28 yıl sonra aynı yerde, aynı öfke: İsviçre’de kadınlar hayatı durdurdu

İsviçre’de kadınların başlattığı “Kadın Grevi” 28 yılın ardından gerçekleşti. On binlerce kadının katıldığı grevde “eşit işe eşit ücret” sloganı öne çıktı.

Cinsiyetçiliğe, eşitsizliğe, şiddete karşı ve eşit işe eşit ücret talebiyle aylardır birçok etkinlik düzenleyen kadınlar, dün İsviçre’nin 200 ayrı noktasında “İyi bir ücret, yaşamak için zaman ve saygı” diyerek sokaklara çıktı. 28 yıl aradan sonra ilk defa grev kararı alan kadınlar, sabahın erken saatlerinde toplanma yerlerinde bir araya gelmeye başladı. Üniversite ve liseli gençler de okullarını boykot ederek eylem alanlarına doğru pankartlarla yürüdü.

‘Zincirleri kıralım’

Grev için birçok kadın örgütünün bir araya gelerek oluşturduğu Zürih Kadın Grev Kolektifi Manifestosu’na göre kadınlar, “Eşit ise eşit ücret”, “Cinsiyetçilik, eşitsizlik ve kadına karşı şiddete hayır” dedi. Dünyanın her yerindeki kadına yönelik ayrımcılık ve şiddete dikkat çekilen manifestoda, ‘beraber zincirleri kıralım’ ve ‘özgürlük için savaş’ vurguları öne plana çıktı.

KADINLAR EŞİT ÜCRET ALAMIYOR

1991’de aynı taleple düzenlenen gösterilere yarım milyon kadın katılmıştı. 1991’deki gösterilere kadar İsviçre hükümetinde bir kadın temsilci bile yoktu. Yasalarda annelere doğum izni de yer almıyordu. Zaman içinde İsviçre’de kadın erkek eşitliği alanında önemli mesafe kat edildi.

Şimdi hükümette sekiz kadın bakan var. Kadınların artık doğum izni de mevcut. Bununla birlikte İsviçre’de kadınlar erkeklerden ortalama yüzde 20 daha az kazanıyor. Yönetici konumunda olan kadınların sayısı çok daha az. Çocuk bakımı hem pahalı hem de yeterince kreş yok. Uluslararası Çalışma Örgütü’nün (ILO) yayımladığı bir raporda, İsviçre üst düzey kadın ve erkek yöneticiler arasında ücret eşitsizliğinin en fazla olduğu ülke olarak yer aldı.

Ne olmuştu?

İsviçre’de aynı alanda ilk grev 14 Haziran 1991 yılında gerçekleşmiş ve 500 bine yakın kadın katılmıştı. Daha önce 24 Ekim 1975’de İzlanda’da yapılan benzer bir greve kadınların yüzde 90’ı katılmış, kadınlar 24 saat iş durdurma eylemi yapmıştı. 22 Eylül 2018’de eşitlik konusunda yapılan bir eyleme 20 bin kişi katılmış, tüm siyasi çevrelerden de katılım gözlemlenmişti.