'Normalleşme süreci': Ülkeler hangi adımları atıyor, DSÖ'nün kriterleri neler?
Koronavirüs sürecinde bazı ülkeler 'normalleşme' adımları atmaya başladı. Günlük ölü ve yeni vaka sayısındaki gerileme, normalleşme sürecine dönülebileceği düşüncesine yol açarken, Dünya Sağlık Örgütü tedbirlerin gevşetilmesine ilişkin adımların, ülkelere önerdiği kriterler dikkate alınarak uygulanması gerektiğini vurguladı
HABER MERKEZİ
Koronavirüs salgınında dünya genelinde vaka sayısı 3 milyon 800 bine, yaşamını yitirenlerin sayısı ise 264 bine ulaşırken, salgınıyla mücadelede alınan önemler, bazı ülkeler tarafından gevşetilmeye başlandı.
Bu ülkelerdeki günlük ölü ve yeni vaka sayısındaki gerileme, normalleşme sürecine dönülebileceği düşüncesine yol açtı. Ancak Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) tedbirlerin gevşetilmesi konusunda önemli uyarılarda bulunuyor.
AVUSTURYA'DA PASKALYA SONRASI İLK ADIM
Avusturya, Paskalya tatili sonrasında virüse karşı alınan bazı kararları gevşeterek, normalleşme yolunda ilk adımı attı.
Avusturya'da,14 Nisan'dan itibaren 400 metrekarenin altındaki iş yerlerinin faaliyete geçmesine izin verilirken, park ve bahçeler de halkın hizmetine açıldı.
Ülkede, 2 Mayıs itibarıyla alışveriş merkezleri, kuaförler ve çeşitli iş yerlerinde yeniden işbaşı yapılacağı duyuruldu.
Farklı spor dallarındaki profesyonel sporcular ile Birinci Futbol Ligi takımlarının yeniden antrenman yapmalarına izin verildi. Ayrıca 1 Mayıs itibarıyla tenis, golf, binicilik gibi dış mekan sporlarına da izin verileceği açıklandı.
Restoranlar için verilen açılış tarihi ise mayıs ortası.
İTALYA'DA NORMALLEŞME İÇİN '2. AŞAMA' PLANI
Avrupa'da Covid-19'dan en çok etkilenen ülkelerin başında gelen İtalya'da, günlük ölü ve vaka sayılarında yaşanan gerilemeyle kademeli normale dönüş de tartışılmaya başlandı.
İtalyan hükümeti, "2. Aşama" olarak tanımladığı normale dönüşün ilk adımını 14 Nisan'da kısmen başlatmıştı.
Zorunlu ihtiyaçlar dışında evde kalınması, okulların kapatılması, hayati olmayan tüm üretim faaliyetlerinin durdurulması gibi sıkı tedbirlerin devam ettiği İtalya'da, hükümet son çıkardığı kararnameyle, kitapçılar, bebek ve çocuk ürünü satan iş yerlerinin açılması kararı aldı.
Kararnamede, ormancılık faaliyetleri, ahşap endüstrisi ile tarımsal üretimi de kapsayan sıkı tedbirler gevşetilerek, bu sektörlerin faaliyete geçmesine yeşil ışık yakıldı.
Bilgi işlem sektöründe imalat yapan şirketler de üretime dönmüş durumda.
FRANSA DA ÖNLEMLERİ 11 MAYIS'TAN İTİBAREN KADEMELİ KALDIRACAK
Fransa, Covid-19 tedbirlerinin 11 Mayıs'tan itibaren kademeli olarak kaldırılmasına karar verdi.
Serbest dolaşımın sınırlandırılmasının 11 Mayıs'ta kaldırılması kararlaştırılırken, aynı tarihten itibaren kreş, ilk ve ortaokullar kademeli ve isteğe bağlı olarak açılacak. Bir sınıfta en fazla 15 öğrenciye izin verilirken hijyen kurallarının yanı sıra ortaokulda maske kullanımı zorunlu olacak.
Ülkede 11 Mayıs'ta kafe ve restoranların dışında iş yerleri, mağazalar, küçük müzeler ve kütüphaneler açılacak.
Toplu taşıma araçlarında ve taksilerde maske takmanın zorunlu olacağı ülkede 100 kilometrenin üzerindeki seyahatlere zorunlu hallerde izin verilecek.
TÜRKİYE'DE KUAFÖRLER VE AVM'LER AÇILIYOR
AKP Genel Başkanı ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, pazartesi günü kabine toplantısının ardından 'normalleşme' adımlarını açıklamıştı. Erdoğan'ın açıklamalarına göre normalleşme takvimi şöyle:
65 yaş üstüne sokak izni: 21 Mart'tan bu yana sokağa çıkma sınırlaması getirilen 65 yaş ve üstü yurttaşlara, sokağa çıkma sınırlaması olan günlerin birinde 4 saat boyunca sokağa çıkma izni verilecek. Bu kapsamda ilk uygulama 10 Mayıs Pazar günü başlayacak ve 65 yaş üzerindeki yurttaşlar, yürüme mesafesinde dolaşmak koşuluyla, 11.00-15.00 saatleri arasında dışarıya çıkabilecek.
20 yaş altı iki grup halinde uygulanacak: 3 Nisan'dan bu yana sokağa çıkma sınırlaması bulunan 20 yaş altındakiler de haftanın 1 günü sokağa çıkabilecek. Buna göre 0-14 yaş grubundakiler 13 Mayıs Çarşamba günü, 15-20 yaş grubundakiler de 15 Mayıs'ta 11.00-15.00 saatlerinde, yürüme mesafesinde olmak koşuluyla sokağa çıkıp hava alabilecek.
7 ilde seyahat sınırlaması kaldırıldı: Antalya, Aydın, Erzurum, Hatay, Malatya, Mersin ve Muğla'ya seyahat sınırlaması kaldırıldı. Her hafta illerle ilgili değerlendirme yapılıp, gelişmelere göre karar verilecek. Ankara, İstanbul, İzmir ve Zonguldak'ın da aralarında bulunduğu 24 ile yönelik şehirlerarası seyahat sınırlamasının süresi ise 15 gün süreyle uzatıldı. Ankara, İstanbul ve İzmir'de taksilere uygulanan tek çift plaka uygulaması, 5 Mayıs itibariyle kaldırıldı.
Kuaför ve AVM'ler 11 Mayıs'ta açılıyor: Berber, kuaför, güzellik salonları ile AVM'ler 11 Mayıs'tan itibaren hizmet verebilecek. Giyim eşyası, ayakkabı, çanta, zücaciye gibi ürünlerin satıldığı işletmeler, belirlenen şartlara uymak kaydıyla 11 Mayıs'ta hizmete açılabilecek.
Terhisler 31 Mayıs'ta: Salgın nedeniyle 1 ay ertelenen askerlik terhis işlemleri 31 Mayıs'ta başlayacak. Milli Savunma Bakanlığı'nın atama, görevlendirme ve personel temin faaliyetleri 1 Haziran'da, celp işlemleri 5 Haziran'da, bedelli askerlik işlemleri 20 Haziran'da yeniden başlayacak.
Sınav tarihleri değişti: Salgın nedeniyle 25-26 Temmuz'a ertelenen yükseköğretim kurumlarına giriş sınavı, 27-28 Haziran'a çekildi. Normal takvime göre 7 Haziran'da yapılması planlanan liselere giriş sınavı 20 Haziran, askeri öğrenci sınavı 14 Haziran'da yapılacak. Üniversiteler 15 Haziran'da akademik takvime dönecekler.
Adliyeler 15 Haziran'da çalışmaya başlayacak: Adliyeler ara verilen duruşma, keşif, uzlaştırmacı görevlendirmesi, icra iflas takibi dahil, bütün işlemlerine 15 Haziran itibariyle yeniden başlayabilecek.
İSPANYA'DA NORMALLEŞME 4 MAYIS'TA BAŞLADI
İspanya hükümeti normalleşme sürecini 4 aşamada hayata geçireceğini duyurdu.
4 Mayıs'tan itibaren kademeli normalleşme sürecinin başlatıldığı İspanya'da, 11 Mayıs Pazartesi gününden itibaren ikinci aşamaya geçilmesi öngörülüyor.
İspanya'da Covid-19'dan en fazla ölü ve vaka sayısının olduğu Madrid'de özerk yönetim hükümeti 11 Mayıs'ta ikinci aşamaya geçme kararı aldı.
Ekonomik ve sosyal yaşamda geçilecek ikinci aşamayla birlikte, restoran ve barların sadece teraslarını yüzde 50 kapasiteyle açmalarına, açık pazar alanlarının yüzde 25 kapasiteyle açılmasına, otellerin ortak alanların kullanılmaması şartıyla kısıtlı olarak hizmet vermeye başlamasına, müze, kütüphane gibi kültürel yerler ile dini ibadet alanlarının 3'te 1 kapasiteyle açılmasına, profesyonel spor dallarında antrenmanlara başlanmasına, alışveriş merkezleri dışında kalan küçük işletmelerin dükkanlarında sınırlı sayıda müşteri kabul ederek çalışmalarına izin veriliyor.
Yeni aşamaya geçilecek olan tüm kapalı alanlarda maske kullanılması, hijyen şartlarının yerine getirilmesi ve sosyal mesafenin korunması şart koşuluyor.
İspanya Meclisi, 14 Mart'tan beri uygulanan olağanüstü hali 24 Mayıs'a kadar uzatmıştı.
DANİMARKA'DA İKİNCİ ADIM: AVM VE KAFELER YENİDEN AÇILIYOR
11 Mart ve sonrasında alınan sert tedbirlerle Covid-19’un yayılmasının önüne geçmek isteyen ülkede, 15 Nisan’dan itibaren normal hayata dönüş için adımlar atıldı.
Kreşlerin ve okulların 5'inci sınıfa kadar açıldığı ülkede kuaförlerin de dahil olduğu işletmelerin yeniden açılmasına izin verildi, mahkemeler de açıldı.
Danimarka’da koronavirüs önlemlerinin gevşetilmesi kapsamında ikinci adım olarak dükkân, AVM, restoran ve kafeler pazartesi gününden itibaren yeniden açılıyor. Danimarka Başbakanı Mette Federiksen, ayrıca büyük sınıfların da yeniden okula başlayacağını duyurdu.
Hükümet, muhalefet partileriyle mevcut kuralların esnetilmesi konusunda ortak bir plan oluşturmak için görüşmeleri sürdürüyor. Atılacak yeni adımların pazar günü kamuoyuna duyurulması bekleniyor.
HOLLANDA'DA TEDBİRLER GEVŞETİLİYOR
Hollanda hükümeti 6 Mayıs'ta, ülkede Covid-19 nedeniyle vefat edenlerin sayısında düşüş yaşanmasından dolayı önlemlerin 1 Eylül'e kadar 1,5 metre mesafe ve hijyen kurallarına uyma şartıyla aşamalı gevşetileceğini açıkladı.
Açıklamaya göre, 11 Mayıs'tan itibaren berber, güzellik salonu ve kuaför gibi yakın temasta bulunulan iş yerleri yalnızca randevu ile çalışacak.
Aynı tarihten itibaren kreşler, özel eğitim merkezleri, kütüphaneler de açılacak ve yetişkinler temasta bulunmadan açık alanlarda spor yapabilecek. 18 yaş altındakiler ise 28 Nisan'dan itibaren açık alanlarda spor yapabiliyor.
Mümkün olduğu takdirde 1 Haziran'dan itibaren restoran, kafe, müze ve sinemalar açılacak fakat personelle beraber en fazla 30 kişi içeride bulunabilecek.
Ortaöğretim kurumları da bu tarihten itibaren eğitime başlayacak, liseler 15 Haziran'dan itibaren eğitime başlayacak.
İbadethane, cenaze ve düğünlerde 1 Temmuz'dan itibaren 100 kişi bir araya gelebilecek. Ülke içindeki tatil yerleri de bu tarihte açılacak. Restoran ve kafeler ise aynı tarihten itibaren 100 kişiye hizmet sunabilecek.
1 Eylül'den itibaren ise tüm spor alanları ve spor okulları açılacak.
Bakımevinde kalan yaşlılara ziyaret kısıtlaması ise 20 Mayıs'a kadar sürecek.
ALMANYA'DA TEDBİRLER GEVŞETİLMEYE DEVAM EDİYOR
Almanya'da koronavirüs tedbirlerinin gevşetilmesi kapsamında tüm mağazalar ve 11 Mayıs’tan itibaren de kreşler kademeli olarak açılacak.
Tedbirlerin gevşetilmesi kapsamında büyüklüğüne bakılmaksızın tüm mağazalar ve AVM’ler, hijyen ve sosyal mesafe kurallarına uymaları, müşteri girişlerinin kontrollü yapılması ve uzun kuyruklar oluşmasının engellenmesi şartıyla yeniden açılabilecek. Daha önce büyüklüğü 800 metrekareden küçük mağazaların açılmasına izin verilmişti.
Kreşlerin kademeli olarak 11 Mayıs'tan itibaren yeniden açılması kararı alınırken, bu bağlamda Aile ve Gençlik Bakanlığı'nın hazırladığı tasarının uygulanacağı, ayrıntıların eyaletler tarafından düzenleneceği belirtildi.
Öte yandan açık havada yapılan spor faaliyetlerine ve antrenmanlara sosyal mesafe kurallarına uyulması kaydıyla yeniden izin verilecek.
Huzurevleri, yaşlı bakımevleri ve hastanelerde bir kişinin belirli koşullarda bir yakınını ziyaret etme imkanı da sağlanacak.
Geçen hafta yapılan toplantılarda, ibadethanelerin, müzelerin, hayvanat bahçelerinin, berberlerin ve okulların açılmasına ilişkin düzenlemeler yapılmıştı.
Salgın sebebiyle mart ayı ortasında askıya alınan Almanya Birinci Futbol Ligi’nin (Bundesliga) 16 Mayıs’ta yeniden başlayacağı bildirildi.
HIRVATİSTAN'DA TEDBİRLER 3 AŞAMADA HAFİFLETİLECEK
Hırvatistan'da, Covid-19 tedbirlerinin üç aşamada hafifletileceği açıklandı.
Üç aşamalı programın ilki hayata geçirilen ülkede, 27 Nisan itibariyle ticari faaliyet yürüten mağazaların açıldı, bu uygulamadan alışveriş merkezleri içerisinde bulunan mağazaların hariç tutulduğu belirtildi.
Toplu ulaşımın da otobüslerle faaliyete başladı.
Hırvatistan'da kademeli olarak 11 Mayıs'ta da esneme koşulları uygulanmaya devam edecek.
SIRBİSTAN'DA SOKAĞA ÇIKMA YASAĞI KALKTI
Sırbistan'da 15 Mart'tan beri uygulanan olağanüstü halin (OHAL) kaldırılmasının ardından, sokağa çıkma yasağı da kalktı.
Başkent Belgrad'daki toplu taşıma araçlarının yeniden çalışmaya başlayacağı, ilk etapta yalnızca işe gidenler tarafından kullanılabileceği kaydedildi.
Pazartesi gününden itibaren kreşlerin yeniden açılmasına izin verilirken, okulların uzaktan eğitime devam edeceği aktarıldı.
Kamuya açık alanlarda maske ve eldiven takma zorunluğunun bulunduğu Sırbistan'da, düğün ve doğum günü gibi kutlamalar 15 Haziran'a kadar yasak olacak.
SLOVAKYA'DA OKULLAR KADEMELİ AÇILIYOR
Bugüne kadar 1445 vakanın tespit edildiği ve 25 kişinin hayatını kaybettiği Slovakya'da da tedbirler gevşetiliyor.
Slovakya Sağlık Bakanı Branislav Gröhling, salgın dolayısıyla kapatılan okulların kademeli olarak açılmasının planlandığını açıkladı.
İlk etapta anaokulu ve ilkokulların açılmasının planlandığını bildiren Gröhling, diğer sınıfların okula geri dönüşleri hakkında daha sonra karar verileceğini ifade etti.
Slovakya'da, açık spor alanları, restoranların teras bölümleri, kiliseler, müzeler ve bazı küçük alışveriş merkezlerinin de yeniden açılmasına izin verildi.
DÜNYA SAĞLIK ÖRGÜTÜ'NÜN KRİTERLERİ
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) Genel Direktörü Dr. Tedros Adhanom Ghebreyesus, koronavirüs önlemlerinin gevşetilmesi konusunda ülkelerin son derece dikkatli olmaları gerektiği uyarısında bulundu.
Ghebreyesus, DSÖ'nün İsviçre'nin Cenevre kentindeki merkezinde dün video konferans yöntemiyle basın toplantısı düzenledi.
Her geçen gün daha fazla ülkenin Covid-19 nedeniyle getirilen kısıtlamaları gevşetme konusunda değerlendirmeler yaptığını aktaran Ghebreyesus, DSÖ'nün bu konuda ülkelere önerdiği kriterlerin dikkate alınması gerektiğini vurguladı.
Ghebreyesus, bu kriterlerden bazılarını, Covid-19 taşıyıcılarının etkin gözetimi, izolasyon, temas takibi ve tedavi için sağlık sistemi kapasitelerinin mevcut olması, okul, iş yerleri ve insanların zorunlu olarak gittiği diğer alanlarda salgın riskinin en aza indirilmesi, riskin yönetilebilir olması ve toplumun salgın konusunda eğitilmesi olarak sıraladı.
Ülkelerin aldığı önlemlerin esnetilmesi konusunda uyarıda bulunan Ghebreyesus, "Ülkeler, geçiş dönemini son derece dikkatli bir şekilde ve aşamalı olarak yönetemezlerse, tecrit dönemine dönüş riski zaruri olacaktır" dedi.
Günün Manşetleri için tıklayın