10 balıktan 4’ünde mikroplastik var

Haber Merkezi

Doç. Dr. Ülgen Aytan, İzmit Körfezi’ndeki balıklar üzerine yaptıkları araştırmada 10 balıktan 4’ünde mikroplastik tespit ettiklerini bildirdi.

Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi Su Ürünleri Temel Bilimler Bölümü Deniz Biyolojisi Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Ülgen Aytan ve ekibi, İzmit Körfezi’nde balıklar üzerinde mikroplastikleri inceleme projesi yaptı.

AA’ya açıklama yapan Aytan, çalışma kapsamında büyük bir kısmı insanlar tarafından besin olarak tüketilen ve denizlerin biyojeokimyasal döngülerinde önemli bir fonksiyona sahip 12 balık türünü incelediklerini belirtti. Araştırma kapsamında incelenen kefal, kırlangıç, iskorpit, dil balığı ile pisi balıklarının tamamında mikroplastik bulundu.

25 MİLYONUN ATIĞI

İzmit Körfezi’nin; 1970’lerden itibaren, artan nüfus, sanayileşme ve gemi trafiği gibi faktörlerle kirlenmeye başladığın ve yaklaşık 25 milyonluk bir nüfusun drenaj noktası haline gelen Marmara Denizi’nin doğusunda yer aldığını ifade eden Aytan, plastiklerin de bu kirleticilerin başında geldiğini kaydetti.

Yaptıkları araştırmada plastikleri fiziksel ve kimyasal özelliklerine göre değerlendirdiklerini anlatan Aytan, şu bilgileri paylaştı: "Fiziksel özellikte en çok rastladığımız fiberlerdi. Bunların, çok büyük bir kısmı sentetik tekstilin yıkanması sonucunda ya da kullanılması esnasında aşınmaya bağlı olarak ortaya çıkıp rüzgarlar yoluyla kaynağından çok uzaklara taşınarak ya da sentetik tekstilin yıkanması sonucu kanalizasyon aracılığıyla deniz ortamına ulaşabiliyor. Maalesef atık su arıtma tesislerinde de çok büyük bir kısmı tutulamıyor. İncelenen balıkların sindirim kanalında parça ve film formunda da mikroplastiklere rastladık. Parça tipte mikroplastikler, deterjan şişesi gibi büyük boyutlu her türlü sert plastiğin parçalanması ile oluşan mikroplastikler... Film olarak adlandırdığımız, genellikle ambalaj ya da poşet olarak kullanılan, bükebildiğiniz yumuşak, şekil değiştirebilen mikroplastiklere de rastladık. 1950’lerde denize düşen plastikler parçalanmaya devam ediyor. Denize gönderilen plastik fiziksel, kimyasal, biyolojik birçok etki gösterdikten sonra, etkileri katlanarak sofraya dönüyor. İnsanlar için çok büyük bir tehdit haline geliyor." 

***

HEPSİNDE BULUNUYOR

İncelenen balık türlerine mikroplastik görülme oranı şöyle:

•Kefal, kırlangıç, iskorpit, dil balığı ile pisi balığı: Yüzde 100

•Barbun: Yüzde 80

•Mazak: Yüzde 53

•İstavrit: Yüzde 40

•Kaya balıkları: Yüzde 39

•Çırçır: Yüzde 28

•Trakonya: Yüzde 20

•Mezgit: Yüzde 10

***

NE YAPMALI?

•Acilen denizlere giren plastik azaltmalı ve mevcutları uzaklaştırmak için yeni teknolojiler geliştirmeli.

•Daha iyi katı atık yönetimi ve atık su arıtımına ihtiyaç var.

•Tek kullanımlık plastikler global olarak yasaklanmalı.

•Kişisel olarak da alışveriş tercihlerimizi iyi belirlemeliyiz.