12 Eylül’ün 42’nci yılında partiler, kitle ve emek örgütleri darbeyi lanetledi. 12 Eylül’ün tek adam rejimi ile sürdüğü vurgulanırken yapılan açıklamalarda 12 Eylülcülerden mutlaka hesap sorulacağı belirtildi.

12 Eylül zihniyeti halen iş başında

Politika Servisi

Bugünkü siyasal İslamcı gerici tahakkümün önünü açan 12 Eylül 1980 Askeri Darbesi’nin 42’nci yıl dönümü düzenlenen eylem ve etkinliklerle bir kez daha lanetlendi. Resmî rakamlara göre 650 bin kişinin gözaltına alındığı, 1 milyon 683 bin kişinin fişlendiği, 230 bin kişinin askerî mahkemelerce yargılandığı, yaklaşık 300 kişinin hayatını kaybettiği, 50 kişinin de idam edildiği darbenin yıldönümündeki çağrılarda hesap sorma vurgusu öne çıktı.

78’liler Girişimi’nin İstanbul Taksim Kazancı Yokuşu’ndaki açıklamasında, "12 Eylül rejimi temel unsurlarıyla sürüyor. Ülke darbe yasaları ve yönetmeliklerle yönetiliyor. Topluma ve insanlığa karşı suç işleyenler koruyan bir politik sistem oluştu” denildi. İnsan Hakları Derneği (İHD) ise Harbiye’deki TRT İstanbul Radyosu önünde basın açıklaması yaptı. İstanbul Şube Başkanı Gülseren Yoleri, darbenin üzerinden geçen 42 yıla rağmen hala darbe anayasasının yürürlükte olduğuna dikkat çekti. Eskişehir’de bir araya gelen aralarında CHP, EHP, EMEP, ESP, Halkevleri, HDP, TİP, TKH, Yeşil ve Sol Gelecek, Yaşam Bellek Özgürlük Derneği ve Yazarlar Sendikası’ndan yapılan ortak açıklamada darbe kınandı, “42 yıldır devam eden faşizmden kurtulacağız” denildi.

EMEKÇİLER HESAP SORACAK

DİSK’yen yapılan paylaşımlarda Emeğe karşı sermaye darbesinin 42 yıldır sürdüğü ifade edildi. 12 Eylül Darbesi’nin yarattığı karanlığın işçilerin mücadelesiyle sonlanacağı vurgulandı. Kamu Emekçileri Sendikaları Konfederasyonu’nun (KESK) açıklamasında da “12 Eylül’de emperyalizmin ve sermayenin çıkarları doğrultusunda gerçekleştirilen faşist darbenin yarattığı siyasal-toplumsal iklim, bugün AKP-MHP iktidar bloğu eliyle sürdürülmektedir” ifadeleri kullandı.

KAVGA SÜRÜYOR

SOL Parti’den yapılan açıklamada, “12 Eylül, 40 yılı aşkın zamandır sürüp gidiyor. Erdoğan, Ordu meydanında çıkıp Fikri Sönmez’i karalamaya çalıştığında, nasıl da Evren’in bir suretine dönüştüğünü ortaya koyuyordu. 12 Eylül, sermayenin sınırsız sömürüsüyle gerici tahakkümün önünü açarak bugünkü karanlık iktidarın taşlarını döşedi” denildi. 12 Eylül’ün Özal’lardan geçerek Cemaat ve AKP ortaklığında bugünkü gerici diktatörlük kılığında kendisini sürdürdüğünün belirtildiği açıklamada, “Gelinen aşamada her yanıyla çürümüş, toplumsal desteklerini kaybetmiş ve elbette yıkılmaya mahkûm bir cunta olarak ayakta kalmaya devam ediyor” ifadeleri kullanıldı. Açıklamada şöyle denildi: "Aradan geçen 42 yılın ardından bütün toplum cuntacıları lanetliyor. 12 Eylül’ün sürdürücüsü olanlar da yarın bütün toplumca lanetlenerek tarihin kara sayfalarına yazılacaklar. 12 Eylül nasıl sürüyorsa, kavga da sürüyor. Dün Gezi’den taşan güzellikten, üniversitelere, kadınların mücadelelerine her yerden yükselen sesler de bunu gösteriyor. Dünün ve bugünün 12 Eylül’cülerine en güzel yanıtlarımızı meydanlara vermeye devam edeceğiz.”

Ankara’daki “12 Eylül ve Sol, Neyi Başarmıştık” panelinde SOL Parti PM Üyeleri Bülent Forta, Göksu Cengiz ve Tayfun Mater 12 Eylül öncesinde Türkiye’nin siyasal-toplumsal yapısını, toplumsal muhalefetin durumunu ve darbenin nedenleri ile sonuçlarını anlattı.Ankara’daki “12 Eylül ve Sol, Neyi Başarmıştık” panelinde SOL Parti PM Üyeleri Bülent Forta, Göksu Cengiz ve Tayfun Mater 12 Eylül öncesinde Türkiye’nin siyasal-toplumsal yapısını, toplumsal muhalefetin durumunu ve darbenin nedenleri ile sonuçlarını anlattı.

HESAPLAŞACAĞIZ

EMEP açıklamasında 12 Eylül faşist rejiminin halka karşı işlediği suçlar hatırlatarak şöyle dedi: “AKP-Erdoğan yönetimi 12 Eylül’ün doğal bir uzantısı, devamıdır. 12 Eylülcülerin Türkiye’ye zorla giydirmek istediği dar elbisenin ceplerinden çıkan siyasal İslamcı ve ülkücü kadroların oluşturduğu tek adam rejimi tüm yönleriyle 12 Eylül ile uyumludur" denildi. Açıklamada, bağımsız, demokratik, gerçekten laik bir Türkiye’nin halk güçlerinin demokrasi mücadelesini yükseltmesi ile mümkün olduğuna dikkat çekilen açıklamada, "Darbelere ve darbe anayasalarına hayır, halk egemenliği için birleşelim."

Türkiye İşçi Partisi (TİP) tarafından yapılan açıklamada "12 Eylül faşizminden Saray Rejimi’ne miras kalan gerici, piyasacı, yasakçı zihniyeti tarihin çöplüğüne atacağımız günler yakın. Ülkemizin emekçilerine on yıllar boyunca yaşatılan acıları unutmayacağız, affetmeyeceğiz. Hesaplaşacağız” denildi. CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğu ise, “Demokratik yapıyı ve hukuk düzenini hedef alan askeri veya sivil tüm darbelerin ve darbe rejimlerinin karşısındayız. Darbeciler tarih huzurunda hesap vermeye mecburdur” dedi.

***

TARİHSEL ADALET İÇİN BELLEK MÜZESİ

12 Eylül 1980 Darbesi’yle ilgili ilk dijital müze ve insan hakları arşivi açıldı. Türkiye Araştırmaları Enstitüsü’nün (Research Institute on Turkey) bir kolektif hafıza çalışması olarak dijital ortamda hayata geçirdiği Tarihsel Adalet İçin Bellek Müzesi, 12 Eylül 1980 Darbesi’nin 42. yılında İstanbul Moda Sahnesi’nde faaliyete başladı. Darbe sürecinde insanlığa karşı işlenen suçların kaydını tutarak hak ihlallerini görünür kılmayı amaçlayan Bellek Müzesi, 12 Eylül’den bugüne 42 yıldır devam eden adalet mücadeleleri ve geçmişle yüzleşme pratiklerine Sözlü Tarih, Dava Dosyaları ve Bellek Nesneleri koleksiyonlarını kapsayan bir dijital insan hakları arşiviyle ışık tutuyor.