Kadınlar toprak reformu için ayakta
Topraksız Köylü Hareketi’nden kadınlar Lula hükümetine tarım reform politikalarını ilerletmesi için eyleme geçti. Eylemler reform talebi için daha geniş kapsamlı biçimde harekete geçilecek Kızıl Nisan’a hazırlık anlamı taşıyor.
Carolina BATAIER
Brezilya’nın Topraksız Köylü Hareketi’nden (MST) kadınlar 13 Mart Perşembe günü bir dizi eylem gerçekleştirerek Lula’nın İşçi Partisi hükümetine tarım reform politikalarını ilerletmesini istedi.
Eylemler, Topraksız Kadınların Mücadele gününün parçası olarak MST tarafından 24 eyalette gerçekleştirildi. Hareketin ülkede tarım reformu talebi için daha geniş kapsamlı biçimde eyleme geçeceği Kızıl Nisan’a hazırlık anlamı da taşıyor.
Bahia ve Ceara eyaletlerinde yaşayan topraksız aileler, Brezilya anayasası tarafından belirlenen sosyal faydanın sağlanamadığının bir kanıtı.
MST web sitesine göre, eylemler tarım şirketlerinin yoğun pestisit kullanımı, toprak gaspı ve kırsal topluluklarına yönelik şiddetini kınadı.
Resmi siteden yayınlanan bir mektupta, MST hareketin hedefinin “halkın tarihsel düşmanı olan, sınıf mücadelesinde karşı safımızda yer alan, halkın bağımsızlığı ve gerçekten ekoloji dostu ve sosyalist bir topum projesini hedef alanları teşhir etmek olduğunun” altını çizdi.
Eylemler hükümetin yedi çiftlik ve kırsal arazinin toplam 12 bin parsel toprakta 138 yerleşim kurulması için istimlak edeceğini duyurmasından bir hafta sonra gerçekleşti. Karar, Brezilya Resmi Gazetesinde 10 Mart’ta duyuruldu.
MST her ne kadar kararı desteklese de yetersiz olduğunu ve Lula’nın vaatlerinin yarattığı beklentiyi karşılamadığını belirtti. MST, 10 yıldan fazladır işgal altında yaşayan en az 65 bin topraksız ailenin acil yerleşimini talep ediyor. Hükümet duyurusu 5 binden az MST ailesini içeriyor.
Hareketin yayınladığı mektupta şu ifadeler yer alıyor: “Savunduğumuz Halkçı Tarım Reformu yalnızca üretken ve çevresel bir süreç değil ayrıca feminist ve ırkçılık karşıtı bir kültürel devrim, tüm baskı biçimlerini kırmanın yanı sıra, insanın ve toplumun özgürleşebilmesi için kalıcı bir pratik.”
“Tarım ticareti şiddet ve çevre suçları demektir, kadın mücadelesi sermayenin karşısındadır” sloganı ile hareket eden topraksız kadın hareketinin ana hedefi ormancılık şirketleri, esas olarak da çam ve okaliptüs monokültürü.
Espirito Santo eyaletinin Araruz şehrinde, yaklaşık bin kadın Suzano Selüloz Şirketi’nin sahip olduğu araziyi işgal ederek kamp kurdular. “Espirito Santo 1960’larda başlayan okaliptüs monokültürünün genişlemesi sebebiyle zor zamanlardan geçiyor” diyen MST sözcüsü, Aracruz Selüloz olarak kurulan, sonra önce Fibria şimdi de Suzano ismini alan şirketi işaret ediyor.
Maranhao eyaletinin Imperatriz şehrinde, MST kadın militanları Suzano’nun Brezilya’daki en büyük fabrikasına giden ana yolları kapattılar. 13 Mart sabahı, Maranhao, Para ve Tocantins eyaletlerindeki topluluklardan 250’den fazla kadın, BR-010 otoyolunu işgal etti.
Kırsal işçilere yönelik şiddet, havadan pestisit püskürtülmesi ve hem toprağın hem de suyun bölgedeki tarım ticareti sebebiyle kirletildiği iddiaları var.
Rio Grande do Sul eyaletinin Guaiba şehrinde, bir grup kadın Şilili çokuluslu selüloz ve kağıt şirketi CMPC’nin önünde eylem düzenledi. Soya ve okaliptüs monokültürünün, Rio Grande do Sul bölgesinin hakim biyomu olan Pampa’da genişletilmesini protesto ettiler.
Bu eylemlerin bir parçası olarak MST Federal Savcılığa bir dilekçe yazarak ormancılığa dair çevresel normların denetimsizliğini ve bunun Rio Grande do Sul’daki sosyo-çevresel etkilerini belirtti.
Toprak işgali, Topraksız Kadınların Mücadele Günü için MST’nin yaptığı eylemlerden biri oldu. Bahia eyaletinin bir bölgesi olan Chapada Diamantina’da yaklaşık 300 aile Nova Redençao ve Boa Visto do Tupim ilçelerinde toprakları işgal ettiler. Hareketin hak iddia ettiği bölgeler yıllardır işlenmiyor.
Bahia’daki eylemler eyaletin en güneyine kadar uzandı, 600 kadın MST militanı BR-101 otoyolunun bir bölümünü işgal etti.
Ceara’da, 220’den fazla aille Tabuleiror de Russas sulama bölgesini işgal etti. Ticari tarım faaliyetlerinin en kritik bölgelerinden biri olan alanda eylemciler 2 bin hektarlık alanın 200 ailenin yerleşimine verilmesini talep ediyor.
Toprak talebinin yanı sıra, topraksız aileler dron ile havadan pestisit püskürtülmesine karşı çıkarak, bunun ciddi bir gerileme olduğunu belirtti. Ceara hükümeti 2024 sonunda bu cihazların kullanımını onaylamıştı.
PARLAMENTOLARIN İŞGALİ
Alagoas’ın başkenti Maceio’da yaklaşık 800 kadın Brezilya’nın Sömürge ve Tarım Reformu Enstitüsü denetleme merkezini (Incra) işgal etti. Hareket, Incra’nın eyaletteki tüm bölgelerden köyü kadınların sorunlarını çözmesini talep etti. Alagao’daki en önemli sorunlardan biri batık şirketlerin gayrimenkullerine ait topraklar, hareket bu arazilerde yerleşim için hak iddia ediyor.
MST’nin ulusal liderlerinden Margarida da Silva “Bugün Maceio’da köylü kadın emekçilerin yaşamlarını savunmak için tarım reformu ihtiyacı ve mücadelesinin önemi için bulunuyoruz. Kadınlar toplumun ihtiyacı olan gıdayı da sağladıkları için sloganımız şudur: Gıda üretimi ve devletimizin kalkınmasına katkı sağlaması için tarım reformu” dedi.
Eyleme Alaoas’dan Kırsal Toprak Komisyonu, Ulusal Mücadele Cephesi, Topraksız Kır Emekçileri Hareketi, Toprak Mücadelesi Hareketi, Halkın Mücadelesi Hareketi, Toplumsal Mücadele Hareketi ve Özgür Toprak Hareketi gibi diğer kır hareketleri de katıldı. Sao Paulo’daki Incra denetim merkezinde, eylemciler pankartları ve dövizleriyle parlamentoya yürüyerek “Sao Paulo’nun tarım reformu nerede?” diye sordular.
Grup binaya girdikten sonra Incra’nın baş müfettişi Sabrina Diniz ile toplantı yaptı. Toplantıda eylemciler eyaletin her bölgesinde yaşanan gerçekliği anlatarak, taleplerini resmileştiren belgeleri de sundular.
Mato Grosso eyaletinde Topraksız Kadınların Mücadele Günü eylemleri Cuiaba eyalet parlamentosunda gerçekleşti, kırsal bölgelerden gelen 150 kadının yanı sıra diğer köy ve kent örgütleri de eyleme katıldı. Eylemler parlamentonun yasalaştırdığı çeşitli gündelik şiddet biçimlerini teşhir etti.
Geçtiğimiz aylarda, Mato Grosso parlamentosu, Amazon’un eyalet sınırları içerisindeki kimi bölgelerinin statüsünü değiştirmeye dair kanun gibi ormansızlaştırmanın artmasına imkan veren, çevresel korumayı tehdit eden yasallar çıkardı.
AĞAÇ DİKİMİ
Brezilya’nın Federal Bölgesinde, güne dair eylemler Planaltina’daki MST işgalinde 11 Mart’ta başladı ve 14’üne kadar da devam etti. Program ağaç dikme, tartışmalar, ücretsiz eğitimler ve şiddeti teşhir eylemlerini içeriyor.
Hareketin ulusal liderliğinden Leidiane Evangelista’ya göre sadece erkeklerin kırsalda ve gıda üretiminde çalıştığı yanılgısını kırmak gerekiyor. “Tarımda kadınların varlığına görünürlük sağlamak ve ailelerin hem üretiminde hem de kırsal yaşamın örgütlenmesinde merkezi bir konumunun olduğu agro-ekolojiyi sağlıklı ve dengeli bir yaşam biçimi olarak öne çıkarmak önemli.”
Kaynak: Brasil de Fato
Çeviren: Yusuf Tuna KOÇ
