Ebeler açlık sınırında yaşıyor
AKP’nin ‘Sağlıkta Dönüşüm Programı’ ile birlikte çalışma koşullarının daha kötüye gittiğini, açlık sınırında maaş aldıklarını vurgulayan ebeler, sorunlarına çözüm bekliyor. Ebeler “Emekliliğe yansıyan ücret istiyoruz’’ diyor.
Sibel BAHÇETEPE
Ülkede 60 bine yakın ebe bulunuyor. Bu sayının 56 bini Sağlık Bakanlığı bünyesinde görev yaparken, 4 bin kadarı özel sektör ve üniversitelerde çalışıyor. Açlık sınırında yaşadığını söyleyen ebeler “10-11 bin TL civarında emekli maaşına mahkûm bırakıldık. Bizler emekliliğe yansıyacak temel ücretlendirme istiyoruz” dedi.
21-28 Nisan ülkemizde Ebeler Haftası olarak kutlanıyor. 5 Mayıs ise Dünya Ebeler Günü.
KUTLAMA YAPAMIYORUZ
“Kutlama yapmayı uzun yıllardır bıraktık” diyen ebeler, yaşadıklarını BirGün’e anlattı. Sağlık ve Sosyal Hizmet Emekçileri Sendikası (SES) Alanya Temsilciliği Eşbaşkanı, 33 yıllık ebe Zehra Yiğit Ayata, “Bizler kutlama yapacak pozisyonda değiliz. Hem ücretlerimizin azalması, hem çalışma koşullarımızın ağırlaşması, hem güvenli iş yerlerinde çalışmıyor olmamız, mobbing, baskı, mesleki bağımsızlığımızın ortadan kalkması ile birlikte birilerinin yardımcısıymışız gibi bir konum biçilen meslek grubu haline geldik’’ dedi. Sağlıkta Dönüşüm Programı’nın en fazla mağdur olan meslek grubundan birinin de ebeler olduğunu anlatan Ayata “Tarihsel süreçte baktığımızda doğum yaptıran ebeler çok önemseniyor, hatta hemşire okullarından önce ebe okulları kurulmuştu. Bugün ise hem mesleki bağımsızlığımız gitti, hem iş yükü arttı’’ diye konuştu. Ayata, özetle şunları söyledi: ‘‘Ebe ve hemşire arkadaşlarımız İsviçre çakısı gibiyiz. Her bölüme monte edilen, görev tanımımız dışında, yeri geldiğinde acilde, yeri geldiğinde kan almada, yeri geldiğinde yoğun bakımda, yeri geldiğinde ameliyathanede çalıştırılan bir meslek grubu haline geldik. Peki bu kadar iş yükünün altında ücretlerimiz ne kadar? Emekliliğe yansıyan ücretlerimiz çok az. Bugün üniversite mezunu bir ebenin aldığı maaş ve emekliliğe yansıyan ücreti 10-12 bin TL arasında. Hatta o kadar bile değil. Ben 33 yıllık ebeyim ve 17 bin TL kadar maaş alıyorum. Bu paranın içinde emekliliğe yansımayan 6 bin TL kadar sabit ek ödeme var. Emekliliğe yansıyan temel ücretim 10-11 bin TL arasında. Biz hastanede çalışan ebeler beş kalemde bir ücret alıyoruz ve bunların hiç biri emekliliğe yansımıyor. Bunlar sabit ek ödeme, sabit teşvik, doktorun ve hastanenin yaptığı gelir durumuna göre ödeme, fazla mesai gibi. Ebelerin de ve diğer sağlık alanında çalışanlarının da birinci talebi emekliliğe yansıyan temel ücrettir.’’
SES Ankara Şubesi Eş Başkanı Kubilay Yalçınkaya ise ebelerin Türkiye sağlık sistemin en eski mesleği olmasına rağmen her geçen gün daha fazla görmezden gelinen bir meslek haline geldiğini söyledi.
GÖRMEZDEN GELİNİYORLAR
Yalçınkaya, özetle şöyle dedi: “Ebeler temel çalışma alanı olan aile sağlığı merkezinde günlük fitre bedelinin altında bir kilogram soğan parasına denk gelen teşvik ve destek ödemesine çalıştırılıyor. Türkiye’de her geçen gün daha fazla şekilde çalışma alanları sınırlandırılan ebe mesleği çalışma alanı olarak kamusal hizmete sıkışmış durumdadır. Sağlık ocağı sisteminde dönüşüm, sağlık ocağı ve sağlık evlerin kapatılması, kadın doğum hastanelerinde verimlilik gerekçesiyle kapatılması çalışma alanlarını daha da daraltmıştır. Bugün aile hekimliğinde 40-60 arası hasta bakan ebe aylık 251 TL teşvik ödemesi, 503 TLdestek ödemesi almakta. Bugün yarı zamanlı yada zamanlı aile sağlığı merkezlerinde çalışma yürüten arkadaşlarımız asgari ücret ve altında gelire mahkum edilmektedir. Lse mezunu emekli ebeler açlık sınırında 10 bin 500 TL civarında emekli maaşına mahkûm bırakılmıştır. Ebe sayısı yetersizliği nedeniyle nöbet tutan arkadaşlarımız ise saatlik nöbet ücretleri 32 TL olup, icap nöbetin ise saatlik karşılığı 13 TL’dir.’’
Günün Manşetleri için tıklayın