Toprağın çığlığına kulak asmıyorlar
Aydın’ın Kuyucak ve Buharkent ilçelerinde daha önce mahkeme kararıyla iptal edilen JES projesi yeniden gündemde. Kocaer Enerji’nin 3,3 milyarlık yatırımı için ÇED süreci başlatıldı. Bölge halkı tepkili.
Berfin BAYSAN
Aydın’ın Kuyucak ve Buharkent ilçelerinde, zeytin ve incir ağaçlarıyla kaplı verimli tarım arazileri üzerindeki jeotermal enerji santralı (JES) projesi yeniden gündeme taşındı. Daha önce çevresel etkileri nedeniyle Aydın 1. İdare Mahkemesi tarafından iptal edilen proje, Kocaer Enerji A.Ş. tarafından 3 milyar 295 milyon lira yatırımla tekrar hayata geçirilmek isteniyor. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, çevresel etki değerlendirme (ÇED) süreci kapsamında 23 Mayıs’ta halkın katılım toplantısı yapılacağını duyurdu. Ancak bölge halkı tepki gösterdi.
Hukuki süreç hakkında BirGün’e konuşan avukat Ferah Altuntaş, “Bölgede binlerce ağaç var on binlerce insan yaşıyor o bölgede. Dolayısıyla insanların ekmeğine nasıl bir bütçe ayırdılar? İnsanların ellerinden aldıkları emeklerine yaşamlarına nasıl bir bütçe ayırdılar diye sormak lazım. Kendileri için çok güzel bir bütçe ayırmışlar. Orada 7 tane köy yan yana yaşıyor. Köyler yürüme mesafesinde birbirine yakın. O bölgede yeşil olmayan bir alan yok. Orada sıralı olan bahçeler dikili ağaçlardır. Toprağın çığlığına kulak tıkanıyor. Bu bir doğa katliamıdır. Tarım katliamıdır. O bölgede üretici olan ülke ekonomisine büyük katkısı olanlara büyük bir ihanettir. Bu insanların yaşam kaynaklarının bir karşılığı yok. İnsanların zararını geçmişini ve geleceğine ne kadar bütçe ayırdılar diye sormak istiyorum” diye konuştu.
BAKANLIĞA İTİRAZ
Yerlilerin mücadeleye daha güçlü ve kalabalık devam edeceğini belirten Altuntaş, “Bu yaptıkları yaşama müdahaledir, ekmeğe müdahaledir. İnsanların geçim kaynağına müdahale bu asla kabul edilemez. Buna karşı yasal mücadelelerini verecekler. Bu projenin elle tutulur bir tarafı yok. 2011’de verilen bir ruhsattır bu. 2011’de verilen ruhsat şu anki koşullardan çok başkadır. O bölge 2011’de başka bir bölgeydi 2025’te bambaşka bir bölge. Dolayısıyla bundan 15 sene önceki koşullarla verilen ve kime tebliğ edildiği nasıl resmileştirildiği belli olmayan bir projeyi 2023’te devralıp işlem yapılamaz. O zamandan bu zamana nüfus da değişmiştir ağaçlar da. Çok eskiden verilmiş bir ruhsatın devri de ayrı bir tartışma konusudur. Biz projeyi teknik olarak tarımsal yönüyle hukuki yönüyle değerlendireceğiz. Buna ilişkin itirazlarımızı bakanlığa ileteceğiz. Ciddi bir şekilde geniş katılımlı hukuki mücadelemizi son aşamasına kadar vereceğiz” dedi.
Bölge milletvekillerine çağrıda bulunan Altuntaş şunları dile getirdi: “Bu konuda yetkililerimizi bölgeyi tanımaya yapılan işlemlerdeki yasal prosedürleri ciddi şekilde ciddiyetle takip etmeye bütün bölge milletvekillerini parti ayrımı olmaksızın üreticilerin vekil tayin ettiği tüm siyasi vekilleri toprağa, insanların yaşam kaynağına ve ekmeğine sahip çıkmaya davet ediyorum. Ağaçlarımızın partisi ve siyasi görüşü yok. Taraf mücadelesi değil insanların yaşam kaynağı mücadelesi. Bu ekmeğini koruma mücadelesi, bundan öte bir şey yok.”
SAĞLIĞA ZARARLI
Aydın 1. İdare Mahkemesi, Kocaer Enerji A.Ş.’nin aynı bölgede planladığı JES projesine verilen “ÇED gerekli değildir” kararını 20 Aralık 2024’te iptal etti. Mahkeme, zeytin ve incir ağaçlarının yoğun olduğu bölgede yapılacak sondaj faaliyetlerinin çevre ve insan sağlığına olumsuz etkileri olabileceğini belirtti. Ayrıca, projenin çevresel etkilerinin yeterince değerlendirilmediğine hükmetti.
