İşveren mazeret izni vermek zorunda mıdır?
Soru: Bir şirket personeline Ücretli veya Ücretsiz Mazeret izni vermek zorunda mıdır? Zorunda ise bu yılda kaç günden ibarettir.
Cevap:
• Evlilik durumunda 3 gün,
• Evlat edinme durumunda 3 gün,
• Anne veya babanın, eşin, kardeşin, çocuğun ölümü durumunda 3 gün,
• Eşin doğum yapması durumunda 5 gün,
Hastalık raporuna dayalı olarak en az %70 oranında engelli veya süreğen hastalığı olan çocuğunun tedavisinde ve çalışan ebeveynden sadece biri tarafından kullanılması kaydıyla 1 yıl içinde toptan veya bölümler hâlinde 10 güne kadar ücretli izin verilir.
İşverenin bunun dışında mazeret izni vermesini gerektiren bir koşul yasada yer almamaktadır.
Yukarıda belirtilen nedenlerle verilen izinler ücretlidir.
İŞVEREN BİZE 6 AYDA BİR KIDEM ÖDÜYOR
Soru: Biz bir işyerinde çalışanlarız. Bize uygulanan tazminat adı altında yılda iki kez olmak şartıyla maaşımızın yarısını 6.ayda geri kalan yarısını da yılbaşında olmak üzere veriliyor. Aldığımız maaş üzerinden toplanarak veriliyor. Böyle bir sistem var mı ve yasal mıdır? Yasal değilse yıllardır bizlere bu uygulanıyor. Bizi bu konuda aydınlatır mısınız?
Cevap: Bu tür bir uygulama hemen belirtelim ki yasal değildir. Çünkü kıdem tazminatının ödenebileceği durumlar yasada açıkça belirtilmiştir. Buna göre:
• Kadın işçilerin evlenmeleri halinde 1 yıl içinde işten ayrılmaları,
• Emeklilik,
• Muvazzaf askerlik hizmeti,
• İşçinin vefat etmesi,
İşçiye İş Kanunu 24. Madde yer alan sebeplerle derhal fesih hakkı sağlayan nedenler ile işverene işçinin kıdem hakkını ödemek suretiyle fesih hakkı veren 25. Maddede yer alan nedenler dışında bir nedenle kıdem tazminatı ödenemez.
Burada sanırım işveren sizlerin kıdem yükünü hafifletmek için bu tür bir yönteme başvurmaktadır. Ancak ileride bu tazminatı gerçekten ödemesi gereken bir durum ortaya çıkarsa kıdem tazminatlarınız en son ücretleriniz üzerinden hesaplanacak, bu yapılan ödemeler ise avans olarak değerlendirilecek ve ödenecek tutardan düşülecektir.
ENGELLİYİM, GEÇİCİ SÖZLEŞME YAPTILAR
Soru: Ben engelli beden işçisiyim özel sektörde alanında büyük bir firmada çalışmaktaydım. İşçi bulma kurumundan gönderilmiştim 6 ay sözleşmeli olarak çalıştırıldıktan sonra sözleşmemin sona erdiğini belirterek işten çıkarıldım. Bu durumda bir hak talep edebilir miyim? İşverenden gerekçe olarak sözleşmemin sona erdiğini söylediler.
Cevap: Engelli personel çalıştırmak belirli sayıda mevcudu olan işletmeler için bilindiği üzere yasadan kaynaklanan bir zorunluluktur. İşyerinizin sizi geçici akitle işe alması yanlış bir uygulamadır. Bu konuyla ilgili olarak sizi bu işletmeye yönlendiren ve istihdamınızı sağlayan Türkiye Çalışma ve İş Kurumu (İŞKUR) şubesine başvurup şikâyetinizi bu kuruma bildiriniz.
İŞSİZLİK ÖDENEĞİNDEN YARARLANABİLİR MİYİM?
Soru: Bir özel bankada çalışıyordum. Eşimin tayininin bir başka şehre çıkması nedeniyle istifa ettim. Prim ödemelerim işsizlik sigortası açısından uygundur. İşsizlik sigortasından yararlanabilir miyim?
Cevap: İstifa hiç bir koşulda İşsizlik sigortasına hak kazandırıcı bir neden değildir. Diğer koşulları yerine getirmiş olsanız dahi ayrılış nedeniniz itibarı ile işsizlik sigortasından ne yazık ki yararlanamazsınız.
