5 yıl sonra Pekin
Washington ile Pekin arasındaki hegemonya mücadelesi hız kesmezken Blinken, 5 yıl sonra Çin'i ziyaret eden ilk ABD Dışişleri Bakanı oldu. Ziyaret gergin ilişkileri rayına oturtma amacı taşısa da herhangi bir uzlaşma çıkmadı.
DIŞ HABERLER SERVİSİ
Hemen her alanda karşı karşıya gelen dünyanın iki büyük küresel aktörü ABD ile Çin arasındaki gerilim düşmezken "iletişim kanallarının açık tutulması" için beş yıl sonra ilk adım atıldı. ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, Çin'in başkenti Pekin'e gitti.
Son beş yılda Çin'i ziyaret eden ilk Amerikan dışişleri bakanı olan Blinken'ın ziyareti, aynı zamanda Başkan Joe Biden göreve geldiğinden bu yana Çin'e yapılan en üst düzey ziyaret. Şubatta yapılması planlanan ziyaret ABD hava sahasında Çin'e ait bir casus balonun tespitinin ardından iptal edilmişti.
Ziyaret dünyanın en büyük iki ekonomisi olan ABD'yle Çin arasındaki gergin ilişkileri rayına oturtma amacı taşısa da, her iki hükümetin de Blinken'ın ziyaretinden beklentileri düşük. ABD'li yetkililer ziyaretin temel amacının Çin'le normal iletişim kanallarının açık tutulması olduğunu belirtiyor.
ÜÇ TEMEL AMAÇ
Çin ile ABD arasında ekonomik ve stratejik rekabetin arttığı, mevcut sorunların ve gerilimlerin çözülmeden devam ettiği, karşılıklı güvensizliğin hakim olduğu bir süreçte Pekin'e giden Blinken, ziyaretin üç temel amacının bulunduğunu söyledi: Kriz yönetimi için mekanizmalar kurmak, ABD ve müttefiklerinin çıkarları ve duyulan endişelerle ilgili doğrudan konuşmak ve olası işbirliği alanlarını tespit etmek.
ABD Dışişleri Bakanlığı'nın Doğu Asya ve Pasifik İlişkilerinden Sorumlu Bakan Yardımcısı Daniel Kritenbrink ise Blinken'ın Çinli yetkililerle iklim değişikliği ve küresel ekonomik istikrar gibi iki ülkenin ortak çıkarları olan küresel konuları da görüşeceğini söyledi.
ALIŞILMADIK KARŞILAMA
Blinken ziyaretinin ilk gününde Çinli mevkidaşı Çin Gang tarafından Pekin'deki devlet konukevinde ağırlandı. Çin Gang ve beraberindeki heyet alışılmışın dışına çıkarak Blinken'ı konuk evinin kapısında karşıladı. İki bakan da toplantı odasına geçmeden önce basın mensuplarına herhangi bir açıklama yapmadı.
Çin Dışişleri Bakan Yardımcısı Hua Çunying iki bakanın el sıkıştığı fotoğrafı Twitter hesabından paylaşırken, "Bu toplantının Çin-ABD ilişkilerini, iki başkanın Bali'de üzerinde anlaşmaya vardığı haline döndürmesini umuyorum" ifadelerini kullandı.
SORUNLAR YUMAĞI
İki ülke arasında Tayvan sorunundan Güney Denizi'ndeki egemenlik ihtilaflarına, ekonomik ve stratejik rekabetten ABD'nin teknoloji alanında Çin'e getirdiği kısıtlamalara ve insan hakları sorunlarına yönelik eleştirilerine dek çok sayıda sorunlu alan bulunuyor.
Blinken'ın ziyaretinde, tarafların sorunlu alanlardaki tutumlarını yinelemesi beklenirken, herhangi bir alanda çözüme yönelik uzlaşma sağlanacağı öngörülmüyor. Ancak ziyaret, balon krizinin ardından kesintiye uğrayan diplomatik iletişimin yeniden sağlanmasına yönelik son aylarda atılan adımların son halkası olarak önem taşıyor.