Utanç artık taraf değiştirmeli
Gisèle Pelicot, 10 yıl boyunca maruz bırakıldığı organize suçlara karşı sessizlik perdesini yırtarak, adalet ve dayanışma çağrısı yapıyor.
Melisa AY
Fransa’nın güneyindeki Avignon kentindeki ufak bir kasaba olan Mazan’ın adı, şu sıralar bir kadının cesur mücadelesine sahne olan tarihi bir davanın adıyla anılıyor. Cesaret ve dayanıklılığın merkezinde ise adalet arayışıyla dünyaya örnek olan 72 yaşındaki Gisèle Pelicot duruyor.
Pelicot’nun hikâyesi, hayatının dönüm noktasında yeniden çizildi. O, tüm dünya kadınlarına örnek olan mücadelesiyle, kendi deyimiyle “Korkaklığın yargılandığı” davadan önce, evli olduğu erkek tarafından 10 yıl boyunca organize cinsel saldırıya maruz bırakıldı.
71 yaşındaki Dominique Pelicot'nun, Gisèle Pelicot'yu 2011'den 2020'ye kadar uyuşturucu vererek bilinçsiz hale getirmesi ve en az 72 erkeğin tecavüz etmesine olanak sağlamasına ilişkin dava, 2 Eylül 2024'te başladı. Fransa tarihine geçen davanın neredeyse 4 ay devam edecek duruşmaları, kamuya açık görülüyor.
Davanın en dikkat çekici noktalarından biri, Gisèle Pelicot’nun anonim kalma hakkından feragat ederek kimliğini kamuoyuna açıklaması oldu. Pelicot, kararını “Utanç artık taraf değiştirmeli. Sessizlik mağdurların yükü olmamalı. Bu yükü yıllarca taşıdım, artık taşımayacağım” diyerek açıkladı.
Fail erkek Dominique’in suçları, 4 yıl önce bir mağazada kadınların izinsiz fotoğraflarını çekerken yakalanmasıyla ortaya döküldü. Dominique daha önce 2010 yılında, ülkenin başkenti Paris’te yine taciz suçundan gözaltına alınmış ancak para cezasıyla serbest kalmıştı. Dominique’in ceza almadığı bu vakadan bir yıl sonra, evli olduğu kadını maruz bıraktığı organize suçları başladı. Mağazada yakalanan Dominique’in telefonunu inceleyen polislerin, Gisèle Pelicot’nun maruz bırakıldığı tecavüzlerin kayıtlarını bulması, gerçeği ortaya çıkardı. Gisèle Pelicot, maruz bırakıldığı suçlar yüzünden hayati hastalıklarla boğuşurken, Dominique’in çiftin kızları ile 2 oğlunun evli olduğu iki kadını da gizli kayda aldığı ortaya çıktı.
Mazan davası, Gisèle Pelicot’nun kararlı duruşu sayesinde ilerleyip kamuya açık halde görülürken, davada dikkat çekici olan fail erkeklerin isimlerinin ve yüzlerinin haber kuruluşları tarafından gizlenmesi oldu. Dominique Pelicot, kendisine yöneltilen suçlamaları kabul ederek yaklaşık on yıl boyunca eşinin bilgisi dışında çevrimiçi sohbet odalarında erkeklerle iletişim kurduğunu ve yabancıların evlerine gelmesini ayarladığını itiraf etti. Mahkemede, “Ben de bu odadaki diğer kişiler gibi bir tecavüzcüyüm” ifadelerini kullandı. Sanıklar arasında farklı meslek ve yaş gruplarından kişiler bulunuyor. Örneğin, 43 yaşındaki Türkiye kökenli sanık Hüsamettin D., ifadesinde suçlamaları reddetti ve Dominique Pelicot tarafından maniple edildiğini belirtti. Çoğu sanık, kendini “maniple edilmiş olmak”la savunmaya çalışsa da Gisèle’in onlara cevabı, “Bir odaya girdiler ve hareketsiz bir ceset, baygın bir kadın gördüler. Bu odadan çıkıp nasıl polise gidilmez? Bazı sanıkların maniple edildiğinin, ilaç aldım dediğini duydum. Bu benim için korkaklığın yargılanmasıdır. Daha fazlasını söylemeyeceğim. Tecavüze bakış açımızı değiştirmenin zamanı geldi” dedi.
“Maço’, ataerkil toplum, tecavüze karşı tutumunu değiştirmeli” diyen Gisèle Pelicot, sadece kişisel bir adalet arayışında bulunmakla kalmadı, aynı zamanda sistematik cinsel şiddete karşı direndi.
Mahkeme süreci, cinsel şiddet davalarında toplumsal algının ve yargılamaların nasıl işlediğine dair tartışmaları da yeniden alevlendirdi. Gisèle Pelicot, yalnızca bireysel bir mağduriyetin ötesine geçerek dünyanın her yerinden kadınlara cesaret vermeyi amaçladı. Fransa’da ve dünyada kadınlar, Gisèle Pelicot’nun kararlı duruşuyla yaptığı dayanışma çağrısına karşılık verdi. Dava, karanlık bir gerçeği açığa çıkarırken, utancın yer değiştirdiği, adaletin yeniden tanımlandığı ve dayanışmanın ses bulduğu bir hareketin de kapısını araladı. Bu mücadele, bireysel bir travmadan evrensel bir farkındalık çağrısına dönüştü.
Yargılamaların, 20 Aralık’ta sona ermesi beklenirken dosyada 22 sanığın kimliği ise tespit edilebilmiş değil. Failler ağırlaştırılmış tecavüz suçlamasıyla yargılanırken suçun organize niteliğinin cezaları katlaması bekleniyor.