Birleşmiş Milletler (BM) Uluslararası Uyuşturucu Kontrol Kurulu (INCB) 2022 raporunda, Türkiye’deki uyuşturucu ticareti ve kullanımının nasıl katlanarak arttığına dair bilgiler de yer aldı.

Üstelik bu artış, sadece, son dönemde basında sıkça bahsedilen metamfetamin’de de değil.

Örneğin, bağımlılığı çok yüksek olan, en tehlikeli uyuşturuculardan eroinin kullanımı da artmış durumda.

YÜZDE 100 ARTIŞ

Aslında bir ilaç etken maddesi olan diazepam kullanımı da geçen hafta yayınlanan raporda incelenen uyuşturucular arasında. 2020 yılında, maddenin uyuşturucu formunda kullanımının arttığı ülkeler arasında, yüzde 100 artış oranıyla Türkiye 6. sırada yer aldı.

Türkiye, afyon üretiminde de “kayda değer artışın görüldüğü” iki ülkeden biri. Diğeri Hindistan.

Hatta raporda, “2021 yılında Türkiye, morfin yönünden zengin afyon hammaddesinde en yüklü stoklara sahip ülke olmayı sürdürdü” değerlendirmesi yer alıyor.

GÖZDEN KAÇAN TEHLİKE: EROİN

Buradan da tehlikenin büyüğüne geliyoruz: 2021 yılında Türkiye’de ele geçirilen eroin miktarı 22,5 ton. Bir önceki yıla göre (13,2 ton) yüzde 70 daha fazla. Malumunuz bu yakalanma oranları, kullanma oranlarını da belirliyor. Yani eroin kullanımı da en az iki katı artmış durumda.

Raporda sadece kullanım oranlarından değil, ticaret rotalarından da bahsediliyor.

Türkiye yine başrollerde: “Eroin kaçırmada kullanılan rotalar, artık metamfetamin için de kullanılıyor. İran ve Türkiye’de metamfetamin ticareti büyük artış gösterdi. COVID-19 kısıtlamaları ile sakinleşen Balkan rotası, pandemi öncesi ticaretine dönmüş görünüyor. Satıcının Afganistan, alıcının Avrupa ülkeleri olduğu bu rotada İran ve Türkiye lojistik olarak yer alıyor.”

TONLARCA METAMFETAMİN

Rapora göre, Türkiye’nin metamfetamin ticaretindeki rolü, önceki yılda olduğu gibi 2021 yılında da artarak devam etti. 2019 yılında ülkede 1 ton metamfetamin yakalanırken, 2020’de 4,1 ton, 2021’de 5,5 ton yakalandı.

Sadece Ağustos 2021’de, Hong Kong’tan gelen 4,3 ton metamfetamin hammadesi, İstanbul Havalimanındaki transit kargo uçağında ele geçirildi. 2022’nin ilk beş ayında da yüklü miktarda metamfetamin yakalandı. Mayıs 2022’de tek bir operasyonda 1 tondan fazla metamfetamin ele geçirildiği açıklanmıştı, örneğin.

Kasım 2022’de de İstanbul’da 6 ilçede düzenlenen baskınlarda 3 ton 533 kilo 805 gram metamfetamin ele geçirildiğini, İçişleri Bakanı Süleyman Soylu, “Türkiye’de, tek seferde en yüksek metamfetamin yakalaması” diye duyurmuştu.

ÖLÜMLERİN ÜÇTE BİRİ

Ve tabii Türkiye’deki kullanıma dair de bilgiler de var raporda: “Yetkililer, metamfetamin kullanımının toplum sağlığına büyük bir tehdit olduğunu açıkladı. Uyuşturucu kaynaklı ölümler arasında da metamfetamin’den ölümler yükseliyor. 2018’de 657 ölümden 41’i (yüzde 6,2) metamfetamin kaynaklıyken, 2020 yılında 314 ölümden 98’inin sorumlusu metamfetamin. Yani 2020 yılında metamfetamin kaynaklı ölümler, uyuşturucu ölümlerinin yüzde 31,2’sini oluşturdu. Türkiye’de 11 Şubat 2022’de kullanıcılardan alınan örneklerle yapılan bir araştırmaya göre, pandemi döneminde MDMA, kokain ve esrar kullanımı düşmüş ve bu düşüş pandemi sonrasında da devam etmişti. Ancak aynı dönemde metamfetamin kullanımı önemli ölçüde arttı.”

EN ÇOK KAZANDIRAN: KOKAİN

Raporda, Güney Amerika ve Türkiye arasındaki kokain rotasına da yer veriliyor. Kokainin Avrupa ve Ortadoğu pazarlarına gönderildiği ancak Türkiye’de de bu maddenin kullanımının arttığı ifade ediliyor.

Haziran 2022’de Ekvador gemisinden yakalanan 850 kilo kokainden hepimiz haberdarız. Bu sadece bir operasyon üstelik.

Uluslararası Uyuşturucu Kontrol Kurulu, Türkiye’deki organize suç örgütlerinin, düşen afyon fiyatlarının ardından kokain ticaretine yöneldiği tespitini yapıyor.

Raporu hazırlayan kurul, Türkiye’deki resmi makamlarla da çalışıyor ve bilgi alıyor. Yani uyuşturucu kullanımının dünyadaki ve Türkiye’deki artışının yarattığı tehlike, hem toplum hem de devletlerce biliniyor.