İstanbul'da çocuk kütüphanelerinin durumu
Aydın İLERİ
Kütüphanecilik Bilim Uzmanı
Üsküdar Şemsipaşa İlçe Halk Kütüphanesine bağlı "23 Nisan Ulusal Egemenlik Çocuk Kütüphanesi", Kültür ve Turizm Bakanlığı Kütüphaneler ve Yayımlar Genel Müdürlüğü 27 Eylül 2013'de bakanlıktan onayı ile Üsküdar Belediyesine devredildi.
23 Nisan Ulusal Egemenlik Çocuk Kütüphanesi'nin yerine Üsküdar Çocuk Üniversitesi kuruldu. Üsküdar Belediyesi devraldığı çocuk kütüphanesinin yerine yeni bir çocuk kütüphanesi açmadı.
Geçtiğimiz günlerde yine Üsküdar Şemsipaşa İlçe Halk Kütüphanesine bağlı olan iki çocuk kütüphanesi "Mihrimah Sultan Çocuk Kütüphanesi" ve "Çinili Çocuk Kütüphanesi" sessiz sedasız bakanlık onayı ve protokolle Üsküdar Belediyesine devredildi. Çocuk Kütüphaneleri kapatıldı. Kütüphane binasından kitaplar ve kütüphane demirbaşları boşaltıldı.
Son olarak yine Üsküdar Şemsipaşa İlçe Halk Kütüphanesine bağlı olan İstanbul'da örnek çocuk kütüphanesi olarak aktif faaliyet gösteren Selimiye Çocuk Kütüphanesi’nin bugünlerde protokolle Üsküdar Belediyesine devredilmesi hazırlanıyor.
Bu devir de gerçekleşirse Üsküdar'da Şemsipaşa İlçe Halk Kütüphanesine bağlı hizmet veren dördüncü kütüphane de kapanacak.
Birde 2019 yılında kapatılan, akıbetini öğrenemediğimiz Beşiktaş İlçesi Levent İlköğretim Okulu içinde hizmet veren İstanbul Beşiktaş Levent-Fatma Banat Çocuk Kütüphanesi var.
Birisi 2013 yılında, birisi 2019 yılında, diğerleri 2021 yılında Kültür ve Turizm Bakanlığı Kütüphaneler ve Yayımlar Genel Müdürlüğü tarafından dördü Üsküdar Belediyesine protokolle devredilerek 9 yıl sonunda İstanbul'da toplamda 5 çocuk kütüphanesi kapatılmış olacak.
ÜÇÜNÜN BİNASI TARİHİ BİNA
Üsküdar'daki çocuk kütüphanelerinin üçü; Mihrimah Sultan Çocuk Kütüphanesi, Çinili Çocuk Kütüphanesi, Selimiye Çocuk Kütüphanesi tescilli tarihi binalarda hizmet veriyordu.
Yıllardır Üsküdar da çocuklara kütüphane hizmet veren, çocuk kütüphaneleri ile özdeşleşen binaların ne amaçla kullanılacağı da merak konusu.
Dördü kapatılan, biride bugünlerde kapatılmaya hazırlanan bugünlerde Türkiye çocuk nüfusunun en fazla olduğu İstanbul'da Kültür ve Turizm Bakanlığına bağlı müstakil binalarda hizmet veren 3 kütüphane kalacak. Kalan üç kütüphanenin birisi de yıllardır geçici kapalı.
"Yeni Kütüphane Paradigması" ile sürekli övünen Kültür ve Turizm Bakanlığı Kütüphaneler ve Yayımlar Genel Müdürlüğü, AVM Kütüphaneleri, Bebek Kütüphaneleri vb. "popülist" projelerle ülke genelinde ve İstanbul'da çalışmalarını sürdürürken, yıllardır İstanbullu çocuklara hizmet veren çocuk kütüphanelerini, belediyeye devrederek /kapatarak neyi amaçladığını kütüphaneci bakış açısı ile anlam veremiyoruz.
2013 yılında devredilen kapatılan çocuk kütüphanesinin 9 yıldır açılmadığı ortada.
Hal böyle iken yeni devredilen/kapatılan kütüphanelerin akıbetini tahmin etmek çok zor değil.
Adı üstünde "Kütüphaneler ve Yayımlar Genel Müdürlüğü" olan müdürlük, yeni kütüphaneler açarak halkın bilgi ihtiyacını, nitelikli kütüphaneler kurarak, işleterek karşılaması gerekirken "kütüphaneleri devredecekse" varlık nedenini sorgulamak gerekir.
Nitelikli kütüphaneler herkesin hakkıdır.
Topluma ve çocuklara nitelikli kütüphane olanakları sağlayacak temel kurum "Kütüphaneler ve Yayımlar Genel Müdürlüğü"dür.
Üsküdar'daki devredilen/kapatılan çocuk kütüphaneleri bir an önce çocuk kütüphanesi işleviyle yeniden açılmalıdır.
İstanbul'da örnek çocuk kütüphanesi olarak aktif faaliyet gösteren, çocuk kullanıcılar tarafından yoğun ilgi gören "Selimiye Çocuk Kütüphanesi"nin devri durdurulmalıdır.
Nitelikli kütüphaneler toplumda fırsat eşitliği yaratacak kurumlardır.
İlgili müdürlük temel görevi gereği tüm Türkiye’ye ve İstanbul halkına nitelikli daha fazla kütüphane açmalıdır.
Kütüphanelerin kapatıldığı, devredildiği, geçici kapalı tutulduğu, her türlü bilgiye erişimin zorlaştığı ve ülkede yaşanan ekonomik krizin derinleştiği eşitsizlik ortamında 29 Mart- 2 Nisan tarihleri arasında 57.'si kutlanacak Kütüphane Haftasının coşkusuna gölge düşecektir.
Buruk ve eksikliklerle kutlanacaktır.
En büyük, en coşkulu kutlama topluma, çocuklara, gençlere nitelikli, donanımlı kütüphane hizmeti sunmaktır.