Zorunlu eğitim tartışması ile ne amaçlanıyor?
Eğitim öğretim yılının başından itibaren Milli Eğitim Bakanlığı’nın (MEB) temel gündemi zorunlu eğitim. Milli Eğitim Bakanı Yusuf Tekin’in basına yaptığı son açıklamalardan biri “Zorunlu eğitimin tartışılmasını istedik, tartışılıyor da.”
Zorunlu eğitim süresini tartıştırmak isteyen kim? Siyasi iktidar, MEB. Zorunlu eğitimi tartışan kim? Sermaye grupları, şirketleşmiş tarikat yapıları, STK, sendika, vakıf, dernek adı altında siyasi iktidar, sermaye yanlısı, taraftarı yapılar, isimler. Tartıştırılan kim? Okul çağında olan on sekiz yaş altı çocuklar.
23 yıldır sürdürülen eğitim politikaları sonucunda kamusal bir hak olan eğitimin hak olmaktan çıkarılması ile ilgili onlarca adım atıldı. Özel okulların kamu okullarına oranı ülke tarihinin en yüksek seviyesine ulaştı. Kamu okulları aidat, kulüp, kayıt parası gibi isimler adı altında paralılaştırıldı.
Maarif Platformu, Enderun Özgün Eğitimciler Derneği ve İstanbul Medeniyet Enstitüsü’nün bakanın açıklamaları ile eş zamanlı yaptığı son basın toplantısındaki açıklamalara baktığımızda zorunlu eğitim süresi tartışması ile artık eğitimin tamamen kamusal hak olmaktan çıkarılması, çocuk yaşta işçiliğin ve çocuk yaşta evliliklerin artışı amaçlanıyor. Bu yapıların kimlerden oluştuğuna, kimlerle görüşmeler yaptıklarına baktığımızda da yine aynı tablo karşımıza çıkıyor. Sermaye grupları, şirketleşmiş tarikat yapıları, STK, sendika, vakıf, dernek adı altında siyasi iktidar, sermaye yanlısı, taraftarı yapılar, isimler.
∗∗∗
Yoksulluğun, eşitsizliğin artışı, eğitimin paralılaştırılmasının ve laikliğin, bilimsel eğitimin reddedilişinin sonuçlarını en iyi anlatan yerler yoksulluğun ve muhafazakârlığın en yoğun olduğu yerler. Ayvansaray örneği gelinen vahim tabloyu en iyi anlatan örneklerden.
TÜİK’in eğitime dair kategorileri incelendiğinde Ayvansaray 15 yaşta kız çocuklar için “diplomasız okur-yazar” eğitim profilinin en yüksek temsil edildiği yer. Erkek çocuklar için ise yoğunluk ortaokul ve meslek okullarında. Ayvansaray’da okul öncesi bir tane dahi eğitim kurumu yok.
Yoksulların, emekçilerin kız çocukları diplomasız okuryazar, erkek çocukları da yoksulların fıtratının gereği denilerek, kader denilerek rıza mekanizması olarak dinin araçsallaştırıldığı nesilden nesile devredilen açlık, yoksulluk sınırı altında çalışan işçiler.
Artık ülkemizde Ayvansaray gibi yüzlerce örnek var.
İstatistikler, TÜİK verileri gerçeği saklamanın bir örtüsü. Mevcut istatistiklerde İstanbul’da kız çocuklarının okullaşma oranı yüzde 91. Mahallelere göre okullulaşma oranları bilinmiyor, açıklanmıyor. Yoksul mahallelerde çocukların eğitime erişemediği, okul terklerinin arttığı kız çocuklarının bu yoksulluğu, yoksunluğu katbekat yaşadığı gerçeğinin üzeri örtülüyor. Yoksulsan ve bir de kız çocuğuysan ilk kaybeden oluyorsun.
∗∗∗
Yıllardır feryat figan eğitim oranı arttıkça oylarımız düşüyor gibi onlarca cümle kurdular. Şimdi ülkemizin en büyük okul terklerinin artmasına, onlarca çocuğun iş cinayetlerinde yaşamını kaybetmesine rağmen okulla çocukların bağını daha fazla koparmanın, daha fazla çocuk işçi yaratmanın hazırlığını yapıyorlar. Ne kadar az eğitime erişim AKP için o kadar oy. Ne kadar az eğitime erişim sermaye için o kadar fazla ucuz hatta bedava iş gücü. Ne kadar az eğitime erişim şirketleşmiş tarikat yapıları için o kadar fazla çocuk yaşta işçi, o kadar fazla çocuk yaşta evlilik, o kadar fazla tarikat yapılarına, yurtlarına, 4-6 yaş Kuran kurslarına yoksulluktan kaynaklı zorunlu bırakılan çocuklar.
Zorunlu eğitim süresi tartışması ile amaçlanan “eğitim devlete masraf” denilerek eğitime sadece eğitimi parayla satın alabilen ulaşsın. Emekçilerin, yoksulların çocukları aile yılı, doğurganlık azalıyor vaveylaları eşliğinde çocuk yaşta işçi olsun, çocuk yaşta evlensin. Yoksulluktan, çaresizlikten kaynaklı imam hatiplere, tarikatlara, tarikat yurtlarına mecbur kalsın.
2025-2026 eğitim yılının başında MEB Şurası’nın toplanıp zorunlu eğitimin kısaltılması ile ilgili kararlar alacağı konuşulmaya, konuşturulmaya başladı. Atı alan Üsküdar’ı geçmeden eğitimde birleşik muhalefet zeminlerini oluşturmak ve büyütmek tek çıkış yolu.