Özelleştirme insan ve doğa düşmanı: Elektrik hatları İzmir’i yaktı

İlayda SORKU

İzmir Menderes’te ve Urla’da arka arkaya meydana gelen yangınların başlama sebebinin elektrik tellerinden kaynaklı olduğu belirtildi. Dezenformasyonla Mücadele Merkezi (DMM) tarafından yapılan açıklamada, yangına elektrik tellerinin neden olduğu kabul edildi. Açıklamada, “Yapılan incelemeler sonucunda, Ağustos 2024 tarihinde Menderes ve Urla’da çıkan yangının elektrik tellerinin kopması sonucu çıktığı belirlenmiştir” denildi.

Yaşanan tüm bu olaylardan sonra özelleştirme sonrası denetimsizlik, tehlikenin ne kadar büyüdüğünü gözler önüne serdi. Özellikle yaz aylarında artan orman yangınları ve elektrik kaynaklı kazaların önüne geçilmesi için acil tedbirlerin alınması şart görünüyor.

Yapılan özelleştirmelerin ardından İzmir’de elektrik dağıtım faaliyetleri, Aydem Enerji’ye bağlı Gediz Elektrik tarafından yürütülüyor. Bu şirketin sorumluluğundaki İzmir’in Konak ilçesinde, 12 Temmuz’da sağanak yağışın etkisiyle yolda oluşan su birikintisine basan 23 yaşındaki Özge Ceren Deniz ve 44 yaşındaki İnanç Öktemay, açıkta bırakılan elektrik kablolarına temas ederek elektrik akımına kapıldı ve hayatlarını kaybetti. Yaşanan bu olay, Gediz Elektrik’in altyapı güvenliği konusunda aldığı tedbirlerin yetersizliğini gözler önüne serdi.

ÖNLEMLER YETERSİZ

TMMOB Elektrik Mühendisleri Odası (EMO) İzmir Şubesi Yönetim Kurulu Başkanı Gülhan Gürler, yangınlar ve elektrik altyapısının durumu hakkında BirGün’e yaptığı açıklamada, "Ülkemizde her yıl özellikle yaz mevsiminde ormanlar ve kırsal yaşam yerlerinde yangınlar çıkıyor, insanlar, hayvanlar, diğer canlılar ve doğal yaşam alanları zarar görüyor. Ancak ülkemizde bu yangınlara karşı yeterli önlemlerin alınmadığı bir gerçek" dedi.

İzmir ve çevresindeki yangınların büyük kısmının insan kaynaklı olduğunu belirten Gürler, elektrik hatlarındaki bakımsızlığın da yangına sebebiyet verdiğini vurguladı.

Gürler, geçen haziran ayında Diyarbakır’ın Çınar ilçesinde başlayan ve 17 kişinin ölümüne yol açan yangının, başlangıçta "anız yangını" olarak değerlendirildiğini ancak savcılık raporunda yangının "elektrik" kaynaklı olduğunun belirlendiğini hatırlattı.

EMO’nun incelemesinde bölgedeki dağıtım şebekesinin eski ve bakımsız olduğunun tespit edildiğini belirten Gürler, “Bu durum, İzmir’deki yangınlarda da karşımıza çıkıyor” ifadelerini kullandı.

Gürler, İzmir’in Menderes ilçesinde çıkan yangının da elektrik hatlarındaki sorunlardan kaynaklandığını dile getirdi. Gürler ayrıca özelleştirmeler sonrası dağıtım şirketlerinin teknik yeterliliğinin maliyet gerekçesiyle büyük oranda azaltıldığını söyledi.

Deneyimli kadroların uzaklaştırıldığını ve pek çok hizmetin taşeron firmalara ihale edildiğini belirten Gürler, şunları dile getirdi: "Elektrik şebekesinin kendi kaderine terk edildiği, gerekli mühendis ve teknik personel istihdamının yapılmadığı bir gerçek. Bu durum hem yangın riskini artırıyor hem de kış aylarında yaygın elektrik kesintilerine yol açarak can kaybı yaratıyor.”

ÇÖZÜM KAMULAŞTIRMA

Yaşanan sorunların çözümü için elektrik dağıtım şebekelerinin derhal kamulaştırılması, gerekli teknik personel istihdamının yapılması ve yatırımların hızla gerçekleştirilmesi gerektiğini vurgulayan Gürler, "EMO, kamu kurumu niteliğinde bir meslek kuruluşu olarak görevini yapmaya ve bu sürecin bütün birimleriyle takipçisi olmaya devam edecek" dedi.