Seçim güvenliğine gece yarısı darbesi
AKP ve MHP’nin ittifak teklifi, tek gecede TBMM’den geçirildi. Fiilen yok edilmiş olan seçim güvenliği, geçen teklifle birlikte yasal olarak da ortadan kaldırıldı
AKP ve MHP’nin ortaklaşa hazırladığı siyasi partilerin seçimlerde ittifak yapmasına olanak tanıyan kanun teklifi, Meclis’te 18 saatlik mesai yapılarak AKP ve MHP’li vekillerin oylarıyla geçirildi. Teklif, seçim güvenliğini de derinden etkileyecek maddeler nedeniyle muhalefetten sert eleştiriler alıyordu.
21 Şubat’ta TBMM’ye sunulan ve alt komisyon ile Anayasa Komisyonu görüşmeleri teklifi hazırlayan partiler tarafından hızla sona erdirilen ‘Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanun İle Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi’, önceki gün Meclis Genel Kurulu’nda görüşüldü. MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli, görüşmeleri başından sonuna kadar izledi.
TBMM Genel Kurulu, seçim ittifakı teklifini görüşmek üzere önceki gün saat 13.59’da açıldı. Genel Kurul dün sabah saat 09.41’de kapandı. Yaklaşık 18 saatlik aralıksız mesaiyle AKP ve MHP, ortaklaşa hazırladıkları seçim ittifakı teklifini Meclis’ten geçirdi.
AKP ve MHP konuşmadı
CHP ve HDP’li milletvekilleri, görüşmelerin TBMM TV’nin yayında olmadığı gün ve saatlerde yapılmasına sert tepki gösterdi.
AKP ve MHP, teklifin hızla yasalaşması için söz haklarını kullanmadı. CHP İstanbul Milletvekili İlhan Cihaner, bu duruma tepki göstererek daha önce dile getirdiği ‘Meclis’i aktif boykot’ önerisini tekrarladı.
Meclis’teki görüşmelerde konuşan CHP Grup Başkanvekili Özgür Özel de, söz konusu teklifin AKP-MHP anlaşmasıyla oldu-bittiye getirilmeye çalışıldığını ve seçim güvenliğinin rafa kaldırıldığını söyledi. Özel, AKP ve MHP tarafından teklif görüşmelerin hafta boyunca süreceğine dair açıklamaya rağmen bir gecede Meclis’ten geçirilmeye çalışılmasına da tepki gösterdi. Özel, “Bunu Adalet ve Kalkınma Partili milletvekillerinin şaşkınlıklarından ve bize sormalarından öğrendik. Söz aldığımızda ‘Buna biraz önce karar verdik’ dediler. Pazartesi gününü, Meclis TV yayınının olmadığı bir günü tercih etmişlerdi” diye konuştu.
Teklifin sabah karşı Genel Kurul’dan geçirilmesi üzerine AKP ve MHP grupları haftalık toplantılarını iptal etti. Meclis’te aç-kapa yaparak çalışmadı.
Çam’a saldırı
Teklifin görüşüldüğü süreçte zaman zaman gerginliklerin yaşandığı Meclis’te, oylamaya geçileceği sırada ise bir gerginlik yaşandı. Kürsüde konuşma yapan CHP İzmir Milletvekili Musa Çam, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın başbakan olduğu dönemde MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli için söylediği bir sözü hatırlattı. Erdoğan, ilgili sözlerinde Bahçeli’ye “O zürriyet sahibi değil. Ne anlar çoluktan çocuktan. Ne anlar” demişti.
Çam’ın sözlerine AKP ve MHP milletvekilleri tepki gösterdi. Çam’ı kürsüden indirmeye çalışan AKP ve MHP’li milletvekillerini CHP’li milletvekilleri engelledi. Bunun üzerine oturuma ara verildi.
Oturum yeniden başladıktan sonra Musa Çam’a sözleri nedeniyle TBMM’den 3 birleşim çıkarma ve ödenek kesintisi cezası verildi.
Oturum sonrası gerginlik büyüyerek, Meclis kulisinde devam etti.
MHP’li milletvekilleri Musa Çam’a yumrukla darp etti. Saldırı, diğer milletvekillerinin araya girmesiyle son buldu.
‘Beni linç edeceklerdi’
Yaşananlarla ilgili Sözcü gazetesinden Başak Kaya’ya konuşan CHP Çam, “Ben Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın, Devlet Bahçeli’ye geçmişte sarf ettiği ‘Zürriyetsiz’ sözünü hatırlattım. Bu kadar ağır ithamlardan sonra böyle bir ittifakın kurulabilmesini anlayamadığımı söyledim. Bu sözleri hatırlatmam, AKP’lileri rahatsız etti ve üzerime geldiler. Onlara MHP’liler de eklendi. Bana karşı linç girişiminde bulundular” dedi.
MHP Grup Başkanvekili Erkan Akçay ise, yaşananlara dair, “CHP milletvekilleri adeta birer sokak militanı gibi hareket etmişlerdir. Biz kavga etmek istemiyoruz. Neticede CHP başlattı” dedi.
***
‘İttifak’ düzenlemesi neler getiriyor?
»Seçime girme yeterliliğini saylayan siyasi partiler seçimlere ittifak yaparak girebilecek ya da başka bir partinin listesinden milletvekili adaylarını gösterebilecek.
»İttifak yapan siyasi partilerin aldıkları geçerli oyların toplamının yüzde 10’u geçmesi halinde, bu siyasi partilerin her biri barajı geçmiş olacak.
»Seçime girme yeterliliğini saylayan siyasi partiler seçimlere ittifak yaparak girebilecek ya da başka bir partinin listesinden milletvekili adaylarını göster bilecek.
»İttifak yapan siyasi partilerin aldıkları geçerli oyların toplamının yüzde 10’u geçmesi halinde, bu siyasi partilerin her biri barajı geçmiş olacak.
»Seçim ittifakı yapan partiler oy pusulasında ittifak başlığı altında kendi isim ve amblemleriyle yer alacak.
»İttifaka, partilerden birine veya her ikisine de mühür basılan pusulalar geçerli sayılacak.
»Hastalığı veya engeli sebebiyle yatağa bağımlı olan seçmenler için seyyar sandık kurulu oluşturulacak.
»Mühürsüz zarf ve oy pusulaları, YSK filigranı taşımaları durumunda geçerli kabul edilecek.
»Aynı binada oturan seçmenler aile bütünlükleri korunarak aynı seçim bölgesinde kalmak şartıyla farklı sandık bölgelerine kayıt yaptırabilecek.
»Sandık Kurulu başkanları kamu görevlileri arasından belirlenecek.
»Cumhurbaşkanlığı ve Meclis seçimlerinde oy pusulaları aynı zarfa konulabilecek.
»Sandık çevresinde bir sorun yaşandığında Sandık Kurulu Başkanı ve üyeleri dışında seçmenler de bizzat başvuru yaparak kolluk gücü çağırabilecek.
»Sandıklar hakkında güvenlik gerekçesiyle birleştirilerek taşıma kararı verilebilecek.
»Mahalli idarelerde seçilme yaşı 18’e indirilecek.Seçim ittifakı yapan partiler oy pusulasında ittifak başlığı altında kendi isim ve amblemleriyle yer alacak.
»İttifaka, partilerden birine veya her ikisine de mühür basılan pusulalar geçerli sayılacak.
»Hastalığı veya engeli sebebiyle yatağa bağımlı olan seçmenler için seyyar sandık kurulu oluşturulacak.
»Mühürsüz zarf ve oy pusulaları, YSK filigranı taşımaları durumunda geçerli kabul edilecek.
»Aynı binada oturan seçmenler aile bütünlükleri korunarak aynı seçim bölgesinde kalmak şartıyla farklı sandık bölgelerine kayıt yaptırabilecek.
»Sandık Kurulu başkanları kamu görevlileri arasından belirlenecek.
»Cumhurbaşkanlığı ve Meclis seçimlerinde oy pusulaları aynı zarfa konulabilecek.
»Sandık çevresinde bir sorun yaşandığında Sandık Kurulu Başkanı ve üyeleri dışında seçmenler de bizzat başvuru yaparak kolluk gücü çağırabilecek.
»Sandıklar hakkında güvenlik gerekçesiyle birleştirilerek taşıma kararı verilebilecek.
»Mahalli idarelerde seçilme yaşı 18’e indirilecek.