Saraçhane’nin isyan şarkısı

İstanbul Büyükşehir Belediye (İBB) Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun 19 Mart 2025 sabahı gözaltına alınmasıyla başlayan “yeter artık” tepkileri “Saraçhane İsyanı” haline dönüştü. Her akşam İBB merkez binası önünde toplanan milyonların öfke ve coşkusu bir şarkıya asılarak İstanbul semalarını çınlatıyor:

Kurtuluş yok tek başına / Ya hep beraber ya hiçbirimiz!

Şarkıyı söyleyen İlkay Akkaya ile bu şarkının ortaya çıkma sürecini ve Saraçhane’deki yankılanmasını nasıl değerlendirdiğini konuştuk.

Direniş şarkınız Saraçhane’de milyonların isyanına umut rüzgârı oluyor. Nasıl değerlendiriyorsunuz?

Toplumsal olayların kendine ait bir saati olduğuna inanırım. Bir son damla taşırır bardağı ve hak arama mücadelesi başlayıverir bir anda. Yine Gezi’deki gibi güçlü bir son damlayla başladı hareket ve sokağı illegal olarak tarif edenler, karşılarında kararlı ve giderek büyüyen bir sivil itaatsizlikle karşılaştı. Yıllar önce yaptığımız bir şarkının bu hareketle bütünleşmesi gurur verici. İnsan, sesinin yankısıyla karşılaşınca çok mutlu oluyor!

Bu şarkının yılını ve bestelenme sürecini anlatır mısınız?

On bir yıl önce Kars’taki bir konserden dönmüştüm ve öğle saatlerinde bir işçi direnişini ziyaret edecektim. Eve gidip dinlenmeye zaman yoktu, direniş alanına gitmek için de çok erkendi. Bir çay bahçesinde oturdum ve düşünürken Bertolt Brecht’in bu sözleri geldi aklıma. Şarkı orada doğdu. Ertesi gün düzenleyip, birkaç gün içinde klibi ile birlikte buluşturduk dinleyici dostlarımızla.

Sizin konserleriniz bu tür şarkılar yüzünden sık sık yasaklanıyor. Kaç konseriniz yasaklandı?

Eski grubum Kızılırmak günlerinden beri öyle çok yasaklandık ki… Yasaksız bir dönem yaşamadık aslında. Uzun bir süre kültür merkezleri çeşitli bahanelerle bize verilmedi. Belli oluyordu engelleme çabaları... İki yıl kadar önce de Adana Ceyhan’la başlayan yasağın ardından Urfa, Bursa, Mersin gibi birçok konser yasaklandı. Tümünü mahkemeye verdik ve kazandık. Şu anda tazminat davaları sürüyor. Kazandığımız her şehirde yaptık konserlerimizi ama Bursa konseri mahkeme kararına rağmen hala yasak. Bu günler de geçer diyeceğiz artık…

Yasaklı şarkıcı bir anda milyonlara seslenen isyan bayrağı oluyor. Bu nasıl bir duygu?

Bence dünyanın en güzel şeylerinden biri, birlikte şarkı söylemek. Yıllardır yapıyoruz bunu konserlerimizde ve güç alıyoruz birbirimizden. Alanlarda söylenmesi ise umudu büyütüyor, sevgiyi ve rengarenk kalabilme inancını büyütüyor. Alanlardaki kararlılığı görünce mutlu olmamak mümkün değil. Hiçbir şey olmasa, içinde çırpındığımız bulanık su hava alıyor, çürüme engelleniyor ve bir kez daha ne kadar çok olduğumuzu görüyoruz!

Saraçhane ve benzeri protesto toplantılarında yer almayı düşünüyor musunuz?

Konser alanlarından daha çok eylem alanlarında bulundum bugüne dek… Benim kuşağım çok zorlu yollardan geçti ve hala öyle… Bu bizim yaşam biçimimiz! Öyle de devam edecek. Nerede haksızlık varsa, gücüm yettiğince orada olacağım!

∗∗∗

KURTULUŞ YOK TEK BAŞINA

Zulmün sermayesi mazlum bedeni

Beton ormanlarına cennet diyorlar

Rütbeler, unvanlar savaşın gölgesi

Talan edilen dünyaya katlan diyorlar

Hakkını almayı, acıyı paylaşmayı

Biliriz, bu hayatın canlarıyız biz

Veresiye bir hayat, istemez orda kalsın

Ezmeden, ezilmeden, yan yanayız biz

Kurtuluş yok tek başına, ya hep beraber

Kurtuluş yok tek başına, ya hiçbirimiz

Kurtuluş yok tek başına, ya hep beraber

Kurtuluş yok tek başına, ya hiçbirimiz

Rehin alınmış günlerden mutsuzluğumuz

Yanmasın, yıkılmasın bül umudumuz

Nefrete izin verme, hayat büyüsün

İntikam değil, adalet istiyoruz

Yan yana olmayı, rengarenk kalmayı

Biliriz, bu hayatın erbabıyız biz

Her canlı bir şarkı hayata gülümseyen

Ezmeden, ezilmeden yan yanayız biz

Kurtuluş yok tek başına, ya hep beraber

Kurtuluş yok tek başına, ya hiçbirimiz

Kurtuluş yok tek başına, ya hep beraber

Kurtuluş yok tek başına, ya hiçbirimiz

Söz ve Beste: İlkay Akkaya