Fazla mesainin yasal sınırı vardır
Çalışma saatlerim 08.30/20.30–20.30/08.30. Pazar günleri mecburi çalışma oluyor ve bayramda da çalıştırıldım. Fazla mesaiye kalmak istemiyorum. İtiraz ettiğimde eleman olmadığını, idare etmemi söylüyorlar. Ancak 3 aydır bu şekilde çalışıyorum. İşi haklı sebeple nasıl bırakabilirim? Yılbaşında mesaiye kalmak için onay istediler “İmza atmadım, mesaiye kalmak istemiyorum” dedim.
İş Kanunumuza göre haftalık çalışma süresi 45 saat olarak belirlenmiştir. Fazla mesai ise günde 3 saati aşamayacağı gibi yıllık olarak da 90 işgünü ve 270 saat ile sınırlandırılmıştır. Dolayısı ile siz yasal sınırların üzerinde çalıştırılıyorsunuz. Yine İş Kanunu gereği olarak fazla mesai işçinin onayına tabidir. İşveren bu onayı iş sözleşmesi ile işçi işe başlarken alabilir. Bu onayı veren işçinin işverenden gelecek olan yasal sınırlar içindeki fazla mesai talebine uyması gerekir. Bununla birlikte işçinin yasal sınırları aşan fazla mesai taleplerine uymak yükümlülüğü yoktur. İşverenin işçiyi yasal sınırların üzerinde fazla mesaiye zorlaması işçi bakımından haklı fesih sebebi oluşturur. Dolayısı ile siz iş sözleşmenizi bu nedenle sonlandırıp şayet tazminat hakkınız oluşmuş ise kıdem tazminatı talep ederek işten ayrılabilirsiniz.
KIDEM TAZMİNATIMI DAHA SONRA ALABİLİR MİYİM?
Emekli olmaya hak kazandım. Emeklilik dilekçemi vererek emekli aylığımı almayı, emekli olarak aynı şirkette çalışmaya devam etmeyi ve kıdem tazminatımı işyerinden ayrılma halinde talep etmeyi düşünüyorum. Kıdem tazminatımı emekli olduktan sonra örneğin 3 yıl sonra talep etsem tazminatımda artış olur mu, yani kıdem tazminatım nasıl hesaplanır. Emeklilik sonrası kıdemle ilgili her şeyin sıfırlandığını biliyorum. Örnekteki 3 yıllık çalışma sonucu 3 yıllık tazminatı hak edeceğimi düşünüyorum. Ancak emeklilik öncesi tazminatım ne olur bilgi edinmek istiyorum.
Öncelikle belirtmeliyiz ki kıdem tazminatı hesaplamanız emekli olduğunuz tarih itibarı ile yapılır. Sizin emekli olduktan sonra işvereninizin de onayı ile aynı işyerinde çalışmanız elbette mümkündür. Ancak “ben hak ettiğim kıdemimi şimdi almayayım 3 yıl sonra ödeyin bu hesaplamayı da 3 yıl sonraki tutardan yapın” şeklinde bir talepte bulunmanız mümkün değildir. Bu ancak sizin emeklilik başvurunuzu işten ayrılmayı düşündüğünüz tarihte yapmanızla mümkündür. Ayrıca emekli olup çalışmaya devam etmeniz koşulunda 3 yıl sonra kıdem tazminatını hak etmeyecek bir şekilde örneğin istifa ederek işten ayrılırsanız sonraki dönem için kıdem tazminatına hak kazanmazsınız.
ÜCRETİM DÜŞÜK GÖSTERİLDİ
Çalıştığım şirket Türkiye’de fabrikası olan bir şirket. Beni Türkiye’de fabrikada çalışıyor gösterip yurtdışında çalıştırdılar. 1500-1800 dolar civarı maaş aldığım halde sigortamı Türkiye’den ve asgari ücretten gösterdiler ve yurtdışı çalışma saatlerimiz günlük 10 saat üzerinden oldu. Haftalık izin de verilmedi, hafta sonları da çalıştık. Şimdi ben işten çıkmak istiyorum. Bu durumda benim feshetme hakkım var mı? Bu durumda tazminat talep edebilir miyim? Hem fazla mesai yaptım ödenmedi hem de Türkiye’de çalıştım gibi gösterilip asgari ücretten sigortam ödendi.
Sorunuzda belirttiğiniz işveren davranışları size İş Kanunu 24/2. Madde kapsamında haklı nedenle iş sözleşmenizi sona erdirme hakkı verir. Sadece işçinin ücretinin gerçek değerinden gösterilmemesi ve sigorta primlerinin düşük ücretten yatırılması dahi işçi bakımından haklı fesih nedenidir. Ancak siz bu sebeple işten ayrıldığınızda sözünü ettiğiniz iddialarınızı kanıtlamanız gerekecek ve muhtemelen bu nedenle işverenle yasal husumet yaşayacaksınız Bu nedenle bir avukattan hukuksal destek almanız gerekecektir. Bu sayede ödenmediğini belirttiğiniz hafta tatili ve fazla mesai ücretlerinizi de dava konusu yaparak işverenden talep edebilirsiniz.
