10 yıl sonra bile ölümcül olabilir
İstanbul’da iki çocuğun kızamıktan hayatını yitirdiği ve vakaların artışa geçtiğinin ortaya çıkmasının ardından hekimlerin uyarıları sürüyor. Bakanlığa kızamık verilerini açıklaması çağrısı yapan hekimler “Kızamıkta, çocuk tamamen iyileşmiş bile olsa 8-10 yıl sonra felç ve ölüme götürebilir” dedi.
Sibel BAHÇETEPE
Kızamık vakalarındaki artış kontrolsüz göç, aşı karşıtlığı, eksik doz aşılar, bilim dışı açıklamalar gibi nedenlerden endişe verici boyuta ulaştı. 2019 yılında 40 binlerde olan aşı karşıtlığının günümüzde çok daha yükseldiğini belirten hekimler, "Kızamığın etkileri 8-10 yıl sonra bile çıkabilir. Çocuk hastalığı tamamen yenmiş bile olsa sonraki yıllarda bu hastalık, felç ve ölüme neden olabilir. Bu nedenle aşı çok önemli, aşı ile önlenebilir hastalık yüzünden çocuklarımızı kaybetmeyelim" dedi.
İstanbul'da iki çocuğun kızamıktan hayatını kaybettiğinin ortaya çıkması ve hastalığın salgın boyutunda ilerlediğinin belirtilmesi endişeleri artırıyor.
KIZAMIK ÇOK BULAŞICI
Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Esin Davutoğlu Şenol, düzenli aşılama sayesinde kontrol altında tutulan kızamık hastalığının yeniden gündeme geldiğini belirterek "Bunun birkaç nedeni var. Biri düzensiz yani kayıtsız oldukları için izlenemeyen, aktif taraması yapılamayan göçmenler. Ayrıca deprem bölgesinde, aşılama ile ilgili birinci basamak sağlık hizmetleri ciddi sorun oldu. Bir diğeri de aşı redcilerinin giderek artması. Pandemi ile birlikte özellikle ayyuka çıkan ve sistemin müsamahasıyla oldukça sert gelişen, kendilerine sadece yaşam alanı değil kazanç ve popülerite alanı bulan aşı redçilerinin organize olmaları, aşı tereddütü olanları arttırdıı" dedi. 2013 yılından bu yana ülkede aşı konusunda ödünlerin verilmeye başlandığını anımsatan Prof. Şenol, açı karşıtları ve bunların söylemlerinin yaygınlaştırılmasının sürecin bu aşamaya getirdiğini söyledi. Prof. Şenol, şöyle devam etti: "2013'te binlerde olan aşı redcileri 2019'da 40 binlerdeydi. Bizler 25 bini geçerse kızamıkla başlar dedik. Çünkü kızamık en bulaşıcı olanı. ‘Diğer bulaşı hastalıklar konusunda da aşı öncesi dönemlere döneriz’ dedik. 2019'a geldiğinde 40 bine geldi, hatta şimdi çok daha üstündedir. Artık veri bizlerden saklanmaya başlandı. Biz artık bu veriyi aile hekimleri ve enfeksiyon hastalıkları uzmanlarından alıyoruz. Vahim bir durum var. İstanbul'da iki çocuk yaşamını yitirdi. Ankara'da bildiğimiz kadarıyla vaka az. Veri toplamaya çalışıyoruz, verinin üstüne kapanmış vaziyetteler. Bakanlık aileleri uyarmak zorunda." Hastalığın çok bulaşıcı olduğunu anlatan Şenol "Şöyle bir örnek vermek isterim. Kızamıklı bir vakaya anahtar deliğinden baksanız bulaşır. Aşısız bir çocuk kızamık olduğunda aşısız olan 12 çocuğa hastalığı bulaştırır. Yine bir çocuk kızamık olduğunda aşılı olan 12 çocuktan bir ya da iki çocuğa buluştırır" diye konuştu. Şenol, hastalığın etkilerinin yıllar sonra da ortaya çıkabileceğini vurgulayarak, şöyle devam etti: "Kızamık öldürücüdür, yoğun bakım gereksinimleri vardır. Kör yapabilir. Eksik aşılaması olanlar nedeniyle hala dünyada 100-120 bin kişi kızamıktan ölüyor. Kızamık ayrıca 8-10 yıl sonra merkezi sinir sistemini etkileyerek, çocuk tamamen iyileşmiş bile olsa 8-10 yıl sonra felç ve ölüme götürebilir. Beynin dokusunun iltihabı en tehlikeli tablodur. Ayrıca diğer bütün virüsler gibi akciğeri, kalbi, böbrekleri ve bütün sistemde yoğun bakıma kadar götürebilen bir fırtına yaratabilir. Ama en çok zatürreye yol açar. Ölümcül ve sakatlık yapıcı etkilerini görebilir."
***
SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ’NDEN BİLGİ TALEP EDİLDİ
Ankara Tabip Odası’ndan yapılan açıklamada son günlerde aşı reddine ve kızamık vakalarında yaşanan artışla ilgili Ankara İl Sağlık Müdürlüğü’nden bilgi talep edildiği belirtildi. TTB Pandemi Grubu da bugün 12.30’da "Kızamık salgını ile karşı karşıyayız" diyerek bir açıklama yapacak.
***
PROF. PALA, SAĞLIK BAKANI KOCA’YI GÖREVE ÇAĞIRDI
CHP Bursa Milletvekili Prof. Dr. Kayıhan Pala, kızamık vakalarında bir önceki yıllara göre olağanüstü artış karşısında Sağlık Bakanlığı’nın aldığı önlemleri sordu ve bakanı göreve çağırdı. Pala, ülkemizde Dünya Sağlık Örgütü veritabanına göre 2021 yılında toplam 51 ve 2022 yılında toplam 125 vaka görüldüğünü, buna karşılık 2023 yılının ilk iki ayında şimdiden 343 doğrulanmış vaka görüldüğünü anımsatarak bu durumun halk sağlığı açısından endişe verici olduğunu söyledi. Pala, vakaların yaş ve coğrafi ile aşı durumlarının bir an önce bakanlık tarafından kamuoyuna açıklanması gerektiğini belirtti.