Günlük hayatınızda kimlere güveniyorsunuz?

Melek TURGAY

‘Çıtır Çıtır Felsefe’ dizisiyle tanışmamı sağlayan, ‘Zaman Çok ve Zaman Yok’ isimli kitabıydı. Zamanı yönetememekle ilgili sıkıntılarımın olduğu bir dönemde diziyi henüz hiç bilmezken bu kitapla yolum kesişmişti. Sonra da dizinin diğer kitaplarını kütüphaneme bir bir ekledim. Hepsi de sıkıştığım anlarda beni kurtaran süper kahraman gibiler. Hayır, aniden üstüme gelen kocaman bir arabayı önümden çekip atmıyorlar ya da üzerime düşmekte olan bir göktaşını tek yumrukla parçalamıyorlar. Onlar, bana yol gösteriyorlar. Zihnimi açıyor, sıkıştığım konuda düşüncelerimi toplamama yardım ediyorlar.

Şimdiyse ‘Güven ve İhanet’ elimde ve bana güven ile ihanet duygusunun hiç düşünmediğim yönlerini sorgulatıyor. ‘Güven ve İhanet’, 34 kitaplık dizinin son kitabı, yani şimdilik!

Kitabın içinde diğer kitaplarda da olduğu gibi farklı farklı hikâyeler var. ‘Güven ve İhanet’in içinde de kısa kısa ve oldukça derin, insanı sorgulamaya iten tam 18 hikâye yer alıyor. Her hikâyede güvenin ve ihanetin farklı bir yönüyle tanışıyoruz.

Şimdi bir düşünün bakalım, günlük hayatınızda kimlere güveniyorsunuz?

İlk aklınıza gelenler kuvvetle muhtemel ailenizdir. Belki sonra arkadaşlarınız gelir, belki iş ortağınız, belki öğretmeniniz, belki komşunuz… Elbette ki ihanet etmeyeceğini düşündüğümüz, her zaman güven duyabileceğimiz kişiler en yakınlarımızdır.

Peki, sorarım size… İlacımızı gerekli ölçüde almamızı söyleyen eczacıya, patlamasın diye kombiyi sık sık kontrol eden tamirciye, paramızı emanet ettiğimiz bankacıya, yemek yemeğe gittiğimiz restoranın aşçısına, içtiğimiz suyun kalitesini denetleyen kimyagerlere gözümüz kapalı güven duymaz mıyız?

Güvenmek, gözlerini tamamen kapatmak değildir.

Kitabın en dikkat çekici hikâyelerinden biri olan ‘Kontrol etmek, sorgulamak, sormak: Sapla samanı ayırmak’ başlığı altında bu konu çok güzel anlatılmış.

“Üç ay önce bir egzersiz bisikleti sipariş etmiştim, hâlâ teslim edilmedi.”

“Parasını ödemiş miydin? “

“Evet, internet sitesi üzerinden.”

Temkinli olmak, sorular sormak, kontrol etmek, soruşturmak illa bir ihanete uğrayacağın için yapılmaz ama iyice araştırmadan gözü kapalı bir ürün satın almak sizi zor durumda bırakabilir. Uyanık olmakta fayda vardır.

Her seçim biraz ihanettir.

Gelin şimdi de güven ve ihanet konusuna kitabın içindeki bir hikâye ile devam edelim.

Sofya, başarılı bir basketbol oyuncusu. Çok iyi bir dost. Abisine her zaman destek olan özverili bir kız kardeş ve Lemi’nin âşık olduğu kız. Sofya’dan aynı gün antrenörü, dostu, abisi ve sevgilisi birtakım taleplerde bulunuyorlar. Sofya’nın kafası karışıyor. Hepsine evet demesi imkânsız. Bir kişiyi onaylayacak ve diğerlerine hayır diyecek mecburen.  Peki bu durumda, hayır dediği kişilerin güvenini karşılıksız bırakarak onlara ihanet mi etmiş olacak?

Evet, her seçim bir ihanettir. Başkalarına “hayır” diyemediğimiz için yapmak istediklerimizi yapamaz hale gelirsek işte o zaman da kendimize ihanet etmiş oluruz. Bence ihanetin en zarar vereni kendine yaptığın ihanettir. Yaşam yolculuğumuzda bu dengeyi tutturmamız gerek. Bencillik seviyesinden uzak, öteki kişilere zarar vermeden ve mümkünse yumuşacık bir ret cümlesi kurarak, aslında neden hayır dediğimizi içtenlikle anlatarak öz benliğimizi ihanetten koruyabiliriz sanki. Peki, ben bunu başarabiliyor muyum? Şimdi düşündüm de sanırım zaman zaman başarıyor zaman zaman da kendime ihanet ediyorum.

‘Güven ve İhanet’, tercihlerimizi belirleyen ve birbirini etkileyen çok güçlü duygular. Dilerim yazımı okuduktan sonra bu iki duygu ile ilgili siz de farklı pencerelerden bakar, daha önce düşünmediğiniz yerlere odaklanırsınız. Çünkü ‘Çıtır Çıtır Felsefe’ dizisi tam da bunun için var.

Sadece çocuklar değil biz yetişkinler de yaşamı ve dünyanın işleyişini anlamaya çabalarken ‘Çıtır Çıtır Felsefe’ dizisi gibi düşündürücü, keyifli ve yol gösterici süper kahramanlara ihtiyaç duymuyor muyuz?

GÜVEN VE İHANET 

Brigitte Labbé

Resimleyen: Jacques Azam

Çeviren: Azade Aslan

Günışığı Kitaplığı, 2024