Erdoğan’ın “24’ünde şu kardeşinize yetkiyi verin, ondan sonra faizle şunla bunla nasıl uğraşılır göreceksiniz” demesinin üzerinden yaklaşık 2 yıl geçti. Dolar dün rekor kırdı, bu 2 yılda 2 milyon insan işsiz kaldı, Merkez’in döviz rezervleri yüzde 34 eridi, kamunun dış borcu yüzde 57,5 arttı

2 yılda ekonomik göstergelerin tümü tepetaklak oldu: Yetkiyi aldı, dolar fırladı

Dolar kuru dün tarihi zirvesi olan 7,24 TL’yi geçerek yeni bir rekora imza attı. Hükümet cephesinin duruma ilişkin ilk savunması Londra Merkezli bir spekülatif saldırı yaşandığı yönünde oldu. Beklentiler kötüye giderken kurdaki belirsizlik sürüyor.

Öte yandan cumhurbaşkanlığı seçimine 5 gün kala 19 Haziran 2018’de güne AKP adayı Tayyip Erdoğan’ın konuşması o güne damga vurmuştu. O konuşma bugünlerde yeniden hatırlandı. Erdoğan Adana’da iş insanlarına yaptığı konuşmada “Bu kur filan, bunların hiçbirisi bizim geleceğimizi belirleyen şeyler değil. Bizim geleceğimizi, biz belirleyeceğiz. 24’ünde siz bu kardeşinize yetkiyi verin, ondan sonra bu faizle şunla bunla nasıl uğraşılır göreceksiniz” demişti. Bu konuşmanın yapıldığı tarihte dolar kuru 4,76 liraydı. O günden bugüne başkanlık sisteminin karnesi Erdoğan’ın iddia ettiği gibi olmadı. Göstergeler resmi kaynakların verileriyle şu şekilde…

1- DÖVİZ KURLARI*

Dolar kuru yüzde 56, avro kuru yüzde 44,6, gram altın ise yüzde 106 yükseldi.

24 Haziran 2018

► Dolar: 4,65 TL

► Avro: 5,42 TL

► Gram altın: 190,9 TL

7 Mayıs 2020

► Dolar: 7,26 TL

► Avro: 7,85 TL

► Gram Altın: 394,9 TL

*Günlük TCMB verileridir.

2-MERKEZ BANKASI REZERVİ

Merkez’in brüt döviz rezervleri yüzde 34, net döviz rezervleri ise yüzde 21,4 oranında eridi.

24 Haziran 2018*

► Brüt döviz rezervi: 80,1 milyar dolar

► Net döviz rezervi: 30,8 milyar dolar

7 Mayıs 2020**

► Brüt döviz rezervi: 52,6 milyar dolar

► Net döviz rezervi: 24,2 milyar dolar

*22 Haziran 2018 haftasına ait TCMB verileridir
**24 Nisan 2020 haftasına ait TCMB verileridir

3-KAMU KESİMİ BORÇLARI

Kamu iç borcu yüzde 39, kamu dış borcu ise yüzde 57,5 oranında arttı.

24 Haziran 2018*

► Kamu iç borcu: 604,6 milyar lira

► Kamu dış borcu: 381,7 milyar lira

7 Mayıs 2020**

► Kamu iç borcu: 840,6 milyar lira

► Kamu dış borcu: 601,4 milyar lira

*2018 ilk çeyrek sonuna ilişkin Maliye Bakanlığı verilerdir.
**2019 sonuna ilişkin Maliye Bakanlığı verilerdir.

4-ÖZEL KESİM BORÇLARI

Tüketici kredileri borcu yüzde 21,8, bireysel kredi kartı borcu yüzde 20, ticari kredi ve kredi kartları borcu ise yüzde 23,3 oranında arttı.

24 Haziran 2018*

►Ticari krediler ve kredi kartları: 1932,8 milyar TL

►Tüketici kredileri: 419,2 milyar TL

►Bireysel kredi kartları: 95,1 milyar TL

7 Mayıs 2020**

►Ticari krediler ve kredi kartları: 2383,4 milyar TL

►Tüketici kredileri: 510,6 milyar TL

►Bireysel kredi kartları: 114,4 milyar TL

*Haziran ayına ilişkin BDDK verileridir.
**Mart ayına ilişkin BDDK verileridir.

5-İŞSİZLİK

İşsiz sayısı yüzde 31,5 oranında artarken, en az 2 milyon kişi işinden oldu. İşsizlik oranı 3,6 puan yükseldi.

24 Haziran 2018*

►İşsiz sayısı: 3 milyon 315 bin kişi

►İşsizlik oranı: yüzde 10,2

► İstihdam edilen sayısı: 29 milyon 314 bin kişi

7 Mayıs 2020**

► İşsiz sayısı: 4 milyon 362 bin kişi

► İşsizlik oranı: yüzde 13,8

► İstihdam edilen sayısı: 27 milyon 266 bin kişi

*2018 Haziran’a ilişkin TÜİK verileridir.
**2020 Ocak’a ilişkin TÜİK verileridir.

6-AÇLIK YOKSULLUK SINIRI

Enflasyonla beraber açlık ve yoksulluk sınırı yüzde 38 oranında yükseldi.

24 Haziran 2018*

► Yoksulluk sınırı: 5584 TL

► Açlık sınırı: 1714 TL

7 Mayıs 2020**

► Yoksulluk sınırı: 7733 TL

►Açlık sınırı: 2374 TL

*2018 Haziran’a ilişkin Türk-İş verileridir.
**2020 Nisan’a ilişkin Türk-İş verileridir.