Google Play Store
App Store
Felsefi masallar kitabı
Lailonia Krallığı’ndan Büyüklere ve Küçüklere 13 Masal

Songül BOZACI

Ne demiş şair;

“Bir insan ömrünü neye vermeli

Harcanıp gidiyor ömür dediğin“

Polonya’nın ünlü düşünürlerinden Leszek Kolakowski’nin kaleminden çıkan felsefi masallar kitabı Lailonia Krallığı’ndan Büyüklere ve Küçüklere 13 Masal kitabının girişinde bu uğurda yaşamlarını kurgu ülkesi olan Lailonia’yı bulmak için harcayan iki kardeşin ömürlerine şahitlik yapıyoruz. Bu ülkeyi nasıl duyduklarına dair bilgi yok elimizde. Ama bu uğurda harcanmış, binlerce harita ve küreyi inceleyerek geçirdikleri hayat hikâyeleri var.  İnsanlar olarak inandıklarımız için hayatlarımızı bu uğurda harcadığımızın en güzel örneği bu iki kardeş.  Kendileri ülkeyi bulamasalar da harcanan ömürlerinin karşılığı olarak aradıkları ülkeden ellerine ulaşan 13 masal var. Her masalı okuduğunuzda ustaca kurgulanmış hayatımızdan kesitler karşımıza çıkıyor. Okurken bazen öfkeleniyor bazen aynısını yaşadığımızı hissediyoruz. Bazen yok canım böyle olmamıştır kimse bu kadar aptal olamaz, diyoruz ama gelin görün ki insanın olduğu her yerde bu böyle olmuş. Bazen nedenlerini düşünmeden başkalarının söylediklerini kabul ettiğimizi, herkesin başkasından daha iyi bildiğini ama aslında kimsenin bir şey bilmediğini unuttuğumuzu, birlik olduğumuzda kralları bile tahtan indirebileceğimizi hatta yaşamda bir amaç uğruna yaşarken ulaşabileceğimiz sadece bir hiçlik mertebesi olduğunu masalların içinde bize ustaca aktarıyor Kolakowski… Üzerine düşünebilenler ve anlatılanları idrak edebilenlerin anlayacağı şekilde.

Hikâye Anlatıcılığı eğitimlerinde kullandığımız Jorge Bucay’a ait bir söz var; “Masallar çocuklara uyumaları, yetişkinlere de uyanmaları için anlatılır.“ Bu masallar tam olarak yetişkinlerin uyanmaları için yazılmış. Yanlış kişinin bir ülkeyi nasıl yok ettiğini aynı şekilde bu yanlışı savunanların kişinin yok olup gitmesinden sonra dahi hâlâ ülkeye zarar verebildiğini görmeleri için yetişkinlere nice masallar anlatılsa da her yetişkin kendi doğrusundan vazgeçmediği sürece bu çekişmeler sürecek gibi. Belki bu tarz kitapların daha çok okunması, üzerine daha çok tartışılması farklı bir bakış açısına zemin hazırlaması açısından olduğu kadar daha iyi yarınlar için atılan doğru bir adım olarak da nitelendirilebilir.

Her masalı Pawel Pawlak desenleri süslüyor. Desenlerin ayrı bir düş gücü var. Görsel olarak desenler başka bir hayal dünyasını aralıyor. Düşünürken farklı bir görsel şölen ile taçlandırılıyorsunuz.

Masalların hepsi uzun soluklu tartışma zeminleri taşıyor. Özellikle yetişkinlerle felsefe okumaları yapanlar için güzel bir kaynak. Büyük yaş gurubu çocuklarla p4c (çocuklarla felsefe) oturumları için de keyifle kullanabileceğiniz masallar var. Okurken yaratıcı drama eğitmenliğim açısından bakınca masalların çok güzel animasyon serisi ya da çok iyi replikler yeniden yazılarak ve iyi bir kurgu ile sahne performansı olarak da kullanabileceğini düşündüm.

Kitabın ilk masalı Kamburlar: Ajio sıradışı bir kamburluk geliştirir; hatta öyle ki bu belinden bağlı kambur kendisinin tıpatıp aynısı olan yeni bir Ajio olarak hayat bulur. Tek fark, bu yeni Ajio saldırgan ve öfkeli. Öyle bir noktaya geliyor ki kamburluğa çözüm bulunduğu halde Ajio insanları çok güzel kandırarak kendilerinden şüpheye düşürerek hepsinin kambur sahibi olmasına neden oluyor ve kendisi gibi yeni kamburlarla dolu bir yaşam kuruyor. Bu olup bitenlerin içinde tek doğruyu görebilen Ajio’nun küçük oğlu ama onu da çocuk olduğu için dinleyen yok. Kurgu ülkesinde birbirinden ilginç karakterlerin ve durumların yer aldığı bu kitabı özellikle yetişkinler ve sonrasında büyük yaş çocuklar okumalı. Hatta okuma gruplarında okunup üzerine doğru sorularla tartışılmalı. Güzel Yüz masalında bilim insanının sorduğu sorular soru üretmek için sizlere fikir verebilir. Sorular, bazen alınan kararların sonucunu hiç düşünmediğimizi çok güzel özetliyor.

Yüzyıllardan beri sözlü anlatım ile halkın ve anlatıcının süzgecinden geçerek elimize ulaşan masalların dışında böylesi kıymetli felsefi masalların yeri apayrı… Masalların ve felsefenin büyülü dünyası ile büyük ve küçük herkesin yolu kesişsin. Keyifli okumalar olsun… Düşündüren sorgulatan sorular sarsın dört bir yanınızı…