet değil, bir provokasyondur” diyerek “Bayrou, eski başbakan Michel Barnier'nin aksine kendisini Ulusal Birleşme Cephesi'nin (RN) ellerine bırakmayacağını söylemişti. Oysa tam da bunu yaptı” dedi. Çevreci-Ekolojistler (EELV) adına Marine Tondelier'de, RTL televizyon kanalına verdiği demeçte, “Beşinci Cumhuriyet'te, aynı şeyleri alıp yeniden başlayan ve gensoru alan başka bir hükümet örneğimiz olduğunu sanmıyorum” dedi. EELV lideri, olası bir gensoru sorulduğunda, “aynı nedenlerin genellikle aynı sonuçlara yol açtığını” ve Bayrou'nun “son 10 gündür her icraatıyla kendi gensorusunun yolunu açtığına” işaret ediyor.
FAŞİSTLER KURTARABİLİR
Bayrou gensoru önergesinden kurtulabilir mi? Başbakan, yeni hükümeti kurmasının ardından, 14 Ocak'ta Ulusal Meclis'te genel politika konusundaki açıklamasını yapacak. FLI milletvekilleri gelecek günlerde bu hükümeti düşürmek için, bir gensoru önergesi vermesi bekleniyor. Bayrou, bu durumdan 2025 Bütçesi Yasası'nın geçişi için; şimdiden oylarının rengi belli olan aşırı sağcı, faşist ve ırkçı parti RN sayesinde kurtulabilir.
Bayrou'nun işi çok zor. 23 Aralık'ta kurduğu hükümetin hayatta kalmasını sağlamak için; tutunabileceği bir “fare deliği” arıyor gibi. Şubat ayı ortasından itibaren, 2025 Bütçesini geçirmek için; salt çoğunluğu bulması durumu ile karşı karşıya kalacak. RN'de yeri Marine Le Pen'den sonra gelen Jordan Bardella bile, Bayrou hükümetini bir “başarısızlık koalisyonu” olarak görüyor. Son günlerde, hükümeti düşürmek için “herhangi bir gensoruyu” vermeyi reddettiğini de ifade ediyor.