Menopoz döneminde çalışmak kolay değil
Menopoz, kadınların iş hayatında karşılaştığı görünmez ama büyük bir mücadele. Uykusuzluk, odaklanma sorunları ve fiziksel zorluklar nedeniyle pek çok kadın işten ayrılmak zorunda kalırken, kurumsal farkındalık ve destek mekanizmaları hâlâ yetersiz.
Melis ALPHAN
Ani bir kararla kasım ayında histerektomi ve ooferektomi ameliyatını olduktan sonra bir günde menopoza girdim. O güne kadar menopoz üzerine ne kafa yormuştum ne de bu dönem hakkında bilgilenmeye zahmet etmiştim. Haliyle, menopoza hazırlıksız yakalandım. Instagram’da Menopoz Seyir Defteri hesabını bu yüzden açtım. Bilgilenmek, bilgilendikçe başka kadınlarla bu bilgileri paylaşmak, onların tecrübelerini öğrenmek ve birbirleriyle yaşadıklarını paylaşabilecekleri bir platform oluşturmak amacım. Menopozun birçok belirtisini bir anda yaşamaya başlamıştım. Derhal menopoza hormon tedavisine başlamak sıcak basmaları gibi belirtileri hafifletse de, çok şiddetli tecrübe ettiğim uykusuzluk hayatımı altüst etti. Evden çalıştığım ve büyük ölçüde zamanımı kendime göre ayarlayabildiğim için şanslı olduğumu düşünürken, her sabah işe gitmek için evden çıkmak zorunda olan menopoz dönemindeki kadınları ilk kez şimdi gerçekten anladığımı söyleyebilirim. Gece 3’te uyanıp bir daha uyumakta güçlük çeken ve sabah 8’de yeniden uykusu gelen ve sürünerek işe gitmek zorunda kalan, bu arada evde çocuklarının bakımı gibi sorumlulukları üstlenen kadınların bunu nasıl yapabildiklerine şaşırdım.
Instagram’dan menopoz sürecindeki kadınlara iş hayatıyla ilgili sorduğum sorulara gelen yüzlerce yanıt, ne kadar zorlandıklarını ortaya koyuyordu. Uykusuzluk yüzünden işe geç kalıyorlardı. Odaklanma sorunu yaşıyorlardı. Hata yapmaya açık hale getiren bu sorun, yoğun tempolu işlerde büyük stres kaynağı oluyordu. Sıcak basmaları ve terlemeler, onları sosyal anlamda ve psikolojik olarak da zorluyordu. İşi bırakmak zorunda kaldığını veya emekli olduğunu söyleyen pek çok kadın vardı. Kimileri de, iși bıraktığını ama bu kez kendisiyle başa çıkmakta zorlandığını anlatıyordu.
Chartered Institute of Personnel and Development’ın araştırmasına göre, 40 ila 60 yaşları arasında menopoz belirtileri yaşayan kadınların % 67’si iş yerinde bundan olumsuz etkileniyorlar. Kadınların %79’u daha az odaklanabildiklerini söylerken, % 68’i daha stresli, % 49’u müşterilerine ve çalışma arkadaşlarına karşı daha az sabırlı olduklarını, % 46’sı ise fiziksel olarak işlerini yapmakta zorlandıklarını belirtiyor. Katılımcıların yarısından fazlası menopoz belirtileri nedeniyle işe gidemedikleri günler olduğunu da ifade ediyor. Fawcett Derneği tarafından yapılan daha ileri araştırmalar, menopoz döneminde çalışan 10 kadından 1’inin menopoz belirtileri nedeniyle işten ayrıldığını buldu.
Ülkemizde iş dünyasında henüz bu anlamda farkındalık pek olmasa da, kimi ülkelerde şirketler menopoz politikalarını işe entegre ediyor. Çalışanların menopoz hakkında rahatça konuşup tartışabileceği bir ortam oluşturmak bu politikaların başında geliyor. Herkesin menopozun ne olduğunu anlamasının, bu konuda güvenle konuşabilmesi ve kurumsal politikalar ile uygulamalara hâkim olmasının önemine vurgu yapılıyor. Yöneticiler, menopozun olası belirtileri ve kadın çalışanlara nasıl destek olabilecekleri konusunda eğitilip bilgilendirilmeli.
Bunun yanı sıra, menopoz semptomları yaşayan kadınların bunu rahatça dile getirebilmesi, destek talep edebilmesi ve iş veya eğitim hayatlarında başarılı olmaya devam edebilmeleri için gerekli düzenlemeleri isteyebilmeleri teşvik ediliyor. Bu sayede menopoz semptomları nedeniyle işe devamsızlık oranları azaltılabilir. Aynı zamanda, kadınlara menopoz dönemlerinde ihtiyaçlarını desteklemeye kararlı, sorumlu işverenlik giderek daha çok önem kazanıyor.
Menopoz, iş dünyasında artık göz ardı edilemeyecek bir konu. Bu sürecin, kadınların kariyerleri ve çalışma hayatları üzerindeki etkilerini hafifletebilmek için daha fazla farkındalığa, eğitime ve desteğe ihtiyacımız var.
