Çevre hareketine mahkemeden ret

Halil ERTUNÇ

KARADAM Karacahisar Mahalleleri Doğayı ve Doğal Hayatı Koruma Güzelleştirme ve Dayanışma Derneği’nin (KARDOK), Muğla’nın Milas ilçesinde bulunan ve YK Enerji tarafından işletilen Kemerköy Termik Santralı’nın çevre mevzuatına uyumlu olmadığı gerekçesiyle açtığı davada karar açıklandı. Ekim 2023’te KARDOK tarafından santralın çevre izni ve lisansının iptal edilmesi için Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’na karşı açılan dava, Muğla 2. İdare Mahkemesi tarafından reddedildi.

Kararda, şirket tarafından sunulan bilgi ve belgeler çerçevesinde faaliyet bakımından eşik değerlerin sağlandığı belirtilirken, “Zorunlu tesislerin, halihazırda kurulduğunun veya yasal düzenlemelerle belirlenen süreler içerisinde faaliyete geçirileceğinin belirlendiği, yine işletmede mevcut ünitelerin faaliyetleri neticesinde oluşan toz, kükürtdioksit, azotoksit, karbon monoksit, sıcaklık ve debi değerlerinin çevrimiçi sistemlerle sürekli biçimde denetlendiği, dolayısıyla uyuşmazlık konusu tesise dair çevre izin ve lisans belgesi düzenlenebilmesi için Çevre İzin ve Lisans Yönetmeliği’nde öngörülen koşulların mevcut olduğu anlaşıldığından Çevre İzin ve Lisans Belgesi’nde hukuka aykırılık olmadığı sonuç ve kanaatine varılmıştır” ifadeleri yer aldı.

HEPSİ HUKUKA AYKIRI

İkizköy Çevre Komitesi’nin avukatlarından Pınar Gayretli santralın baca gazı arıtma, atıksu deşarj ve atık depolama Çevre hareketine mahkemeden ret Muğla’nın Milas ilçesindeki bölge halkının Kemerköy Termik Santralı’nın çevre mevzuatına uyumlu olmadığı gerekçesiyle, Çevre Bakanlığına karşı açtığı dava Muğla 2. İdare Mahkemesi tarafından reddedildi tesisleri çevre yasa ve yönetmeliklerine uyumlu olmadığı halde çevre izninin verilmesinin ve bu izinle santralın çalıştırılmasının hukuka aykırı olduğunu belirtirken, “Yönetmelikteki yeterlilikleri sağlamıyor bu santral. Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği’ndeki baca gazı ve hava kalitesi değerlerini sağlamıyor, derin deniz deşarj izni alması gerekirken almıyor. Santral bir açıklama yaptı Ağustos 2023 tarihinde, ‘Biz çevre yatırımlarımızı yaptık, tamamlanacak’ diye. Bu ne demek? ‘Mevzuata şu an uymuyoruz ama yatırımlarımızı yaptık, uyacağız’ demek. Oysa termik santralların bu yatırımları en geç 31.12.2019 tarihine kadar tamamlamaları gerekiyordu. Dolayısıyla bu Çevre İzin ve Lisansı hukuka aykırı. Biz de bunun iptali için davamızı açtık” dedi.

Dava sürecinde bilirkişilerce iddialarının incelenmesi gerektiğinin altını çizen Gayretli, mahkemenin bilirkişi incelemesi yapılmasına gerek duymadığını dile getirerek, “Mahkemenin raporları konusunda uzman bilirkişilere incelettirmesi ve izin ve lisansları için mevzuatsal gereklilikleri sağlayıp sağlamadığını incelemesi gerekmektedir. Mahkeme hâkimlerinin teknik belge ve raporları incelemesi ve sonuçlarını değerlendirebilmesi mümkün değildir. Raporlar tümüyle teknik verilerden ve sayfalarca rakamlardan oluşmaktadır. Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 266'ncı maddesi ‘Mahkeme, çözümü hukuk dışında, özel veya teknik bilgiyi gerektiren hâllerde, taraflardan birinin talebi üzerine yahut kendiliğinden, bilirkişinin oy ve görüsünün alınmasına karar verir’ şeklinde düzenlenmiştir. Dava konusu hususların hukuki bilgi ile çözülemeyeceği, özel ve teknik bilgi gerektirdiği açık. Oysa defalarca talep etmemize rağmen bilirkişiye gönderilmedi” ifadelerini kullandı.

Avukat Pınar Gayretli, bu hukuksuzluğun peşini bırakmayacaklarını ve istinaf başvurusunun yapıldığını belirtti. İzmir Bölge İdare Mahkemesi’ne sunulan istinaf dilekçesinde şu ifadeler yer aldı:

“Dava konusu işlemin hukuka aykırı olduğu dosyaya Davalı İdare ve Müdahil Şirket tarafından sunulan belgeler ile açıkça ortada olmasına rağmen mahkeme,

• İşletmenin çevre izin ve lisansı alabilmek için mevzuatsal gereklilikleri yerine getirip getirmediğini incelemeksizin,

• İncelenmesi ve santralın çevre izin ve lisansı alabilmek için mevzuatta düzenlenen koşulları sağlayıp sağlamadığının anlaşılması için tümüyle teknik ve özel bilgi gerektiren belgeleri her bir izin ve lisans konusu özelinde uzman bilirkişi heyeti oluşturarak inceleme yaptırmaksızın, hukuka açıkça aykırı olarak davayı reddetmiştir.”