51 bin çocuk ölümle burun buruna okumuş

Umut Can FIRTINA

Depremin yarattığı yıkım, sadece 11 kentte değil, tüm ülkede eğitimde büyük sıkıntıları beraberinde getirdi. 23 Ocak’ta başlayan ara tatil deprem nedeniyle iki kez yapılan uzatmanın ardından son buldu. 71 ilde eğitim öğretim yılının yeni dönemi bugün başlıyor. Depremin vurduğu kentlerde eğitime ilişkin kararın ise 1 Mart açıklanması bekleniyor. Maraş, Adıyaman ve Hatay’da çok sayıda ağır hasar alan çok sayıda okul binasına ilişkin çalışmalar sürerken İstanbul Valiliği’nden önceki gün gelen karar veli ve öğrencileri şoke etti.

ÖĞRENCİLER TEHLİKE İÇİNDEYDİLER

Valilik, İstanbul’da 93 okul binasının riskli olduğu gerekçesiyle boşaltılarak, öğrencilerinin depreme güvenli okullarda eğitim öğretim görmeye devam edeceklerini açıkladı. Valiliğin “alelacele” aldığı karar ise “Bugüne kadar neden bekleriniz?” sorusunun gündeme taşıdı. Veliler ise hem sosyal medyadan hem de tahliye edilen okulların önünde “Maraş depremini mi beklediniz? Çocuklarımız risk altında okuyurdu" şeklinde tepkilere de yol açtı.
Valilik açıklamasında kentte 1999 öncesi inşa edilen ve riskli olduğu belirlenen bin 351 okulun bin 258’inin güçlendirildiği veya yıkılıp yeniden yapıldığı belirtildi. Geriye kalan 93 okuldan 76’sının yıkılıp yeniden yapılmasına, 17’sinin ise güçlendirilmesine karar verildiği duyuruldu.

Bu kararla kentin 30 farklı ilçesindeki okullardan 51 bin 995 öğrenci ve 2 bin 765 öğretmen, başka okullarda eğitimini sürdürecek. Bu okullar ihtiyaca göre taşımalı eğitim kapsamına alınacak. Konuya ilişkin BirGün’e değerlendirmede bulunan Eğitim Sen İstanbul 2 No’lu Şube başkanı Çayan Çalık, boşaltılan okulların yeni tespit edilmediğine dikkat çekti. Milli Eğitim Bakanlığı’nın (MEB) geçen sene birçok okulun güçlendirme ve yeniden yapım ihalelerinin “kaynak yokluğu” sebebiyle iptal ettiğini hatırlatan Çalık, şöyle devam etti: “Şimdi ise son yaşanan depremin ortaya çıkardığı bir acelecilik var. 93 okulun boşaltılması bize bugüne dek öğrenci ve öğretmenlerin tehlikeli şartlarda eğitim öğretime devam ettiklerini gösteriyor. Ortaya çıkan sorunlar bağlamında defakto adımlarla durumu ele alan, siyasal ve ekonomik anlamda yaşadığımız krizin sonucu bu. Memleketin temel sorunlarını çözecek bir kapasiteye, öngörüye, planlamaya sahip olmadığını görüyoruz. Bu zaman kadar 93 okulda neden işlem yapılmadığının sorulması gerek.”
51 bin öğrencinin taşınacağı okullarda yeni sıkıntılar yaşanacağını vurgulayan Çalık, “Bazı okullardan aldığımız bilgiye göre saat 21.30’a kadar eğitime devam etmek zorunda kalacak okullar var. Çocukların o saate kadar okulda olması, çalışanların o saate kadar çalıştırılması meselesi, bunun düzgün bir planlamayla yapılmadığını ortaya koyuyor” diye konuştu.

İmam hatip ortaokul ve liselerinde azalan talebe bağlı olarak kapasitenin doldurulamadığının, 18-20 kişilik sınıflarda eğitim verildiğinin altını çizen Çalık, “Böyle bir önlem alınacaksa bile mevcut imam hatip ortaokulları ve liselerinin kapasiteleri belli. İmam hatiplerin kapatılıp deprem riskindeki okulların ihtiyacına verecek şekilde dönüştürülmesi lazım. Buralardaki öğrenci azlığı dikkate alınıp daha sağlıklı planlama yapılabilirdi. İktidar imam hatipleri kapatmamak adına diğer okulların öğrenci kapasitesini artırarak, mevcut eğitim faaliyetlerini daha uzun zamana yayarak daha da problemli bir karara imza attı" diye konuştu.

***

Güçlendirme iptalinde Hatay birinci sıradaymış

Diyanet’e milyonlarca lira kaynak aktaran iktidarı okul güçlendirmelerine para bulamadı. 18 kentte 93 okulun güçlendirme ihalesi geçtiğimiz yıl “kaynak yokluğu” nedeniyle iptal edildi. İhalelerin en çok iptal edildiği şehir, 38 okulla son depremde neredeyse tamamen yıkılan Hatay oldu. İhalelerin iptal edildiği diğer şehirler Tekirdağ, İzmir, Düzce, Samsun, Sinop, Ankara, Muğla, Burdur, Manisa, Isparta, Maraş, Sakarya, Diyarbakır, Sivas, Konya, Çankırı ve Amasya oldu. İktidar, iptallere gerekçe olarak “ihaleye teklif veren istekli çıkmaması, bütün tekliflerin alıma ayrılan ödeneğin/yaklaşık maliyetin çok üzerinde olması, ihalenin niteliğinin veya miktarının değişmesi”ni gösterildi.