2023, 68 kuşağından Hüseyin Cevahir Yılı oldu
Kardelen TATAR SİNECAN
‘2023 yılı Hüseyin Cevahir yılı oldu’ desem abartmış olmam zannedersem. 2023’ün haziran ayında, “Hüseyin Cevahir Belgeseli AŞKLA SANA” adlı belgesel, Hüseyin Cevahir’in yeğeni Çağdaş Cevahir rehberliğinde Dersim’de gösterime girdi ve sonrasında İstanbul’da gösterildi. Aynı dönem Ayrıntı Yayınları’dan çıkan “Cevahir” kitabı ve son olarak Su Yayınevi’nden çıkan “Hüseyin Cevahir Yaşamı-Mücadelesi-Yazıları” adlı kitap 2023 Hüseyin Cevahir yılı olduğu vurgusunu doğruluyor.
78’li biri olarak, 68’e olan hayranlığımız, saygımız, onları idol olarak görmemiz, onlar adıyla nerede ne yayımlanırsa yayımlansın alıp okumamızı da beraberinde getiriyor. Bu bağlamda, aslında zengin bir 68 külliyatı oluştu Türkiye’de ve hâlâ da oluşumunu tamamlamış değil, yazılmaya çizilmeye devam ediyor. (78 kuşağı için aynı şeyi söyleyemem). Bu güne gelinceye kadar süreçte, 68 kuşağının öncü kadrolarının artık aramızda olmamaları, 68 üzerine yazılan, söylenen şeyleri daha da değerli kılıyor. Çünkü 68’li dönemi yaşayan kuşağın son temsilcileri de aramızdan teker teker ayrılıyor. Bu bağlamda Su Yayınevi’nden çıkan, “Hüseyin Cevahir [Yaşamı-Mücadelesi-Yazıları]” adlı kitap, dönemin 68 liderleriyle (Nasuh Mitap, Hakkı Zapcı, Oktay Etima…) yapılan röportajlar içermesi bakımından zengin bir çalışma olmuş.
Su Yayınevi, “Hüseyin Cevahir” kitabını, iki bölüm olarak okuyucuya sunmuş.İlk bölümü Hüseyin Cevahir’in çocukluğu, yaşamı ve Devrimci Mücadelesi. İkinci Bölüm, Hüseyin Cevahir’in yazarlığı ve yazıları; siyasi metinleri. Doğu Anadolu Raporu, Küba devrimi üzerine yazılarından oluşuyor.
Kitap, Hüseyin Cevahir’in ilk, orta, liste ve üniversite dönemini anlatırken, o yıllarda dünya ve Türkiye’de gelişen olaylar bağlamıyla ele alıyor. 6. Filo’nu İstanbul ve İzmir’e gelişi, Kanlı Pazar, TİP içindeki mücadele, FKF, Dev-Genç, kuruluşu, Anti-emperyalist gençlik mücadelesi. Vedat Demircioğlu’nun öldürülmesiyle, yükselen devrimci dalga. Ve tabi CIA Ajanı Robert Commer’in arabasının yakılması. 12 Mart Darbesi… Kitap, dönemin olaylarını manşetine taşıyan gazeteleri sayfalarına taşıyarak daha da zenginleştirmiş. Kitap, Hüseyin Cevahir’in yazarlığını ve yazılarını da iki bölümde incelemiş. İlk olarak, siyası yazılarını; “Doğu Anadolu Raporu.” Cevahir, Diyarbakır’ın ilçelerine ve köylerine giderek, oradaki köylülerle yaptığı röportajlarından oluşan metin, hem yazınsal hem siyasal içerikli bir metindir. Küba Devrimi’ni ele alıp incelediği yazısı ise siyasal içerikli bir metindir.
Sonuç olarak, Su Yayınevi’nden çıkan, Hüseyin Cevahir kitabı, Dünya’da ve Türkiye’de 68-72 yılları arası siyasal süreci, işçi, öğrenci eylemlerini, gazete, dergi manşetleriyle de zenginleştirerek, okura sunmuş. Kitabı okurken, sadece Hüseyin Cevahir’i değil, o günün tarihsel olaylarını da aktarıyor.