Avrupa’nın havasını bu santrallar bozuyor
HABER MERKEZİ
Enerji konusunda faaliyet gösteren düşünce kuruluşu Ember, Avrupa'da kömürden elektrik üretimi kaynaklı hava kirliliğine ilişkin bir rapor hazırladı. İnsan sağlığına büyük tehdit oluşturarak ve erken ölümlere yol açan kirlilikte Türkiye ve Ukrayna ilk üç ülke arasında yer aldı.
Batı Balkanlar'da yer alan ülkeler, görece küçük ölçeklerine rağmen Türkiye ve Ukrayna’yı takip ediyor. Almanya ve Polonya gibi Avrupa Birliği ülkeleri ise azot (NOx) kirliliği açısından üst sıralarda kendisine yer buluyor. Raporda Avrupa Birliği içerisindeki 27 ülke, İngiltere, Enerji Topluluğu’na üye ülkeler ve Türkiye incelendi. Hava kirliliği verilerinin değerlendirildiği analizde kömür santralleri, üç kirletici (SO2, PM10, NOx) göz önünde bulundurularak sıralanıyor.
Yer alan bilgilerden bir bölümü şöyle:
● En büyük kirletici Ukrayna: Ukrayna’da faaliyet gösteren sekiz santral, PM10 açısından en fazla kirlilik yayan on santral arasında yer alıyor. Avrupa'nın havasını en çok kirleten santrallar arasında Türkiye'den Yatağan, Soma, Kangal, Seyitömer ve Tunçbilek bulunuyor.
● Havayı zehirleyenler: En fazla kükürt dioksit yayan on kömür santrali, Avrupa’nın SO2 emisyonlarının yaklaşık yarısına (yüzde 44) denk geliyor. Bu santrallerin üçer tanesi Sırbistan ve Türkiye’de, ikisi Bosna’da, birer tanesi de Ukrayna ve Makedonya’da.
● Limitlere uyum sağlamadılar: Batı Balkan ülkeleri 2019 yılında, Enerji Topluluğu üye ülkeleri için ulusal ölçekte belirlenmiş olan hava kirliliği emisyon limitlerine uyum sağlamadı. Avrupa’daki en kirli santraller sıralamasında birçok santrale sahip olan Ukrayna ise, ilginç bir şekilde Ukrayna için belirlenen tavan limitlerin oldukça altında kaldı.
● En kirli 30 santral: Avrupa'daki en kirli 30 kömür santralın neredeyse tamamı 30 yıldan fazla süredir faaliyet gösteriyor. Tek istisna olan Türkiye’de son on yılda inşa edilen bazı santrallar de listenin üst sıralarında kendisine yer buluyor.
● Kömür santrallarına teşvik: Ukrayna, Türkiye ve Batı Balkan ülkeleri, kömür santrallarına doğrudan veya dolaylı şekilde teşvik sağlıyorlar. Ancak bu teşvikler, bahsi geçen ülkelerin kömürü ikame edebilecek kadar yüksek potansiyele sahip yenilenebilir enerji kaynaklarına yönlendirilebilir.
Avrupa’nın havasını en çok kirleten santrallar arasında Türkiye’den Yatağan, Soma, Kangal, Seyitömer ve Tunçbilek yer alıyor.