Ceylan’ın ayakta kalma mücadelesi
Gerek içerik gerek biçim olarak her plağıyla tartışma konusu olan, anarşist ruhlu, inatçı huylu gezgin müzisyen Erkin Koray. 1985 tarihli “Ceylan” albümü yakın zamanda vefat eden Kalite Plak şirketinin sahibi Hüseyin Zeytinkaya’nın anısına şimdi plak formatında yeniden basıldı; analog bantlardan aktarılarak 180 gram olarak…
1982 yılında memlekete döndükten sonra, çizgisini bozmadan değişen koşullara ayak uydurabilmenin zorlukları tahtında solo çalışmalarını sürdürüyordu. Asap bozucu bir yılın ardından (muhtemelen de bu sıkıntıların sonucunda) ciddi sağlık sorunları yaşamış, beyin damarı ameliyatı geçirmesine karşın “İlla ki” albümü kayıtlarını Almanya’da tamamlamıştı.
1984 yılında kaldığı yerden çalışmalarını sürdürebilmek amacıyla davulda Korkut Koray, tuşlu çalgılarda Tayla Koray ve basta Almanya’dan yeni gelen Ünal Vani ile yeni bir ekip toparlamıştı. Bir yandan ekonomik zorluklarla mücadele ediyor, beri yandan kendi müziğini icra etmeye çalışıyordu. Hatta çıkaracağı albümün uğruna orguyla tek başına pizzacıda müzik yapmayı bile göze almıştı. Bu fotoğraf seksenli yıllarda (postal sevmeyen) sanatçının müzisyenin kaderini tüm çıplaklığı ile anlatmaya yetiyordu.
Kuyruğu dik tutmaya çalışsa da Koray seksenli yıllarda geçim belasına piyasayla uyumlu işler yapmadan duramamıştı. Ancak buna karşın bulduğu her fırsatta sisteme parmak atmayı ihmal etmemiş, geldiği yerin kültürünü, yetmişli yıllarda söylediği şarkıların delikanlılığını elden bırakmamış, sokakların adamı (serseri bir roker) olduğunu son kertede göstermeyi bilmişti. Bu arada kızı Damla’yı okula göndermemesiyle ilgili olarak basına çokça haber konusu olmuş; bu tutumunun yarattığı zorlukları göğüslemek zorunda kalmıştı.
***
Koray’ın seksenli yılların ilk yarısında çıkardığı en büyük hit, “Ceylan” albümündeki Sokak Çocuğu Ali imzalı “Çöpçüler” adlı şarkı olmuştu. Aynı yıl Özdemir Erdoğan “Bahar Şarkıları”, Barış Manço “24 Ayar Manço”, Ersen “Vatan Bizim Ülke Bizim El Bizim”, Edip Akbayram “1985” adlı albümlerini çıkarmış, Cem Karaca ise Almanya’da sürgünde yaşıyordu.
Bu dönemde piyasayı apolitik arabesk furyası sarmış, yetmişli yılların bazı saygın isimleri bile bu akıntıya kapılmaktan kurtulamamıştı. Koray ticari şarkıların yanı sıra rock geleneğini de sürdürmek istiyor, ikili bir müzikal tavır sergiliyordu. Elektrik gitar ile bağlama-zurna-darbuka aynı orkestrada tınlıyor, bu tutum da kaçınılmaz olarak dinleyicisini ikiye bölmüştü. “Ceylan” albümünün kapağında ve arkasındaki fotoğraflarda Koray iki arada bir derede poz vermişti: başındaki siyah peruk, sırtındaki deri ceket ve kucağındaki elektrik gitar ile bir rakçı ile arabesk şarkıcısı arasında görüntü veriyordu. Arka kapağına düştüğü notta “bizden öncekiler bize öyle bir yanlışlıklar yığını miras bırakmışlar ki, dağ gibi uğraş dur geçeceğim diye” yazmıştı.
Repertuarında üçer Selahattin Sarıkaya ile Ünal Vani, bir Adnan Varveren, bir anonim bir de Koray bestesi barındıran 10 parçalık “Ceylan” Koray’ın yedinci albümüydü ve plak formatında basılan son çalışmasıydı. Bağlamalarda Özcan Ertok ile Zafer Dalgıç’ın, vurmalılarda Korkut Koray’ın yer aldığı, diğer çalgıları Koray’ın çaldığı (Sıtkı Acim tarafından Türküola stüdyolarında kaydedilen) “Ceylan”, zamanında Emre Plak tarafından plak ve kaset olarak basılmıştı. 1989 yılında Kalite Plak’a geçen albüm, “Dünden Esintiler 2 / Çöpçüler - Ceylan” adıyla farklı bir şarkı sıralamasıyla ve CD formatında yeniden piyasaya sürülmüştü. “Ceylan” plağının baskısı iyi, kapak kalitesi yerli yerinde…