İşçiler hakkını grevle aradı
Emek Çalışmaları Topluluğu 2022’deki grevlere ilişkin rapor hazırladı. 2022’de 197 grev gerçekleşirken bunların yüzde 91’ini yasal olmayan grevler oluşturdu. En çok grev örgütleyen sendika ise DİSK oldu.
Emek Çalışmaları Topluluğu 2022’ye ilişkin Uluslararası Grev Raporu’nu yayımladı. Raporda Türkiye’ye dair de çarpıcı veriler yer aldı. Rapora göre en çok grev sanayi sektöründe yaşandı. Diğer ülkelerden farklı olarak eğitim en az grevin yaşandığı alan oldu.
Rapor kapsamında ABD, Çin, İtalya, Şili ve Türkiye incelendi. Rapora göre Türkiye’de 2022 yılında 197 grev gerçekleşti. Bu sayı 2015’ten sonra rekor oldu. Raporda bu durum “Grevlerde 2022’de yaşanan artış, enflasyon nedeniyle ücretlerde yaşanan inanılmaz erozyona karşı savunmacı bir tepki olarak okunabilir” ifadeleriyle açıklandı.
Rapora göre grevlerin sektörleri ise şöyle oldu:
• Sanayi: %65
• Taşımacılık ve depolama: %9
• Belediye çalışanları: %6
• Sağlık: %5
• Maden: %3
• Diğer: %5
Raporda öne çıkan veriler şöyle:
• Grevlerin yalnızca yüzde 18'i işyerinde yetkili olan sendikalar tarafından örgütlendi.
• Grevlerin sadece yüzde 42'si bir sendika tarafından organize edildi. Yüzde 58’i herhangi bir sendikanın öncülüğü olmaksızın, işçiler tarafından örgütlendi.
• Sendikalar arasında en çok grevi DİSK’e bağlı sendikalar örgütlemiştir. DİSK'i, TÜRK-İŞ üyesi sendikalar takip etti.
• Belediye işçilerinin sendikası olan DİSK Genel-İş, diğer tüm sendikalardan daha fazla grev örgütledi.
• En geniş katılımlı grev Eğitim Sen, Eğitim-İş ve diğer bazı sendikaları tarafından birlikte yapıldı.
• Herhangi bir sendikaya bağlı olmayan sendikalar 2022 yılında tüm grevlerin yüzde 10'unu örgütledi.
• Yapılan grevlerin sadece yüzde 9’unu yasal grevler oluşturdu.
• Grevlerdeki ortalama süre 5 gün oldu.
• Grevlere katılımın yüzde 54’ü memur sendikaları tarafından gerçekleştirildi.
GREV KAZANDIRDI
Raporda ayrıca Şireci Tekstil’de yapılan greve katılan bir işçiyle de röportaj gerçekleştirildi. Birtek-Sen üyesi olan işçi yaşadıklarını şöyle anlattı: “Ayakkabıda biz küçük atölyelerde çalıştık, iki kişi çalışırdık. Kafamıza yatmadı mı başka atölyeye giderdik. Orada pek eylem görmedik. Buraya geldiğimde sordum, araştırdım, eylemler nasıl oluyordu, eksikler neydi, nerede yanlış yaptınız diye sorup öğreniyordum. Eksikler şuydu: Grevler kırılıyordu, moraller bozuluyordu. Moral çok önemli. Bir müdürün, bir amirin işçileri çağırıp da içeri alması gibi şeyler yaşanıyordu. Bunları 2022’deki grevlerde de gördük. Üçüncü grevde arkadaşları uyardım, ders alalım dedim, izin vermeyelim dedim. Grevin kırılmaması için kapıları özellikle tutmak gerekiyor. Spontane bir grev nihayetinde, sendika yok. Yani sendika var ama yetkili değil, üyesi az. Direniş her an kırılabilir, ince eleyip sık dokumamız lazım. 2023’teki grev 4-5 gün sürdü. . Bayram paramızı, alışveriş çekimizi de kazandık. Yazılı sözleşme yaptık. Yaptığımız eylem yasal değil. Üçüncü günden sonra işverenin işten çıkarma hakkı var. Ki zaten üçüncü günden sonra hepimizi, tam iki bin kişiyi işten attı fabrika. Biz orada yine arkadaşlara anlattık. Moral bozukluğunu aştık. Sonunda da tarihi bir kazanım oldu. Fabrikada 20 senedir çalışan abilerimiz vardı, hayatları boyunca böyle bir hak almamışlardı. Organize sanayiye örnek bir direniş sağladık. Geçmişteki hatalardan ders aldık. Ve o sayede kazandık. Grevin kırılmaması için elimizden geleni yaptık, grev kırılsa hepimizi tazminatsız atarlardı.”
Günün Manşetleri için tıklayın